Een belangrijke vraag om mee te beginnen: is het zezél of zézel? Of nog iets anders?
S.P.: “Je mag het een beetje uitspreken zoals je wil. Een zezel is een kruising tussen een zebra en een ezel. Volgens de wetten van de natuur mag dat dier niet bestaan, maar toch lopen er zo wel enkele rond op de wereld.
Toen ik enkele jaren geleden begon als zelfstandige, vond ik dat een mooie metafoor voor innovatie. Het rood in ‘Red Zezel’ slaat op de passie die je moet hebben voor waar je mee bezig bent en de passie die ik ook probeer naar boven te halen bij mijn klanten.”
Kan je ook iets meer vertellen over wat je juist doet?
S.P.: “Ik begeleid voornamelijk innovatietrajecten op langere termijn. Soms begint dat met een brainstormsessie, maar veelal bekijken we bij een bedrijf welke nieuwe producten en diensten ze kunnen gaan ontwikkelen. Dan hebben we het niet over een brainstorm van één dag, maar over een volledig proces. Door dat proces ga je ook werken aan de innovatiecultuur binnen een bedrijf, zodat ze ook op lange termijn dat innovatieve en creatieve kunnen behouden.
Voor retailers heb ik bijvoorbeeld al veel gedaan rond hoe je echt beleving kan creëren in een winkel. Het is voor retailers vaak geen eenvoudige stap: ze blijven vaak vastzitten in dagelijkse activiteiten en vinden het moeilijk om verder te gaan en te kijken naar waar ze moeten evolueren. Ze zijn heel gefocust op werken van dag tot dag en soms simpelweg op overleven, waardoor het langetermijndenken op de achtergrond verdwijnt.”
Vernieuwen en innoveren klinkt leuk, maar het kost wel geld. Is dat momenteel een probleem?
S.P.: “Geld is vaak niet het probleem, eerder de cultuur binnen een bedrijf. De vraag is vaak of ze uit hun comfortzone willen treden. Vaak zeggen ze dat ze het al hebben geprobeerd of dat ze er de financiële middelen niet voor hebben. We krijgen heel vaak een “ja, maar…”, vooraleer ze bereid zijn om zich open te stellen voor het onbekende.
Alles wat onbekend is, is voor veel mensen onbetrouwbaar of bedreigend. Daarnaast vraagt het ook tijd om voor die innovatie te gaan: je hebt tijd nodig om alles klaar te krijgen en om het personeel mee te krijgen.”
Je hanteert de VOORT-innovatiemethode. Kan je daar iets meer over vertellen?
S.P.: “Dat is een heel gestructureerde methode die in vijf stappen bekijkt hoe je nieuwe producten kan ontwikkelen. Je begint met te bekijken “wat wil ik innoveren?”, want je kan niet alles tegelijk doen. Is het de winkelinrichting, ligt het aan het aanbod… Daarbij ga je bekijken wie je daar in kan ondersteunen: je kan niet iedereen betrekken, maar je hebt toch een aantal personen nodig die ideeën geven.
Vervolgens gaan we heel erg in de breedte: luisteren naar de klanten, kijken naar trends, technologische ontwikkelingen en andere sectoren. De inspiratie die we daaruit halen, zetten we in een derde fase om naar ideeën. Daarna moet je de beste ideeën selecteren en in concepten gieten, zodat je die als een ruwe diamant aan de klant kan aanbieden, om zo de eerste feedback te krijgen. De beste ideeën worden dan uitgewerkt in business cases.”
Op de RetailDetail Night geef je een workshop over innovatie. Hoe concreet kan je gaan tijdens zo’n workshop in een toch wel beperkte tijd?
S.P.: “De bedoeling is om mensen in kleine groepjes samen te brengen, met per stap een aantal oefeningen, zodat ze kunnen zien hoe het werkt en wat het voor hen zou kunnen betekenen. Ik wil iets brengen dat zelfs voor de bakker om de hoek nuttig is. Bijvoorbeeld, je bent bakker, dit zijn de problemen, wat kan je doen op welke vlakken?
Wanneer mensen weggaan, krijgen ze een handboek mee zodat ze een aantal tools hebben die ze kunnen uitproberen binnen hun bedrijf. Ik denk dat het een heel praktische ‘hands-on’ workshop gaat worden.”
Als iemand die bezig is met innovatie, moet je veel over de toekomst nadenken. Hoe ziet volgens jou de toekomst van een retailer er uit?
S.P.: “Ik denk dat één van de vele vragen die retailers hebben is: ‘Moeten we nu allemaal online gaan?’ Ik denk dat de meesten al zien dat het niet enkel een onlineverhaal is, net omdat we online toch nog veel minder kunnen ervaren dan wanneer we een namiddag gaan shoppen. Het zal dus een combinatie zijn.
Ik denk wel dat heel wat retailers zullen moeten investeren in personeel. Als ik naar een winkel ga, zie ik te vaak onvriendelijke mensen, die je enkel nog zien als wandelende eurobiljetten en die enkel maar willen verkopen omdat er dan geld binnenkomt. Dat vind ik schrijnend.
We beslissen als klant niet op basis van objectieve gegevens: we zijn allemaal heel subjectief. Je personeel moet dat erkennen en in het emotionele van de klant investeren. Dat begint gewoon al met een glimlach. Je moet er voor zorgen dat je medewerkers je grootste fan zijn.”
Innoveren is een beetje een modewoord geworden, maar wat betekent het nu echt voor jou?
S.P.: “Ja, het is inderdaad een modewoord geworden. Kan je het vergelijken met vernieuwen of veranderen? Niet 100 procent voor mij, maar vernieuwen komt misschien nog het best in de buurt. Wat ik meestal duidelijk wil maken, is dat innovatie enkel mogelijk is als je veel ideeën hebt en die ook effectief realiseert en implementeert.
Als je geen draagvlak hebt voor innovatie, intern of extern bij je klanten, dan zal je er binnen een jaar niets meer van zien. Voor mij is verandering als woord dus veel belangrijker dan creativiteit of innovatie.”
Sara Pieters geeft op 28 november 2013 de workshop ‘Gesloten wegens oubollig’ op de RetailDetail Night. Wil je erbij zijn? Schrijf je dan snel in, want de plaatsen zijn beperkt en het evenement is nu al voor de helft volzet.