Kleinere dorpen en gemeenten verliezen hun winkelfunctie, en zelfs massaspelers zoals Zeeman moeten mee met de trend. In de voorbije vijf jaar heeft de discounter zijn winkelbestand op de Nederlandse thuismarkt met 7% teruggedrongen: met 517 winkels telt de keten er vandaag 35 minder dan in 2014.
Niet meer overal nodig
Vooral in plaatsen met minder dan 7500 inwoners trok Zeeman in de afgelopen vijf jaar weg. De keten verminderde in die gebieden haar winkelbestand met bijna 30%. In Noord-Brabant verdwenen het grootste aantal vestigingen: elf winkels op vijf jaar tijd.
Toch betekent dat zeker niet dat de keten het moeilijk heeft, garandeert een woordvoerder: “Wij investeren in onze webwinkel en in uitbreiding in het buitenland. Onze omzet groeit en rode cijfers hebben wij nog nooit gehad”, klinkt het. Wel is Zeeman – samen met de overgrote meerderheid van de andere retailers en sectorkenners – van het idee afgestapt dat in elke dorpskern een vestiging nodig is: “Mensen winkelen meer online en in de grotere steden, dus Zeeman hoeft niet langer overal te zijn.” Ook in Duitsland sluiten slecht presterende winkels.
Voorgoed veranderd retaillandschap
Als een huurcontract afloopt, wordt het op veel van die locaties (waar de omzet te laag is, volgens de keten) niet verlengd. Tot nu toe zouden er nog geen ontslagen zijn gevallen door de sluitingen: “Tot dusver heeft Zeeman al het personeel naar andere locaties kunnen overplaatsen”, aldus de reactie tegenover Trouw.
Retailexperts noemen de sluitingen bijzonder tekenend voor een voorgoed veranderd retaillandschap: “Van oudsher waren winkelketens altijd bezig met het vergroten van het aantal winkels, omdat dat leidde tot inkoopvoordelen. Maar sinds de opkomst van online winkelen is het vergroten van het winkelnetwerk niet per se de beste strategie”, legt Kitty Koelemeijer, hoogleraar marketing en retail aan de Nyenrode Business Universiteit, uit.