Duurzame producten moeten de norm worden, een digitaal paspoort zal consumenten daarover informeren. Met ‘fast fashion’ moet het maar eens gedaan zijn, vindt de Europese Commissie.
Herstellen en recycleren
Bijna alle fysieke goederen op de Europese markt zullen milieuvriendelijker, circulair en energie-efficiënt moeten worden gedurende heel hun levenscyclus. Woensdag deed de Europese Commissie voorstellen om die ambities waar te maken. Alle producten krijgen een digitaal productpaspoort, waardoor herstellen of recycleren makkelijker wordt. De Commissie wil ook maatregelen nemen om te beletten dat onverkochte producten worden vernietigd.
Als eerste sector komt textiel in het vizier. Na voeding, huisvesting en mobiliteit heeft mode immers de vierde grootste impact op het milieu en de klimaatverandering. Het is ook de derde verbruiker van water en land, en de vijfde voor wat primaire grondstoffen betreft. Daarom moeten textielproducten op de Europese markt tegen 2030 een lange levensduur hebben, recycleerbaar zijn, zo veel mogelijk uit gerecycleerde vezels bestaan, vrij zijn van gevaarlijke stoffen en geproduceerd zijn met respect voor sociale rechten en het milieu.
Gesloten kringloop
‘Fast fashion’ zou uit de mode moeten zijn, hergebruik en hersteldiensten zouden breed beschikbaar moeten zijn, zegt het communiqué letterlijk. Producenten moeten de verantwoordelijkheid nemen voor hun producten doorheen de hele waardeketen, dus ook wanneer ze afval worden. De Commissie roept fabrikanten op om het aantal jaarlijkse collecties te beperken en vraagt lidstaten om gunstige belastingmaatregelen in te voeren voor hergebruik en reparatie. Er komen onder andere ook maatregelen tegen microplastics in textiel.
‘Greenwashing’ is uit den boze, vindt de Commissie. Modemerken die bijvoorbeeld pronken met fleece gemaakt van gerecycleerde petflessen, misleiden de consument. Het is immers beter petflessen in een gesloten kringloop te houden en opnieuw te gebruiken voor het verpakken van drank, schrijft De Standaard. Afgedankt textiel verwerken tot vezels waar opnieuw kleren mee kunnen worden gemaakt, is wél duurzaam.
Niet duurder
“Het is tijd om een einde te maken aan het model van ‘nemen, maken, kapotmaken en weggooien’ dat zo schadelijk is voor onze planeet, onze gezondheid en onze economie. De voorstellen van vandaag zullen ervoor zorgen dat in Europa alleen de meest duurzame producten worden verkocht”, zegt vicevoorzitter voor de Europese ‘Green Deal’ Frans Timmermans.
Hij ontkent dat duurzame producten duurder zullen worden voor de consument: “Integendeel, consumenten kunnen juist geld besparen als producten langer meegaan, of als we meer kleding tweedehands kopen. Per Europeaan wordt nu jaarlijks 11 kilogram textiel weggegooid, er is dus ruimte voor verbetering.”
Het gaat voor alle duidelijkheid om voorstellen, die nog het fiat moeten krijgen van het Europees Parlement en de lidstaten. Bedoeling is wel dat de regels van kracht worden in 2024.