Uit een doctoraatsonderzoek van economisch geograaf Joris Beckers van de Universiteit Antwerpen blijkt dat de ‘last mile’ binnen e-commerce onze samenleving heel wat geld kost, onder andere door hun bijdrage aan de files.
45.000 euro per dag
De opmars van e-commerce heeft voor de consument heel wat voordelen met zich meegebracht, maar er zijn ook negatieve kanten. Al die bestellingen moeten immers ook aan huis worden geleverd en dat zet heel wat druk op het verkeer, met alle extra luchtvervuiling en geluidsoverlast vandien. Volgens het onderzoek zijn de transportkosten gemiddeld 3,74 euro per keer dat het bestelbusje moet stoppen. In grote steden zoals Antwerpen of Brussel daalt dat wel naar 1 à 1,5 euro.
Daarbij gaat het over de pure kost voor het bedrijf, want daarnaast zijn er nog de externe maatschappelijke kosten. Bij die externe kosten gaat het onder andere over luchtbevuiling, files en verkeersongevallen. Die komen in de dichtbevolkte gebieden neer op 26 cent per pakje, maar kunnen in de bosrijke gebieden in Wallonië oplopen tot meer dan een euro per pakje. Vooral de grote afstanden die moeten worden afgelegd dragen bij tot die hogere kost.
In België gebeuren er minstens 150.000 leveringen per dag: met een gemiddelde maatschappelijke kostprijs van 30 cent per pakje komt dat neer op 45.000 euro per dag. Volgens de onderzoekers moet de regering misschien overwegen om die extra kost door te rekenen. “Dat kan de overheid overwegen en tot op zekere hoogte betalen zij al een kilometerheffing voor vrachtwagens. Maar de bestelwagens die de laatste kilometer overbruggen vallen daar voorlopig nog buiten. Vergeet niet dat de e-commerce ook positieve effecten heeft op de economie”, aldus Beckers aan De Standaard.
“Staat misloopt fortuinen”
Professor Ann Verhetsel, de promotor van Joris Beckers, is ook van mening dat er een vorm van regulering moet komen. “De overheid moet dit fenomeen in goede banen leiden. Dat kan door de toegelaten levertijden te beperken. Of door infrastructuur aan te bieden voor een centraal lever- en ophaalpunt voor alle pakjesdiensten. Zo heeft Mechelen lockers in het station.”
Ook branchevereniging Comeos ziet dat er extra kosten meekomen met e-commerce, maar het wijst er ook op dat dit minder een probleem zou zijn als de Belg zijn uitgaven in België zou kunnen doen. “Uit ons onderzoek is gebleken dat meer dan de helft van de online bestedingen van de Belgen naar het buitenland vloeit. We bestellen op buitenlandse websites omdat die flexibeler zijn en sneller kunnen leveren. Dat betekent dat de staat een fortuin aan inkomsten misloopt”, aldus Dominique Michel, CEO van Comeos. ”De voorbije 5 jaar zijn er 15,000 jobs in onze buurlanden bijgekomen voor logistieke activiteiten van e-commerce. Als al die jobs er in ons land waren bijgekomen, dan betekende dat een surplus voor de sociale zekerheid van 1,6 miljoen per dag. En dan hadden we niet alleen de lasten van e-commerce, maar ook de lusten.”