Koffiegiganten Starbucks en Nespresso (Nestlé) zijn in opspraak gekomen in een zaak van kinderarbeid in Guatemala. Een Britse reportage toont aan dat er kinderen jonger dan 13 werkzaam zijn op de boerderijen die beide merken van koffiebonen voorzien.
5 pond per dag
De onthullingen werden gedaan in een documentaire van Dispatches op Channel 4. Kinderen werkten er acht uur per dag in zware omstandigheden. Volgens de reportagemakers waren de meeste kinderen 11 of 12 jaar oud, maar zagen sommigen er zelfs maar acht uit. Ze werden betaald op basis van het gewicht van de bonen dat geplukt werd, maar gemiddeld zouden ze minder dan zes euro per dag ontvangen voor hun werk. De journalisten bezochten zeven boerderijen die leveren aan Nespresso en vijf boerderijen die leveren aan Starbucks: op alle boerderijen werd kinderarbeid aangetroffen.
Het programma berekende ook dat er van een kopje koffie dat gemiddeld 2,5 pond kost, amper 10 pence bij de leveranciers terecht komt. Slecht een fractie daarvan gaat naar de producenten zelf, terwijl het koffiemerk er zo’n 25 pence winst aan overhoudt.
Acteur George Clooney, al jarenlang het gezicht van de Nespresso-reclame, heeft al laten verstaan verrast en bedroefd te zijn door de onthullingen in de Britse reportage. Hij prees ook de betrokken onderzoeksjournalist en moedigde hem aan om dergelijke zaken te blijven uitspitten.
Race to the bottom
Nestlé heeft alle leveringen van koffie uit de regio opgeschort en heeft zelf een onderzoek ingesteld. “Nespresso hanteert de nultolerantie wat betreft kinderarbeid. Het is onaanvaardbaar”, zegt Guillaume Le Cunff, CEO van Nespresso in een verklaring. Ook Starbucks heeft intussen een eigen onderzoek opgezet, in samenwerking met een onafhankelijke auditor.
Professor Jan Orbie, onderzoeker naar internationale ontwikkeling en fair trade aan de UGent, is niet verrast door de bevindingen. “De koffieprijzen zijn op de wereldmarkt al 25 jaar aan het dalen. Maar de consument betaalde nog nooit zo veel. Zowel in hippe koffiebars als in de supermarkt. Oxfam becijferde dat als je drie euro betaalt voor een kopje koffie, er slechts 1 eurocent naar de koffieboer gaat. Dat leidt tot een race to the bottom. En dan wordt kinderarbeid interessant, want dat zijn vrijwel gratis arbeidskrachten”, besluit hij in Het Nieuwsblad.