Om de klimaatopwarming tegen te houden, moeten we vooral minder – héél veel minder – vlees eten. Dat zegt een nieuwe internationale studie, die ons voor een harde keuze stelt: ofwel moet de voedingssector groener, ofwel maken we onze planeet kapot.
90% minder rundvlees
Naar aanleiding van een nieuw VN-rapport over de klimaatverandering, brengt een team vooraanstaande internationale wetenschappers in het tijdschrift Nature een analyse uit van de impact van de voedingsindustrie op het klimaat. De resultaten zijn bikkelhard: vlees en zuivel vermijden is dé manier om de klimaatverandering een halt toe te roepen. Om de Aarde leefbaar te houden en ons in de toekomst nog te kunnen voeden van landbouw, moet de consumptie van rundvlees in het Westen immers met liefst 90% inkrimpen. In plaats daarvan moeten we vijf keer meer bonen en peulvruchten eten.
De Verenigde Naties waarschuwen in hun eerdere rapport immers voor een opwarming van de Aarde met zo’n 1,5° Celsius binnen de twaalf jaar als we niet meteen ingrijpen. Zelfs bij een temperatuurverhoging van een halve graad zouden de risico’s op droogte, overstromingen en extreme hitte beduidend toenemen.
“We moeten allemaal flexitariër worden”
Ook de VN geeft al aan dat minderen met vlees en zuivel belangrijk is, maar het rapport stelt vast dat net het omgekeerde lijkt te gebeuren: de groeiende wereldbevolking verbruikt alleen maar meer vlees, zeker in de groeilanden waar men naast kip steeds vaker andere vleessoorten ontdekt. Tegen 2050 komen er naar schatting nog 2,3 miljard mensen bij en het wereldwijde inkomen zal tegen dan ook verdriedubbelen, wat meer mensen toelaat vleesrijk te eten.
Als we zo verder doen, overschrijden we echter de limieten van onze planeet, aldus het onderzoeksteam in Nature. We moeten integendeel met zijn allen ‘flexitariërs’ worden, toch als we alle tien miljard monden willen voeden. Het betekent concreet dat de gemiddelde wereldburger het met 75% minder rundvlees, 90% minder varkensvlees en de helft van het aantal eieren moet doen, terwijl hij of zij drie keer zoveel bonen en peulvruchten en zelfs vier keer zoveel noten en zaden moet eten. Ook dit rapport zegt dat burgers van rijke landen het verbruik van rundvlees met 90% moeten verminderen, ook melk moet er met 60% omlaag en bonen en peulvruchten horen tussen vier en zes keer te verhogen. De miljoenen ondervoede mensen in arme landen moeten daarentegen wat meer vlees en zuivelproducten gaan eten.
Landbouw moet anders
Ondertussen moet ook de landbouw zelf stevig worden aangepakt. Om ontbossing, watertekorten en vervuiling door overmatig gebruik van meststoffen een halt toe te roepen, zijn ingrijpende veranderingen in landbouwmethoden nodig. Deze omvatten toenemende gewasopbrengsten in armere landen, meer universele wateropslag en veel zorgvuldiger gebruik van meststoffen. “Ik was verrast door het feit dat we een combinatie van zeer ambitieuze opties nodig hebben,” zegt professor Johan Rockström van het Potsdam Institute for Climate Impact Research in The Guardian: “We moeten echt duwen tot aan de grenzen van wat mogelijk is. De voedingssector groener maken of onze planeet opeten: dat staat vandaag op het menu.”
Vermindering van de vleesconsumptie kan worden bereikt door een combinatie van onderwijs, belastingen, subsidies voor plantaardig voedsel en wijzigingen in school- en werkplekmenu’s, aldus de wetenschappers.