Btw-plicht was “te gek voor woorden”
Een supermarkt die levensmiddelen weggooit waarvan de houdbaarheidsdatum binnenkort verstrijkt of die beschadigd zijn geraakt, betaalt daarop geen btw. Maar eenzelfde supermarkt die de goederen schenkt aan een voedselbank, moet dat wel doen. Daardoor was het tot nu toe fiscaal interessanter om de levensmiddelen te vernietigen dan ze naar de voedselbanken te sturen.
De btw-plicht op de schenking van goederen was het gevolg van een Europese richtlijn. Die voorziet alleen in een uitzondering voor de levering van goederen die worden aangekocht door erkende instanties die goederen uit Europese Unie exporteren in het kader van hun humanitaire, liefdadige of educatieve activiteiten.
Voor schenkingen aan buitenlandse initiatieven kon de btw dus worden gerecupereerd, voor schenkingen aan binnenlandse doelen niet. “Te gek voor woorden”, vindt gedelegeerd bestuurder Dominique Michel van Comeos.
Voorwaarde: geen doorverkoop
Via een omzendbrief werkt Geens nu deze onlogische toestand weg. Voor een distributeur of producent maakt het niet langer een verschil of levensmiddelen worden vernietigd of geschonken, en of dit in het binnen- dan wel in het buitenland gebeurt.
Geens verbindt er wel voorwaarden aan. Zo mag het voedsel dat de handelaar of de producent aan de voedselbanken of andere instellingen schenkt, niet worden doorverkocht. Die voorwaarden vindt Comeos logisch. “Net als de minister willen we geen parallel winkelcircuit opzetten, maar zoeken we manieren om mensen die het moeilijk hebben, te helpen. We zijn nu al goed voor het equivalent van twee miljoen maaltijden per jaar, maar we maken ons sterk dat het aantal schenkingen dankzij dit initiatief nog zal toenemen.”
200.000 mensen afhankelijk van voedselhulp
In België nemen meer dan 200.000 mensen hun toevlucht tot voedselhulp. Een deel van het voedsel wordt geschonken door de supermarkten en de levensmiddelenbedrijven, het gros is afkomstig van het programma voor voedselhulp van de Europese Unie. Die dreigt er echter mee haar bijdrage te verminderen.
Comeos pleit ook voor een uitbreiding van het stelstel met onder meer kleren. Hier gelden immers dezelfde problemen. Wie een onverkochte voorraad wegschenkt, kan de btw alleen maar recupereren als die kleren naar een niet-Europees land gaan. En wie ze vernietigt, moet evenmin btw betalen. Dat is wel het geval als ze worden geschonken aan een binnenlands sociaal initiatief.