Europese foodretailers zien de toekomst somber in: hun marges staan onder druk door stijgende kosten, wijzigend koopgedrag en toenemende concurrentie – ook online. Daar komt een strijd om talent bovenop. Wat nu?
Dalende omzetten
Ook al vóór de Russische inval in Oekraïne was de verwachting van supermarktketens dat de vooruitzichten in 2022 zouden verslechteren: de omzet zal naar verwachting verder dalen naarmate de pandemie verder wegebt en de horeca heropent. De druk op de prijzen neemt toe, de concurrentie wordt heviger en de onlinemarkt wordt volwassen. Komen daar nog eens bovenop: inflatie, stijgende loonkosten, bevoorradingsproblemen en een tekort aan werkkrachten. De perfecte storm, heet dat.
De oorlog in Oekraïne zal deze uitdagingen enkel nog verergeren en de prijsgevoeligheid van de consument waarschijnlijk nog doen toenemen, stelt een nieuw rapport van McKinsey en EuroCommerce, dat zich baseert op interviews met zestig CEO’s van Europese foodretailers en een enquête bij meer dan 12.000 consumenten uit negen landen. De onderzoekers zien hoe vijf grote trends zich aftekenen. Wel zijn er twee zijden aan de medaille: de bedreigingen houden gelukkig ook kansen in.
1. Inflatie zet marges onder druk
Retailers verwachten krimpende marges als gevolg van de inflatie. Terwijl de kosten stijgen komt ook de koopkracht van de consument sterk onder druk te staan, waardoor foodretailers niet in staat zijn om grote prijsverhogingen door te voeren. Gezinnen gaan immers op zoek naar goedkopere alternatieven (huismerken) en promoties. Discounters zijn het best geplaatst om aan die vraag te beantwoorden.
2. De markt polariseert
Prijs is echter niet alles: tegelijk zien retailers een sterk gepolariseerde vraag. Consumenten met hogere inkomens blijven gezonde, duurzame en hoogwaardige producten kopen. Anderzijds gaan huishoudens met een lager inkomen minder kopen of downtraden naar goedkopere producten. Het omgaan met die tweespalt wordt een stevige uitdaging.
3. Onlinegroei vertraagt
Mogelijk neemt de onlinegroei een jaartje pauze, stelt het onderzoek. In markten met een minder ontwikkeld onlineaanbod zouden consumenten hun online uitgaven zelfs reduceren. In meer mature markten zullen consumenten hun online aankopen wel opdrijven, maar toch aan een trager tempo. Toch zouden online boodschappen kunnen doorgroeien tot een aandeel van 20% tegen 2030, weliswaar met grote verschillen per land. Het online aanbod zal verder differentiëren in functie van specifieke doelgroepen: denk aan flitsbezorgers, bio-webshops… Consumenten zullen hun online aankopen dan ook gaan verdelen over meer spelers.
4. Op zoek naar nieuwe inkomsten
Retailers die hun kernactiviteiten onder druk zien, moeten op zoek naar nieuwe bronnen van inkomsten. Geavanceerde analyses en kunstmatige intelligentie stellen retailers in staat om betere beslissingen te nemen op het vlak van productaanbod, prijs en promoties. Zo kunnen ze omzet en rentabiliteit opdrijven. Ook boren ze nieuwe inkomstenstromen aan: gezondheidsoplossingen, of advertentieruimte verkopen op basis van gegevens van klantenkaarten.
5. Talent als flessenhals
39% van de CEO’s ziet het aantrekken van talent als één van hun grootste uitdagingen. Winnen in het concurrentiële landschap van de toekomst kan enkel met de beste medewerkers. Er is een sterke vraag naar nieuwe vaardigheden en profielen – denk aan digitalisering en duurzaamheidstransformatie. Dat vraagt om een aangepast personeelsbeleid, gericht op retentie en op training en opleiding.