Retailtoplui zijn als voetbaltrainers, frisdrank schaadt de gezondheid, supermarktkoffie is smerige troep en nepvlees is ook vlees. Maar waarom grijpt de fiere marktleider terug naar recepten uit een ver verleden? Je leest het in een Filet Pur zoals Filet Pur bedoeld is.
Foute vrienden
Hoeveel mensen zouden zich in hun broodje kroket (Nederland) of baguette smos (België) hebben verslikt afgelopen woensdag, zo rond lunchtijd? Als onze noorderburen enkele woorden Frans kenden, zouden ze “coup de théâtre!” hebben uitgeroepen. Hoewel, helemáál als een donderslag bij heldere hemel kwam dat afscheid van Ton van Veen nu ook weer niet: twee jaar geleden kwam hij per slot van rekening met lichte tegenzin maar plichtsbewust als altijd weer terug uit vervoegd pensioen, nadat zijn kopman door foute vrienden in diskrediet werd gebracht. Dat het geen tien jaar ging duren, stond in de sterren geschreven.
Twee weken geleden stond de CEO op het podium in Veghel voor de verzamelde pers de teleurstellende jaarcijfers van Jumbo nog te verpakken als het begin van een nieuw tijdperk van ongebreidelde groei. En nu is hij weg, want: “het fundament ligt er.” Dat doet me ergens aan denken: “90% van het werk is af”, weet u nog wel? Ton van Veen is de Georges Leekens van de Nederlandse foodretail.
We kunnen niet zeggen dat de ambitie “Jumbo zoals Jumbo bedoeld is” al helemaal is waargemaakt – de vraag is ook of back to the future wel een slimme strategie is – maar met het toetreden tot inkoopallianties Everest en Epic Partners, een nieuwe huismerkstrategie en een reorganisatie op het hoofdkantoor heeft hij toch enkele strakke voorzetten getrapt.
Smerige koffie
En nu? Het speculeren over een opvolger is volop aan de gang. Geen herstructureringsmanager: Jumbo heeft opnieuw een inspirerende, charismatische leidersfiguur nodig, een soort Frits van Eerd, maar dan zonder de carnavalsfratsen. Dat afgelopen week in Nederland ook de CEO’s van Lidl en Spar opstapten, zou dat een stoelendans in gang zetten? Of wordt het toch HEMA-topvrouw Saskia Egas Reparaz? We zullen zien.
In elk geval gaat Jumbo verder op de ingeslagen koers, zegt Colette Cloosterman-van Eerd in naam van de eigenaarsfamilie. Of we daaruit mogen afleiden dat lege rekken als gevolg van boycots een blijvertje zijn? Met Red Bull en Pringles (Kellanova) heeft de retailer het intussen bijgelegd.
Nog niet met JDE Peet’s. Maar wie mist er de Douwe Egberts in de rekken? Niemand, toch? Immers: die bittere, zwart gebrande koffie is gewoonweg niet te drinken. “Smerig”, zelfs. Dat zeg ik niet, dat zegt Rob Berghmans, oprichter van koffiebarketen Caffènation, naar aanleiding van een blinde smaaktest in Gazet Van Antwerpen en Het Nieuwsblad: “Ze zouden beschaamd moeten zijn”. Niet dat de Boni-dessertkoffie bij Colruyt beter is: “Barslecht. Smaakt naar houtskool.” Als jij het zegt, Rob.
De betere kopie
Tja, consumenten betalen voor het merk, ook als de smaak of de kwaliteit de forse meerprijs niet echt verantwoordt. Dat bleek ook een week eerder al bij een vergelijking van cola zero’s in dezelfde kranten, waar de schaamteloze kopie van Lidl met de hoogste score ging lopen, terwijl the real thing slechts de helft van de punten behaalde. Dat was níét de reden voor die massale terugroepactie van Coca-Cola deze week: wel een te hoog gehalte aan chloraat, dat evenwel geen gevaar zou vormen voor de volksgezondheid. Dat de besmetting al eind november plaatsvond, pas midden januari werd ontdekt en pas tien dagen later tot een recall leidde, is een hele geruststelling. Toch?
Over schaamteloze kopieën gesproken: in Frankrijk besliste de opperste rechter deze week dat namaakvlees echt wel gewoonweg vlees mag worden genoemd, of toch ongeveer. Sojasteak mag er sojasteak blijven heten, en ook met plantaardige spekjes is weinig mis – als je de smaak buiten beschouwing laat dan toch. Deze mooie overwinning van de vegetarische sector op de dan toch niet zo oppermachtige vleeslobby en het opportunistische populisme van enkele politici zet een krachtig orgelpunt achter Veganuary. Tijd voor een heerlijk stukje gegrilde ossenhaas, zullen kwaadwillige geesten zeggen.
Slecht karakter
Retail en horeca, het is niet altijd een winnende combinatie, maar minstens twee retailers blijven er rotsvast in geloven. Carrefour ziet een mooie opportuniteit om de veels te dure vierkante meters in z’n veels te grote hypermarkten te rentabiliseren door enkele hoekjes te verhuren aan Prego!, de hobby van voltijds bezig baasje Yvan Verougstraete, die zich anders toch maar wat zou zitten te vervelen in dat Europese Parlement, vermoeden we. Italiaanse restaurantkwaliteit om mee naar huis te nemen: de reviews zijn quasi unaniem laaiend enthousiast, maar Vlaanderen blijft (voorlopig?) nog buiten schot.
Colruyt waagt zich intussen aan een interessante test, met een depannage-assortiment voor horecaondernemers in twee supermarkten. Omdat het niet écht wil opschieten met die vier Colruyt Professionals vestigingen? Als ik een slechter karakter had, zou ik venijnig kunnen opmerken dat de retailer met z’n business-to-business ambities teruggaat naar “Colruyt zoals Colruyt bedoeld is”, want per slot van rekening begon het bedrijf als grossier in koloniale waren, bleven die winkels er altijd al uitzien als groothandelsmagazijnen en lijkt de marktleider niet van plan om verwende particuliere klanten op hun wenken te bedienen met kleinere verpakkingen en een upgrade van de winkelbeleving. Maar u weet, zo vilein ben ik nu ook weer niet.
Wansmaak
Integendeel, ik ben de empathie zelve, dat is bekend. Mijn gedachten gaan dan ook uit naar de klanten in Aalst en Brugge Sint-Pieters die voortaan nog langer gaan mogen aanschuiven achter overvolle platte karren in de smalle winkelgangen en aan de kassa’s. Je moet wat over hebben voor die laagste prijzen. Sterkte, lieve mensen!
Tot slot wil ik u de nieuwste stunt van Lidl in Nederland niet onthouden. De discounter afficheert in de folder een heuse Belgische week, met traditionele lekkernijen als wafels, witloof met ham en kaassaus en mayonaise met citroen. Niks aan de hand, zou je denken. Echter, wat behoort volgens de retailer ook tot het Belgische culinaire erfgoed? Ga er even voor zitten: diepvriespizza… met (Franse) friet. Twee keer schaamteloos fout. Nee, de grenzen van de commerciële wansmaak zijn nog lang niet bereikt.
Voor sommigen zal dat als een geruststelling klinken, maar het is helaas ook de bittere waarheid, om dan toch in schoonheid te eindigen met een voormalige grande dame van het betere lied. Bon, ik ga pannenkoeken bakken. U niet? Tot volgende week!
