Voedsel gaat in recordtempo van té goedkoop naar amper betaalbaar. De debatten worden heropend, maar foodretailers zetten zich schrap. Intussen blijven die Hollanders maar winkels openen. Waar eindigt dat? Filet Pur zoekt het uit.
Geen psychologen
Bon, dus supermarkten die de rekken niet langer aangevuld krijgen en hun klanten dan maar uitdrukkelijk vragen om niet te hamsteren, zijn vervolgens verbaasd dat diezelfde klanten beginnen te hamsteren. Dat zijn nochtans gediplomeerde en ervaren managers, ginder in Halle en Merelbeke, om van Erpe-Mere en Evere nog te zwijgen. Maar psychologen zijn het duidelijk niet. Alleen bij Delhaize en Albert Heijn hielden ze het hoofd koel. Maar de rekken zijn er net zo leeg, dat dus wel.
Nu ja, als de winkelschappen leeg zijn, is online hamsteren het antwoord. Zonnebloemolie kan je er niet vinden, maar koopjesjagers die 84 rollen toiletpapier, 100 koffiecapsules of 600 vaatwastabletten willen scoren tegen ongeziene kortingen, kunnen sinds exact één jaar terecht bij Deals!, dat stuntplatform van Collect&Go dat nu ook meer voeding zal aanbieden. Gelukkige verjaardag! Bij hoge uitzondering stond Jef toe dat die bulkaankopen wél aan huis worden geleverd – al moet je daar tot veertien dagen geduld voor opbrengen. Het meest intrigerende zinnetje in de FAQ is echter: “Het concept van Deals! zit momenteel in een testfase.” Na één jaar. Dat is grondig.
Vertrouwen in de kelder
De mens, ge kunt gij daar niet aan uit, zoals de grote Gerard Walschap al wist. Helemaal uit de mode, die schrijver, maar hij had wél gelijk. Stel u dan ook mijn verbazing voor toen mijn allerliefste laatst trots thuis kwam met drie bidons frituurolie die ze nog nét op de kop had weten tikken. Drie. Wij bakken hooguit één keer per maand frietjes. We zitten dus goed voor de komende twee jaar, ongeveer. Je weet maar nooit hoe lang die oorlog duurt. Ook het consumentenvertrouwen zoekt intussen de schuilkelder op: dat belooft.
De complottheorieën daarentegen, die steken met veel aplomb de kop op. Want zeg nu zelf: die tarwe, die is toch allang geoogst, ginder in Oekraïne? En die zonnebloempitten, die zijn toch allang geperst en afgevuld? Dus hoe kàn het dan dat er schaarste is en dat de prijzen door het dak gaan? Welja, vraag het bijvoorbeeld aan Vandemoortele, dat compleet in de tang zit omdat ze én brood bakken én oliën verkopen. Hun mayonaise maken ze met koolzaadolie, heb ik even gecheckt. Maar die wordt ook duurder, hoor. Voorlopig slagen ze erin om die verhogingen door te rekenen.
Knappe groeispurt
Benieuwd wel naar de reactie van de inkopers bij Albert Heijn, waar een brood amper 99 cent kost en waar die mayo (de 400ml uitvoering meer bepaald) tegen een bijzonder scherpe 1,99 euro in de rekken staat. Want als het van opper-Albert Raf Van den Heuvel afhangt, dan zullen de key accountmanagers uit Gent met sterke argumenten moeten komen om die prijs omhoog te praten. “We zijn niet onredelijk, maar we gaan niet toegeven”, zo ongeveer luidde zijn boodschap kort samengevat. Arme eierboeren krijgen wat toegestopt van Appie, maar de rijke multinationals mogen het op hun buik schrijven. Helder. Bij onder meer Kellogg vinden ze het nochtans “evident” dat de debatten worden heropend. Wordt interessant.
Het was overigens een goed gehumeurde topman die we spraken: eindelijk krijgt hij zo’n mooie Albert Heijn naast z’n eigen deur – dat werd tijd – en er volgen er nog een hele reeks de komende weken. Knappe groeispurt, nog aangevuld met een nieuwe bezorgdienst voor bedrijven, ook al slim bekeken. U en ik weten immers maar àl te goed welke concurrenten er veel ondernemers onder hun klanten tellen, maar obstinaat weigeren er aan de deur te leveren. Toch?
Met ons belastinggeld
Zou het toeval zijn dat ook die grote rivaal Jumbo afgelopen woensdag z’n eerste Belgische winkelopening van het jaar vierde? Toeval bestaat niet. Het Gele Gevaar is vertrokken voor een tien à vijftien nieuwe vestigingen dit jaar, tenminste als de buren en concullega’s niet teveel tegenwerken. De winkel in Oostende is meteen de grootste tot nu toe, en hij gaat àlle concurrenten de duvel aandoen, want die Torhoutsesteenweg is nu eenmaal een baanwinkelparadijs – én een filemagneet.
Alleen Delhaize blijft wijselijk uit de buurt: de leeuwen heropenden zopas apetrots hun compleet gerenoveerde super pal in het hart van de koningin der badsteden. Het mocht wat kosten ook: 2,7 miljoen eurootjes meer bepaald. Patat! Help de rijken, ze hebben het niet makkelijk, zong een Vlaamse bard 24 jaar geleden. En terecht. Zeg nu zelf: Ahold Delhaize, momenteel de meest winstgevende supermarktgroep van het Westelijk halfrond, had namelijk graag wat van uw en mijn belastinggeld geïnd teneinde de boekhoudkundige statistiekjes nog wat op te vrolijken. Twee keer kregen ze het deksel op de neus. Stel u voor. Wereldvreemde rechters, ongetwijfeld.
Kruimels
Een geruststellend bericht tot slot, bereikte ons vanuit de Wageningen Universiteit. Oorlog? Schaarste? Voedselcrisis? Maak u maar geen zorgen: er is voldoende, zeggen landbouweconomen in een 26 pagina’s dikke analyse. Oef. Kunnen we op beide oren slapen? Nu ja, dat is niet het héle verhaal: er is genoeg eten, jawel, maar er zijn ook steeds meer mensen die dat eten niet meer kunnen betalen. Als de rekken niet leeg zijn, dan hun magen wel. Tja, dat zal er dus niet op beteren, valt te vrezen. Voeding was lang te goedkoop, en dat feestje dreigt nu abrupt te eindigen.
Volgens een hardnekkig terugkerende quote op sociale media valt daar wat aan te doen: “Als we alle kruimels van alle toetsenborden ter wereld afschudden, kunnen we een einde maken aan de honger in de wereld.” Goed geprobeerd. Jammer genoeg zijn oplossingen de belangrijkste oorzaak van problemen, dat is bekend. Bon, benieuwd of er nog wat te halen valt in de super om de hoek. Als er nog maar witte wijn is: een aperitiefje kunnen we na deze week wel gebruiken. U niet? Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.