Niets is wat het lijkt, dus ook die lege rekken niet. Hamsteren is zo 2020, immers. Maar dat is brood bakken ook. Alles komt terug. En of er een voedselcrisis zit aan te komen? Filet Pur bevestigt noch ontkent.
Frietjescrisis
“Panic on the streets of London, panic on the streets of Birmingham. I wonder to myself: could life ever be sane again?” Dat geweldige liedje van The Smiths vat de afgelopen week wel érg treffend samen. Ongerustheid is een zwaar understatement: ontreddering heerst op alle fronten. Angst regeert de planeet. De gevolgen zijn zichtbaar in m’n agenda: interviews worden geannuleerd “gezien de huidige context”. Oké dan.
Managers lopen nu van de ene crisisvergadering naar de andere. Bonne chance! Het is me ook wat: energie wordt onbetaalbaar, voorraden slinken, prijzen gaan door het dak, tuinbouwers zijn de wanhoop nabij, vissers varen niet meer uit, fabrieken gaan op spaarstand, franchisewinkels gaan failliet, foodretailers weten niet meer van welk hout pijlen maken en straks hebben we tot overmaat van ramp geen frietjes meer.
Dr Doom
Uw dienaar mocht het sombere plaatje komen schetsen op de staatstelevisie – waarschijnlijk omdat niemand anders die ondankbare rol van Dr Doom wilde spelen. En dat met uw belastinggeld! Mijn welgemeende excuses, maar er viel met geen mogelijkheid een goednieuwsshow van te maken. Een vervolg op de Paniekzaaiers daarentegen…
We zijn immers onvermijdelijk op weg naar een wereldwijde voedselcrisis. Maak u geen illusies: ook zonder oorlog in Oekraïne zou dat het geval geweest zijn hoor, maar dan wat langzamer. Dat heb je dan met je globalisering. We schreven daar onlangs een boek over dat u allang gelezen had moeten hebben. Boodschap aan de mensen die hadden gehoopt op een nieuwe editie van de roaring twenties: droom maar lekker verder. Het worden pijnlijke en onzekere transition twenties, jammer genoeg.
Armworstelen, aflevering twee
En daar horen uiteraard ook hogere prijzen in de supermarkt bij. De merkfabrikanten, die nog maar net en met veel moeite de jaargesprekken over de condities voor 2022 hebben afgerond, komen nu al op hun stappen terug. Ze willen nog eens, en liefst meteen. Alsof ze het leuk vonden, dat jaarlijks potje armworstelen met de inkopers. In Frankrijk is het al officieel: de regering heeft er zélf het startschot gegeven voor een nieuwe gespreksronde. In ons land moeit de politiek zich niet, maar als retailers “bevestigen noch ontkennen” dat het zo ver is, dan weet je dat het zo ver is. Toch?
Tja, toen ze nog aan de onderhandelingstafel zaten, was de Russische artillerie nog niet wild in het rond beginnen schieten. Die vuile oorlog verandert alles: aan de eerder afgesproken tarieven kunnen fabrikanten niet blijven leveren. Hola. Het zullen dus geen vredesgesprekken worden. Straks weer lege rekken? Als het niet door de kapotte bevoorradingsketen komt, dan zal het dus weer door een boycot zijn. Dolletjes.
Ossenwit, the return
Of door hamstergedrag, the sequel. Want consumenten zijn oliedomme bloemzakken. Iemand recent nog geprobeerd een fles frituurolie te bemachtigen, soms? Het zullen gebakken patatjes worden, valt te vrezen, of puree: het rek is leeg. Tenzij je geen bezwaar hebt tegen dat gevaarlijk ongezonde, hopeloos ouderwetse maar niet te versmaden ossenwit natuurlijk. Vliegt eveneens de deuren uit: bloem. Mensen slaan massaal weer aan het brood bakken, een kunstje dat ze leerden tijdens de eerste lockdown, precies twee jaar geleden. En je ziet: dat komt nu weer van pas, wie had dat gedacht?
Dan bel je als plichtsbewust journalist even rond om de temperatuur te meten, zo hoort dat. Niet dat je ze er een plezier mee doet, de woordvoerders van de supermarktketens – nochtans stuk voor stuk aimabele en professionele prachtexemplaren, echt waar. Je hoorde ze denken: “Het zal toch geen wààr zijn? Wat moeten we nu weer antwoorden? Straks hebben we het wéér zitten.” Maar ja, “bevestigen noch ontkennen” dat de rekken wel degelijk leeg zijn, dat heeft weinig zin. Ontkennen dat het om hamstergedrag gaat, dat lukt nog nét. Of net niet, wie zal het zeggen?
Straf blondje
Overigens, wat die prijzen betreft: enkele foodretailers bieden voorlopig nog hardnekkig weerstand. Veelgeplaagd marktleider Colruyt en lepe uitdager Albert Heijn geven elkaar geen millimeter toe en beperken de prijsverhogingen tot het absolute minimum. Beide hebben ze redelijk diepe zakken, dus dat oorlogje naast de échte oorlog kan nog wel even verder duren, al zal het stevig gaan wegen op de marges. De beurs meent al te weten wie er wint, dat wel. U niet? Duidelijk is ook dat de kloof met de anderen enkel groter wordt. Ze kunnen niet volgen.
Kortom: miserie, miserie. Gelukkig is er Halle om ons toch nog vrolijk gezind het weekend in te sturen, met de blijde boodschap dat het iconische Cara voortaan ook beschikbaar is als straf blondje en als sterk fruitbier. Het eerste interesseert me iets meer dan het tweede, maar goed. Slim gezien wel, want als er één categorie als winnaar uit de crisis kwam, dan was het wel bier, zoals AB InBev getuigt. En als er één categorie als winnaar uit de volgende crisis zal komen, dan is het wel die van de huismerken. Dubbele win, dus. En ja, zo gaat dat: voor je het weet ben je als bescheiden Filet Pur-columnist zélf clickbait op HLN. Cheers! En tot volgende week!
