Fabrikanten en retailers ruziën erop los: niet alleen over die hogere prijzen, maar ook over wie er écht de macht in handen heeft. Wie chanteert nu eigenlijk wie? Veel absurder moet het niet worden, toch?
Buziness is buziness
“Geen geld, geen speculoosjes”: zo eenvoudig, helder en ondubbelzinnig klonk deze week de boodschap van opperspeculoosbakker Jan Boone. Meer bepaald en in concrete bewoordingen: “Als een klant de hogere tarieven niet wil aanvaarden, maken we geen productiecapaciteit voor hem vrij.” Een waarschuwingsschot in de richting van retailers die wel eens een zakenkrant ter hand nemen.
Voor de anderen was er RetailDetail. Dat we dat ‘dreigende taal’ noemden, was er wellicht een beetje over: het was niet méér dan een zakelijke mededeling. “Buziness is buziness”, zoals een vermaarde worstenfabrikant ons al decennia voorhoudt. Als de kosten stijgen, dan gaat de prijs omhoog. Punt. En wie die hogere prijs niet wil betalen, moet dan elders maar z’n zebrakoekjes en frangipanes inslaan. Ze zullen er rap van terugkomen.
Dikke middenvinger
Lotus Bakeries geeft hiermee blijk van een groot zelfbewustzijn in de gesprekken met z’n klanten. Klinkt een beetje als L’Oréal: “Want ik ben het waard”. Niet moeilijk, na zo’n topjaar. De koekjesbakker is evenwel lang niet de enige. Ook Unilever blijft hinten op hogere prijzen. Het concern verdiende goed geld afgelopen jaar, maar gaat dat voorlopig niet uitgeven aan nieuwe overnames. De marges komen onder druk, dus nieuwe tariefverhogingen, die komen er zeker aan.
Waar is de tijd dat fabrikanten kwamen wenen omdat een retailer ocharme enkele sku’s uit het schap had gekeild? Ze stoppen nu gewoon zelf met leveren en steken hun dikke middenvinger omhoog. Zoals Jacobs Douwe Egberts, dat geen zin meer had om de Franse Intermarché-winkels te bedienen zolang er geen akkoord was over de gevraagde prijsverhogingen. De rechter moest tussenbeide komen. Wat er tussen Tesco en Colgate Palmolive aan de hand is, blijft voorlopig onduidelijk, maar de kans dat de boycot van de fabrikant komt, lijkt groot: het volledige assortiment is er gewoon verdwenen. Sterk. En in Duitsland hebben fabrikanten het helemaal gehad met de inkooppraktijken van Edeka en Picnic.
Weinig indruk
Prijszettingsmacht is the name of the game. Want ja, het valt op: de perceptie lijkt gekeerd. Dat heb je in tijden van schaarste. Retailers kunnen maar weinig kanten op, nu letterlijk àlle fabrikanten met zowat dezelfde tariefeisen afkomen. En zoveel fabrikanten blijven er nu ook weer niet meer over, na de consolidatieslagen van de afgelopen decennia. Daar zit je dan, als inkoper: dreigen maakt weinig indruk als je geen ‘BATNA’ achter de hand hebt: een Best Alternative to Negotiated Agreement – ja, bij Filet Pur leer je nog eens iets bij. En dat blijkt nu dus het geval: “Inkopers hebben eigenlijk gewoon veel minder opties dan ze doorgaans beweren”, vernam ik van een expert.
Dat wordt wennen, voor de grote supermarktketens. Al gelden de nieuwe machtsverhoudingen wellicht enkel voor de écht sterke jongens en meisjes. Want volgens een recente enquête van de federatie van de voedingsindustrie wordt wel 80% van de bedrijven geconfronteerd met één of andere vorm van chantage door de Grote Boze Retailers. Het bekende riedeltje.
Lege maag
Nauwelijks stond dat artikel online, of Comeos en Fevia begonnen er volop ruzie over te maken met elkaar. Openlijk. Op Twitter. Waar iederéén constant ruzie maakt met iederéén, dat is dan ook weer waar. Maar toch. “Chantage? Het is net andersom,” beweren nu de retailers, die zich maar wàt graag opwerpen als “de vakbond van de consument”. Als de nervositeit nu ook al overslaat naar de doorgaans bedaard onderhandelende beroepsfederaties, dan is het hek helemaal van de dam.
Gelukkig beschikken we in ons land over een marktleider die in alle omstandigheden z’n cool bewaart. Colruyt zou Colruyt niet zijn als het al geen pasklare oplossing had voor de in budgetnood verkerende consument: “Ga niet winkelen op een lege maag”, luidt onder andere het advies, in een advertentie. Echt. Beetje pijnlijk: hoe doe je dat dan, als je de rekeningen niet kan betalen? Zo cynisch hadden ze het wellicht niet bedoeld.
Achterhoedegevecht, bis
Net nu je dacht dat die idiote discussie helemaal achter ons lag, na dat verdict van het Europese Parlement, komt de aap uit de mouw: onze eigen Federale Overheid, die dezer dagen blijkbaar niks beters te doen heeft, werkt aan een verbod op vleesbenamingen voor vleesvervangers. Verwarde consumenten denken dat ze vlees kopen, en komen dan thuis met Rul Gehackt van De Vegetarische Slager. In een verpakking waar in grote letters De Vegetarische Slager op staat, inderdaad.
Het zoveelste achterhoedegevecht van de vleesbranche. Vermoeiend, hoor. Europa toont in z’n Green Deal de weg naar een meer plantaardige levensstijl, maar de lidstaten mogen volop stokken in de wielen steken. Terwijl net vleesproducten misleidend zijn: “In blinde vink zit helemaal geen vink!”, aldus CEO Hugo Verkuil van diezelfde Vegetarische Slager. Exact. De dag dat ik in m’n koninginnenhapjes échte stukjes koningin aantref, kunnen we praten.
Het nieuwe Japan
Al dat anekdotisch gestook zou onze aandacht welhaast afleiden van misschien wel de belangrijkste informatie van de week: de gemiddelde leeftijd van de Belg zal tegen 2070 oplopen tot 45,5 jaar. De levensverwachting zal dan 90 jaar bedragen voor vrouwen en 88 jaar voor mannen. Het aantal 80-plussers verdubbelt. Kortom: België wordt het nieuwe Japan. Een grijze, gescleroseerde samenleving die nauwelijks in beweging is te krijgen.
Weinig verschil met vandaag, kan je zeggen, maar toch. Maak maar al plaats voor een afdeling seniorenvoeding naast de babypotjes. Als het voor katten bestaat, waarom dan niet voor mensen? Met essentiële voedingsstoffen verrijkte maaltijden waarop je niet hoeft te kauwen: mooi vooruitzicht. Wen er maar aan. En bestel al maar robots om de rekken te vullen, want jonge mensen ga je daarvoor niet meer vinden. Klaar voor? Ik vreesde het al! Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.