Het rommelt flink in foodretailland. Zullen vijftig jaar van stilstand eenvoudig worden afgestraft door een brutale nieuwkomer? Na een lauwe zomer volgt een hete herfst, voorspelt het weekoverzicht van RetailDetail Food.
Gekwakkel
Deed dat geen deugd, vanochtend? Dat de kinderen weer gewoon aan de schoolpoort konden gedropt? ’t Is weer voorbij die mooie zomer, en als we mogen afgaan op de echo’s uit de sector waren het kwakkelmaanden van jewelste. Nee, dan doelen we niet op het weer – al kan dat ook een rol gespeeld hebben, want erg vaak hebben we niet gebarbecued – wel op de trieste statistieken die week na week in de mailbox van onze foodretailmanagers vielen. Het wilde maar niet lukken met de verkoop, zelfs al mochten de producten gratis de deur uit. Dat belooft voor dit najaar: supermarktketens zullen alle truken van de foor inzetten om alsnog hun doelstellingen te halen. Wordt leuk.
Maar: bij voorbaat tot mislukken gedoemd, vrezen we. Consumenten hebben hun geld allang elders besteed: aan de solden, aan zonnige reizen (gemiddeld meer dan 1000 euro per persoon, lazen we), pokkedure zomerfestivals (niet veel minder), frietjes van Sergio Herman, hotdogs van Jeroen Meus, kookboeken van Pascale Naessens… En dan moet de wijnkelder nog aangevuld. Daar is dit jaar overigens geen haast bij: heel wat retailers hebben besloten om hun wijnbeurzen wat te rekken in de tijd, of op te splitsen in twee actieperiodes. Kwestie van de concurrentie geen speelruimte te gunnen en meteen de brug te leggen naar de kerstdagen. Maar of we daarom meer gaan kopen? En drinken? Nu ja, sommigen onder ons misschien wel.
Uw pronostiek?
Voor het foodjaaroverzicht van 2017 (ja, wij zijn lid van de Bond voor Vooruitziende Journalisten) zullen voorlopig twee trefwoorden volstaan. Amazon en Ahold Delhaize domineren het FMCG-nieuws, en vaak doen ze dat tegelijk, want als Amazon de Amerikaanse retailsector opschudt, dan betaalt Ahold Delhaize dat cash. In die mate zelfs dat analisten zich vragen stellen bij de toekomst van de fusiegroep in de VS. Beleggersvereniging VEB schuift enkele scenario’s naar voren, die zich vlot laten samenvatten als ’t kan vriezen, ’t kan dooien. Er is enerzijds de dreiging van een prijsoorlog en de opkomst van online, maar anderzijds moet Ahold Delhaize daar beter tegen gewapend zijn dan sommige concurrenten.
Dat valt nog te bezien. Amazon en Whole Foods hebben in elk geval woord gehouden: die prijsdalingen met dertig tot veertig procent maakten indruk. Maar wij zouden RetailDetail niet zijn als we daar geen scherpe kanttekeningen bij maakten: prijs is slechts een voorwaarde om te mogen meespelen, wat Amazon écht wil doen is het businessmodel van de supermarkt op de schop nemen. Of dat nodig is? Tja, de enige échte innovaties in meer dan vijftig jaar supermarkt waren de barcode en selfscanning. Proficiat, retailers! Wat Amazon nu uitspookt, doet denken aan Apple, liet een schrandere winkelier ons weten. Inderdaad. Wat dus meteen leidt tot de vraag: wie wordt dan de Nokia van de foodretail, en wie wordt de Samsung van dienst? Stuur ons gerust uw pronostiek.
Nog een omwenteling
Nauwelijks was die vorige Filet Pur de deur uit, of Carrefour Belgium meldde dat de eerste residuvrije peer een feit was. Uitgerekend nu de mensen toch vooral zitten te wachten op residuvrije eieren, lanceert de retailer een toffe conférencepeer die geen spoor van pesticiden bevat. Dat doet een mens toch even nadenken. Moeten we nu concluderen dat alle andere peren wél residu’s bevatten? En is dit dan geen staaltje van nestbevuiling? Want als Poetin dit leest, komt het nooit meer goed met de perenexport.
Aangezien we toch over Carrefour bezig zijn: de nieuwe grote baas weet wat gedaan, nu blijkt dat de omzet wel stijgt maar de marges onder druk staan als gevolg van toenemende prijs- en promotiedruk in Frankrijk. Prompt nam het aandeel een diepzeeduik. Alexandre Bompard belooft op korte termijn een transformatieplan, een digitale omwenteling en een hervorming van de hypermarkten. Tiens, hadden de twee vorige CEO’s dat ook al niet beloofd? Bij Carrefour Belgium leveren ze alvast een bescheiden bijdrage met de lancering van een online marktplaats die openstaat voor grote en kleine bedrijven – ja, misschien zelfs voor u.
Meer slecht nieuws vanuit Frankrijk: de wijnoogst valt tegen, zodat er schaarste dreigt. Gelukkig vertegenwoordigen Franse wijnen in onze winkelrekken nog slechts de helft van het aanbod. Bovendien is er goed nieuws uit Wallonië: daar neemt het aantal wijnbouwers zienderogen toe. Er zijn er nu al een negentigtal, vooral rond Luik, Namen en in Henegouwen, en volgens kenners gaat de productie de komende vijf jaar verdrievoudigen. Ik hoor sommige mensen nu opgelucht ademhalen: oef, we zijn gered!
Gefermenteerde schimmels
We hebben het hier al vaker geschreven: onze vleesconsumptie is onhoudbaar hoog, wegens nefast voor onze planeet en voor onze bloedvaten. De toekomst is plantaardig. Hoewel. Volgens de topman van Quorn, producent van namaak-kipfilet op basis van gefermenteerde schimmels, zijn de meeste vleesvervangers van een belabberde kwaliteit. En hij had het niet eens over zijn eigen producten. Hm, denkt hij met dat soort uitspraken de markt van de veggieburgers een boost te kunnen geven dan? We zijn benieuwd.
In plaats van vlees op gebrekkige wijze te imiteren, moeten we het volgens sommigen gewoon gaan kweken, in grote bioreactoren. Geen dierenleed, geen noemenswaardige milieu-impact, en nog altijd even zondig ongezond. Als grote namen Bill Gates en Richard Branson er hun geld op inzetten, dan zou het weleens iets kunnen worden, niet? Vraagje: zouden vegetariërs en veganisten weer carnivoor worden als ze de zekerheid kregen dat hun entrecote uit het labo kwam in plaats van uit het slachthuis?
Bij Ter Beke laten ze het niet aan hun hart komen: de meeste mensen zullen nog wel een tijdje ham of salami op hun boterham leggen, gokken ze daar. Daarom kopen ze nu gewoon hun Nederlandse collega Zwanenburg, producent van voorverpakte en ambachtelijke vleeswaren. Ondanks dalende marges door dure grondstoffen, was er toch nog wat geld over, blijkbaar.
Foute groenten
Meer groenten eten is uiteraard gewoon een goed idee. Reizigers in de Parijse metrostations hebben de voorbije dagen echter de wenkbrauwen gefronst toen ze een aanbieding voor witte uien zagen waarop een foto van twee venkelknollen te zien was. Of reclame voor courgettes met een foto van komkommers. Foutje van de drukker? Nee, de schuldige blijkt Intermarché, en ze hebben het met opzet gedaan. Waarom dan wel? Omdat de meeste Franse scholieren nog geen savooi van een prei weten te onderscheiden, zegt de retailer (klik gerust, leuk filmpje). 40% schijnt zelfs niet te weten dat frieten van aardappelen worden gemaakt. Zou dat bij ons veel beter zijn?
Aan die gebrekkige kennis kan het echter niet liggen dat de omzet daalde bij Greenyard, de grootste groenteboer in de wijde omgeving. Nee, de achteruitgang is te wijten aan de divisies diepvries en blik. Wel verkocht de groep meer potgrond. Ik geef het maar mee.
En u hebt het ook gemerkt: de prijzen voor boter en room swingen de pan uit. Slecht nieuws voor lekkerbekken, goed nieuws voor melkveehouders en voor zuivelgroep FrieslandCampina, die een mooie omzetstijging mocht rapporteren. Net als foodservicegrossier Metro, trouwens. De eerste kwartaalcijfers sinds de afsplitsing van Mediamarkt mochten gezien worden. Toch ging de beurskoers naar beneden. Voor sommigen is het nooit genoeg.
Product placement
Met een meer dan gewone belangstelling hebben we deze week elke dag trouw gekeken naar Open Keuken, het verse programma van nieuwbakken tv-chef Sandra Bekkari op VTM. Geen kok, dat merk je aan haar snijtechniek: volstrekt onbestaande, maar who cares? Structurele partner Albert Heijn vindt het niet erg. Ook Barilla was aanwezig, hoewel la Bekkari een pastarecept maakte zonder… pasta, want ze doet niet aan vermaledijde koolhydraten, of toch zo weinig mogelijk. Logo’s en etiketten worden redelijk zorgvuldig uit beeld gehouden, al herkenden we wel een potje Kühne mosterd en slimme product placement van Elvea, een merk dat wel vaker guerrillagewijs opduikt in kookrubrieken en op allerhande foodblogs.
Op budget van Devos-Lemmens of Hellmann’s zal Sandra niet moeten rekenen: ze waarschuwde de kijkers om hun mayonaise vooral zelf te maken aangezien de industriële producten bomvol suiker zitten. En zo’n aanval op onze voedingsindustrie passeert gewoon op de commerciële zender? Onbegrijpelijk dat topman Peter Bossaert – die per slot van rekening nog voor Calvé heeft gewerkt – niet onmiddellijk ingrijpt. We hebben de rest van de reclame dan maar doorgespoeld.
Tot slot nog dit. We hebben iets om naar uit te kijken, en u ook: komende vrijdag verschijnt een nieuwe RetailDetail Food krant, en er staan enkele fijne artikels in, al zeggen we het zelf. Wacht maar af. Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.