De schoonmaakploeg draait overuren in Halle, het innovatieteam ook. Er is daar maar één chef: hij heet Jef en is een fervent vooruitgangsoptimist. Hij is niet de enige bovendien. Zin in een krokant gebakken Filet Pur?
Vierkleurenbalpen
Moet een mens dan echt alles zélf doen? Blijkbaar wel. Niemand minder dan Jef Colruyt in hoogsteigen persoon banjert tegenwoordig met verbeten blik, borstel en dweil in de handen, door de gangen van de site Wilgenveld om er de boel grondig op te kuisen, vernemen we uit doorgaans betrouwbare bron. De sfeer is al een tijdje allesbehalve zen in Halle. Dus moest eerst die marketingdirecteur de laan uit, en vervolgens ook de directeur non-food, die z’n cijfers immers niet haalde.
Wie wordt de volgende? Is er daar aan de Edingensesteenweg eigenlijk iemand die z’n cijfers wél haalt? Het zal ons benieuwen. Enkel de ingenieurs van de afdeling Smart Technics hoeven wellicht niet voor hun job te vrezen. Ze draaien daar overuren om de ene kostenbesparende innovatie na de andere in elkaar te knutselen. Slimmigheden die de retailer miljoenen opleveren. Het is van moetens, nu de marges krimpen. Noteer, liefst met een vierkleurenbalpen: bebrilde nerds zullen de marktleider redden.
Scherpzinnig
Maar geef toe, ze stellen niet teleur. Wat Amazon kan, dat kan Colruyt ook. Geen wonder dat Jef vol inzet op onbemande, automatische winkels. Op robots kan je tenminste vertrouwen. Werken 24/7, klagen nooit, zaniken niet over die onbestemde wierookgeur in de lokalen, worden niet ziek en eisen geen opslag. Voorbeeldig! De container op de parking van de OKay in Lennik verruimt bovendien de openingsuren zonder dat er vakbonden aan te pas komen. Leep! En als het daar niet lukt, dan takelen ze hem gewoon elders naartoe.
Files aan de kassa’s zijn nu ook voltooid verleden tijd: scherpzinnige camera’s hebben elk product in je winkelkar al herkend vooraleer de winkelmedewerker ‘hebt u bonnetjes bij?’ kan vragen. Time is money. 20% productiviteitswinst: dat zijn fortuinen. Voorlopig moeten de bedienden de verpakkingen nog altijd overladen van de ene kar op de andere, maar het lijdt geen twijfel dat ze daar binnenkort ook wel iets op vinden. De taboes sneuvelen immers als Wagner-huurlingen bij de discounter.
Onbetrouwbaar
Ga maar na: in Gent doet Colruyt nu wat tot voor kort gewoonweg ondenkbaar leek, namelijk… zelfscankassa’s installeren. Ik herhaal het even voor de mensen achteraan: zelfscankassa’s, echt waar. Het is bijna niet te geloven. En wij die altijd dachten dat je dat woord niet eens mocht uitspreken op het hoofdkantoor. Zelfscan, dat was voor domme concurrenten als Delhaize of Carrefour, die niet kunnen rekenen en een blind geloof hebben in de goede bedoelingen van hun klanten.
Want het is niet dat de technologie onbetrouwbaar is, het is dat je shoppers geen twee seconden alleen kunt laten of ze hebben je in de zak gezet. Ja, toch? Bon, we zullen zien: in die OKay Compact zetten ze alleszins een strenge bewaker naast die zelfbedieningskassa’s. Eén: meer volk vinden ze immers niet. Want ook dát is uiteraard een drijfveer van die automatiseringsgolf: de krapte op de arbeidsmarkt neemt hallucinante proporties aan. Dan is er geen alternatief.
Wendbaar
De essentie, alleszins, is deze: de aanhoudende kritiek die de topman van ’s lands grootste retailer de afgelopen jaren te slikken kreeg, mag nu wel stilaan verstommen. Als er één iemand is die z’n eigen principes durft los te laten en die niet te beroerd is om zichzelf in vraag te stellen teneinde de toekomst van z’n prachtige familiebedrijf te vrijwaren, dan is het toch wel Jef, zeker? Over wendbaarheid gesproken!
Wel, waar zijn nu de criticasters die luid om een ‘frisse wind’ stonden te roepen? Wie vraagt nog om verjonging? Wie durft nog te eisen dat de man die uit pure noodzaak dan maar zelf met veel brille de functies van CEO, directeur marketing, directeur non-food en directeur grote schoonmaak combineert, nog dit jaar met pensioen zou moeten gaan? Aha! Beleggers kunnen op beide oren slapen: hij doet er nog een jaartje of tien bij. Die beurskoers is gered.
(Dat hij intussen ook z’n centjes blijft vergooien aan het verléden van de retail, namelijk het bevoorraden van papa- en mama-winkeltjes in Frankrijk, is voer voor een andere analyse.)
Supersnel
Colruyt is niet de enige vooruitgangsoptimist in de branche: ook bij Delhaize hebben ze een legertje nerds in dienst. Het internet gaat bij de leeuwen voortaan zo snel dat ze je bestelling al hebben genoteerd nog voor je je boodschappenlijstje hebt opgesteld. En de rekken zullen er zelf wel voor zorgen dat ze tijdig aangevuld geraken. Met mensenwerk lukt dat toch niet, dat is intussen wel duidelijk gebleken.
Mocht u daarentegen nood hebben aan een lot versleten winkelwagentjes, oude printers of aftandse paletten, dan kan u terecht bij een retailer die nooit écht geloofd heeft in het nut van nieuwlichterij en rare moderniteit. Inderdaad, de vintage inboedel van het betreurde Makro gaat sinds enkele dagen naar de hoogste bieder. De tijd dringt: eind deze maand moeten de uitgeleefde winkelpanden leeg zijn, want dan stopt de huur. En begint er een nieuw, spannend vervolgverhaal. Welke invulling krijgen die zes locaties? Doe eens een gokje? Op de leegstaande Metro-vestiging in Antwerpen wordt al wél geboden.
Kansloos
En dan nog dit. Het volhardende Jumbo opende tegen beter weten in z’n eerste nieuwe Vlaamse winkel van het jaar afgelopen week, in Antwerpen. Waarvoor onze hartelijke gelukwensen. Een winkel die ze al meer dan anderhalf jaar geleden overnamen van Alvo en die normaal al meer dan een jaar open had moeten zijn, weliswaar. Normaal. Maar ja, abnormaal is het nieuwe normaal, en al zeker bij het Gele Gevaar, waar ze misschien ook maar eens automatisering moeten overwegen om de vertragingen niet nog verder te laten oplopen. Het lijkt de NMBS wel.
Onze Grote Roerganger kon het dan ook niet laten: in de krant stookte hij nog maar eens met veel binnenpret dat het helemaal niks wordt met die Hollanders in ons land. Kansloos, gewoon. Een bodemloze put. Als ze dit jaar niet vertrekken, dan ten laatste volgend jaar. “Pas op, ik ben fan van Jumbo”, voegde hij er nog glunderend aan toe. Wat zout op de wonde strooien, zo is de Captain of Retail wel. En kijk, dàt hebben ze in Brasschaat en Veghel ook gelezen. Wordt dan ook vervolgd. Tot volgende week!
