Dolle pret: Filet Pur brengt deze week een bezoekje aan het ballenbad van de Europese foodretail en onthult in alle exclusiviteit wat er elke maand gebeurt met de marktaandelen van de Belgische supermarkten.
Straffen toebak
The winner takes it all, the loser’s standing small. Dat wereldhitfragmentje illustreert mooi enkele inzichten en cijfers die ons de afgelopen week bereikten. Vanuit Nederland, bijvoorbeeld, waar marktleider Albert Heijn gewoonweg niet te stoppen is: meer dan 37% marktaandeel intussen, en ze winnen nog klanten terwijl Jumbo op de sukkel blijft en de rest van het pak niet eens op de finishfoto te zien is. Straffen toebak, ook al verkopen ze ginds sinds begin dit jaar geen sigaretten meer.
De indrukwekkende cijfers bevestigen wat we al langer weten maar wat onze lieve noorderburen ons absoluut niet graag horen zeggen: Nederland is het ballenbad van de Europese foodretail. Zeg nu zelf: de marktleider ondervindt er nauwelijks concurrentie. Hartstikke sympathiek, knus en gesjellig hoor, al die regionale familiebedrijfjes. Nette winkels, doorgaans. Maar ze hebben géén inkoopmacht, geen marketingpower, geen tech-innovatiebudget, geen retailmedianetwerk die naam waardig, en ga zo maar door. Ze overleven enkel dankzij een subtiele vorm van protectionisme die zo niet mag heten.
Bikkelharde business
Inderdaad: tot nu toe slaagden ze er wonderwel in om bijna elke mogelijk geïnteresseerde buitenlander middels efficiënte pushbacks aan de grens tegen te houden – met uitzondering van Aldi en Lidl dan. Iets oudere lezers herinneren zich de manier waarop ze Colruyt handig buitenspel hielden toen die retailer openlijk aanstalten maakte om een noordelijk avontuurtje te beginnen. Maar het is slechts een kwestie van tijd: ze sterven simpelweg uit, bij gebrek aan opvolging en/of concurrentievermogen. Exit Jan Linders, Emté, Deen en Coop. Wie volgt?
Groot is het contrast met het door multinationale retailgiganten gedomineerde België. Ja, de winkels ogen hier wat rommeliger, maar dat is simpelweg omdat onze retailers hun prioriteiten leggen waar ze horen te liggen: bij bikkelharde business. Vraag maar aan Cora, dat zich genoodzaakt zag om de vakbonden voor het blok te zetten: “ofwel accepteren jullie het verlies van 253 jobs, ofwel trekken we er gewoonweg de stekker uit”. Wat zeg je dan, met de rug tegen de muur en het mes op de keel? Tja. Maar wie gelooft er écht dat de hypermarktketen hiermee gered is? Uitstel is het slechts. In afwachting van wie of wat?
Bingewatchen
Ook bij onze zuiderburen is het retaillandschap allerminst een speeltuin. Tenzij dan voor het fenomeen E.Leclerc, dat volgens onze collega’s van LSA een werkelijk ongeziene reeks van opeenvolgende periodes van marktaandeelwinst neerzette en overduidelijk niet van plan is de voet van het gaspedaal te halen. En dat met onklopbaar lage prijzen bovendien. Online groeiden ze zelfs met 15%. De concurrentie staat er wat beteuterd op te kijken, al doen ook de zelfstandigen van Intermarché en U het meer dan behoorlijk.
Carrefour daarentegen had het wat lastiger. De degelijke financiële resultaten van afgelopen jaar kunnen niet verhullen dat de hypermarkten probleemkindjes blijven. Ze hopen nu het tij te keren met een nieuwe abonnementsformule, waarin ook een Netflix-account is inbegrepen. Slechte timing, evenwel. De vraag is immers: wat moeten die klanten dan knabbelen tijdens het bingewatchen, nu er geen Lays meer te krijgen is?
Onder de grond
Opmerkelijke vaststelling: zowel in Nederland als in Frankrijk bleven de harddiscounters stille staan. Hoe dat bij ons zit, weten we niet 100% zeker, omdat de marktaandeelcijfers voor België elke maand door gespecialiseerde medewerkers van Nielsen IQ worden opgeborgen in een loden kist die met beton wordt ingekapseld en vervolgens neergelaten in een kleilaag 230 meter onder de begane grond. Handle with care! Veiligheid voor alles, we moeten daar begrip voor tonen.
Maar we hebben een vaag vermoeden dat het hier niet zo heel anders zal zijn. Niet voor niks beslist Aldi Nord nu om inkoop en assortiment internationaal te stroomlijnen. Geen simpel zakenmodel immers, die harddiscount. Dat blijkt ook uit een analyse van de financiële prestaties van Lidl International: als je de prijzen laag moet houden terwijl de kosten stijgen en je tegelijk ook wil blijven investeren in expansie met het oog op werelddominantie, dan blijft er onder aan de streep almaar minder over. Ze raken moeilijker van hun non-food voorraden af, bovendien. Wie niet? Maar de personeelskosten zijn onder controle, zegt het rapport. Dat kan kloppen: we horen de winkelmedewerkers morren tot hier.
Fake news
Heel even leek het erop dat de sociale onrust ook bij Delhaize weer de kop opstak. Een hoorbaar emotionele vakbondsman kwam op de radio gewag maken van “schrijnende situaties” in alle recent door zelfstandigen overgenomen winkels. Goed geprobeerd, maar het bleek toch fake news. Een opluchting voor de medewerkers van nog eens 18 filialen die een kapitaalkrachtige koper gevonden hebben. Nog 21 te gaan, de eindmeet komt in zicht. En de overnemers zijn eens te meer ervaren rotten die het klappen van de retailzweep door en door kennen. Waarmee we niet willen insinueren dat het slavendrijvers zijn.
Blij zal de retailer ook geweest zijn met de prijsvergelijking in La DH, die paginagroot en zwart op wit aantoonde dat de prijzen bij de leeuwen vorig jaar niet zijn gestegen, terwijl Colruyt van het momentum gebruik maakte om z’n marges fors op te pompen. Werd meteen het meest gelezen artikel van de week. Het verschil is nog groot genoeg hoor, daar niet van. Maar het wijst wel op strijdlust in Kobbegem: 2024 moet het jaar van de comeback worden, al zullen we pas eind 2025 écht weten of dat toekomstplan geschiedenis zal hebben geschreven. Benieuwd of marktaandelen tegen die tijd nog steeds als gevaarlijk nucleair afval worden behandeld. Tot volgende week!
