De vergrijzing van de bevolking is onafwendbaar. Er zal in onze maatschappij een en ander moeten veranderen, zo veel is wel duidelijk. Ook de supermarkt zal wellicht een transformatie ondergaan. Vraag is hoe ingrijpend die kan zijn. Enkele aanzetten.
Specifieke doelgroep
De groeiende groep ouderen is een belangrijke doelgroep voor de supermarkt en wordt dat des te meer. In Nederland zijn er al proefprojecten met dementievriendelijke supermarkten en met trainingen voor medewerkers om signalen te interpreteren als het met ouderen minder goed gaat. Maaltijdbezorging komt eveneens voor, ook bij ons.
Ouderen blijven steeds langer zelfstandig wonen, en blijven dus zelf hun boodschappen doen. Daarom is het belangrijk dat supermarkten seniorvriendelijk worden. Zelf boodschappen doen is voor veel ouderen – helaas – een beproeving. Ze willen dat het winkelen in de supermarkt gemakkelijker wordt, zo blijkt uit een Nederlandse enquête onder 850 ouderen.
Pertinent eisenpakket
Voor heel wat ouderen is het boodschappen doen zelfs bijna bijzaak: zij komen vooral voor het sociale contact, sommigen zelfs tot tweemaal per dag. Winkels zijn een ontmoetingsplaats voor de senioren uit de buurt. Net daarom is het des te belangrijker dat het winkelen een pretje is en niet als een hindernissenparcours verloopt.
Met de vriendelijkheid van het personeel, de bewegwijzering, de bereikbaarheid, de veiligheid en het betaalgemak vinden de ouderen dat er in de supermarkt weinig of niets mis is, zo leert dezelfde enquête. Waar hebben de oudere shoppers dan wel grieven over? Ziehier hun eisenpakket:
• een toilet in de supermarkt;
• bredere gangpaden, zodat rollators en scootmobielen langs elkaar heen kunnen;
• hulp bij het inpakken en het sjouwen van zware boodschappen of bij het reiken naar hoger geplaatste waren;
• een aangepast assortiment, met (vooral) eenpersoonsporties;
• korte(re) wachtrijen aan de kassa;
• meer rust: ouderen voelen zich soms opgejaagd door andere klanten en lawaaierigheid in de omgeving draagt ook al niet bij tot een serene shopperervaring;
• sommigen willen meer aandacht voor hun gezondheid en hun welzijn, terwijl anderen dat net betuttelend vinden.
Het goede voorbeeld
Hier en daar duiken al initiatieven op die aan enkele van die verzuchtingen tegemoetkomen. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld experimenteert een Asda-winkel in Manchester met een ‘rustig uurtje’ op zaterdagochtend: geen muziek of intercom, de ‘normale’ kakofonie die overprikkelt, gaat uit. In Londen mag je de toiletten bij Marks & Spencer, Tesco, John Lewis, Sainsbury’s en Asda vrij gebruiken, ook als je er niets koopt.
Een Sainsbury’s in Gosforth (Newcastle-upon-Tyne) heeft ‘slow shopping sessies’ ingevoerd om het ouderen gemakkelijker te maken. Op dinsdag van 13 tot 15 uur staan er stoelen op het einde van de rayons, zodat de oudere mensen even kunnen uitrusten. Het personeel begroet de winkelende mensen aan de ingang en is behulpzaam tijdens het winkelen. Er zijn ook twee helpdesks. Scott McMahon van de Sainsbury’s in Gosforth zegt: “Mensen willen graag hun onafhankelijkheid behouden en ‘slow shopping’ helpt hen daarbij.”
Ook u wordt ouder!
Ook onder de zelfstandige ondernemers neemt het aantal 55-plussers fors toe: in de voorbije vijf jaar is hun aantal met 15% gestegen. Dat blijkt uit een analyse die het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) heeft uitgevoerd op basis van gegevens van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen van de Zelfstandigen.
NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws waarschuwt: “De vergrijzingsgolf bij de zelfstandigen zal in de volgende jaren voor een heuse boom zorgen van het aantal ondernemingen dat zal worden overgedragen. Alleen gebeurt dat nu nog te veel onvoorbereid.”