“Dramatische week”
Boekhandel ‘Van In’ uit Lier is vrijdag failliet verklaard. Ook het filiaal ‘Markies van Carrabas’ in Hasselt is mee ten onder gegaan. Het failissement van ‘Van In’, gesticht in 1830, komt er enkele dagen nadat ook de Aquila Groep kopje onder ging. Daardoor moesten in Leuven ‘De Kleine Johannes’ en ‘De Grote Johannes’ de deuren sluiten en ging ook in Brugge boekhandel Littera definitief dicht.
“Dit is een dramatische week voor de Vlaamse boekhandel“, zegt André Vandorpe, directeur van de vakvereniging Boek.be. “Hoewel de boekenverkoop in Vlaanderen het vrij goed doet, maakt de boekhandel moeilijke tijden door. De verkoop via internet stijgt fors (+29% in het eerste kwartaal van 2013, nu al goed voor 11% van de boekenverkoop, nvdr.). Grootwarenhuizen leggen de beststellers in stapels in hun winkels en verkopen die met forse kortingen als lokmiddel voor klanten. Daardoor komt de assortimentsboekhandel ernstig onder druk te staan en heeft deze het moeilijk om te overleven.”
Al hebben volgens de vakvereniging ook bibliotheken en zelfs scholen boter op het hoofd: “Het aankoopbeleid van de bibliotheken zet de assortimentsboekhandel eveneens onder druk. Bij aanbestedingen leggen heel wat bibliotheken eenzijdig de klemtoon op korting, waardoor de boekhandel nog amper zijn kosten kan dekken. Ook scholengroepen gaan meer en meer over tot groepsaankopen op Vlaams niveau, waardoor de lokale boekhandel uit de boot dreigt te vallen.”
Investeringsfonds voor de boekhandel
Boek.be vraagt met aandrang aan de Vlaamse regering om “op korte termijn de boekhandel op alle mogelijke manieren te ondersteunen. Niet door de boekhandel geld te geven maar door middelen aan te reiken die moeten helpen een nieuwe plek te vinden. Door breed in te zetten op diverse innovatieconcepten doorheen de hele keten, kunnen we onze ondernemers hun plek laten behouden”, zegt Vandorpe.
De organisatie verwijst daartoe naar de voorstellen uit haar Masterplan voor de Boekhandel (uit 2011), dat onder meer pleit voor een begeleidingstraject ter verbetering van de rentabiliteit van de boekhandel, een investeringsfonds voor het boekenvak, een handleiding voor de lokale overheden om bij aankoop van boeken voor de bibliotheek zowel financiële als kwalitatieve criteria te hanteren alsook ondersteuning van de diensteninnovatie in de boekhandel.
De moeilijkheden van de onafhankelijke boekhandels zijn niet nieuw en geen louter Vlaams probleem. Zo heeft de Franse regering al een steunplan van een slordige 9 miljoen euro klaar voor de boekenuitgevers en boekenwinkels. Frans minister van Cultuur Filippetti haalde in dat kader vorige week nog scherp uit naar Amazon, dat ze “de doodgraver van de boekenwinkels” noemde.