Mensen zijn eenvoudiger, aldus Walmart, dat zijn robotmedewerkers de laan uitstuurde. Begin 2021 was Silicon Valley nochtans het toneel van een historisch schouwspel: voor het eerst in de geschiedenis kruisten twee robots elkaar in het drukke Californische verkeer, zonder brokken te maken. Wat brengt de toekomst nu echt voor robots?
Er was eens een robot die voorrang gaf
Begin 2021 beleefde een dorpje in Californië een historisch moment: een auto stopte bij een kruispunt voor een voetganger. Nu ja, voetganger is een verkeerd woord voor het bezorgrobotje dat toen de straat overstak. Niet dat de galante chauffeur het bijzondere spektakel kon opmerken, want de auto zelf had helemaal geen bestuurder. Wat zo een kleine, nietsvermoedende stap voor twee robots was, werd een grote stap voor de mensheid.
Toch zijn heel wat robots hun job na de eerste robotiseringsgolf alweer kwijtgeraakt. De futuristische robotbarmannen en -chefkoks waar Silicon Valley een paar jaar geleden zo gek op was, hebben bijna allemaal de handdoek in de ring gegooid. Bij Walmart ging het opeens van een duizendkoppig robotleger naar nul, toen de keten besloot om toch geen zelfrijdende rekkenscanners meer te gebruiken.
De supermarktgroep zag eerder nochtans een rooskleurige toekomst in autonome robots die de winkels schoonmaken, de voorraden scannen en prijzen in de rekken controleren. De retailer had ‘andere en eenvoudigere manieren’ gevonden. Een grotere belediging voor de robots of voor de ‘eenvoudige’ medewerkers van vlees en bloed?
Helft Chinese auto’s rijdt zelf
Zijn robots dan toch niet je dat? Jawel, maar nu leren we waar ze echt goed in zijn en waarin niet. Na de eerste hype volgt altijd een moment van ontgoocheling, waarin de grenzen van technologie naar boven komen en al te gretige vroege vogels gedesillusioneerd afhaken. Pas daarna komen we in een fase van maturiteit terecht, met meer realistische toepassingen en verwachtingen, zoals Gartner de ‘hype cycle’ noemt.
De nieuwe opkomende sterren, dat zijn zelfrijdende vrachtwagens en busjes, menselijke robots en robots die emoties kunnen lezen. In twee Amerikaanse staten gaan zelfrijdende vrachtwagens al helemaal alleen de baan op: ze beleveren een buurtsupermarkt in Arkansas en in Louisiana pendelen ze meer dan dertig kilometer tussen een supermarkt en een afhaallocatie voor onlinebestellingen.
In Houston maak je dan weer veel kans om pizza’s van Domino’s en boodschappen van Kroger door een autonome bezorgwagen aan huis geleverd te krijgen, terwijl robottaxi’s in China geen ongewoon gezicht meer zijn. Minstens de helft van de nieuw verkochte auto’s in China moet binnen vijf jaar een of andere zelfrijfunctie hebben, legt de overheid op.
Zoemend en zoevend door het magazijn
In magazijnen hebben robots zelfs helemaal hun plek gevonden. De robotdistributiecentra van Ocado (mede-eigendom van Marks & Spencer) veroveren stilaan de wereld dankzij samenwerkingen met Kroger, Auchan en Casino, om er maar enkele te noemen. Uniek om te zien is de ‘hive’ (de bijenkorf) van Ocado: producten zijn er niet in rekken naar het platfond toe, maar ondergronds in vakken gestapeld. Geautomatiseerde robots rijden kriskras over het bovenliggende rooster en diepen uit elk vak de nodige artikelen op.
Menselijke medewerkers hoeven de artikelen alleen nog maar in dozen te verpakken, klaar om met de vrachtwagen mee op leveringsronde te gaan. “We willen dat de hele end-to-end operatie uiteindelijk autonoom wordt, van de ontvangst van de voorraad in het magazijn tot aan de deur van de klant”, verklaart hoofd technologie Alex Harvey. Waarom Ocado nog eens tien miljoen pond investeert in een softwareontwikkelaar voor zelfrijdende vrachtwagens behoeft dan ook geen verdere uitleg.
Pakketjes vallen uit de lucht
Toch waren de Chinezen iedereen te snel af. Al in 2017 sloot e-commerceplatform JD.com een overeenkomst met de provincie Shaanxi om China’s grootste logistieke netwerk met laagvliegende drones te bouwen, dat een straal van 300 kilometer omspant. JD beweert ook ’s werelds eerste geautomatiseerde magazijn te hebben gebouwd: door in Shanghai naar een volledig onbemand systeem over te gaan, vertienvoudigde de efficiëntie terwijl de kosten met 30% zakten.
Pas anno 2022 kondigt Walmart een heus dronebezorgingprogramma aan, wel meteen goed voor liefst vier miljoen huishoudens in zes Amerikaanse staten. Robots zijn dus lang nog niet uitgerangeerd. Nu ze uit de sciencefictionwereld afdalen en hun voetjes stevig op de grond krijgen, worden ze integendeel relevanter dan ooit. Hoe minder we ze zien of horen, hoe meer ze achter de schermen greep krijgen op het retaillandschap en ons dagelijks leven.
Dit artikel is een verkort fragment uit het boek The Future of Shopping: Re-set Re-tail Re-made, het gloednieuwe vervolg op de bekroonde retailgids (Managementboek van het Jaar 2018). Meer lezen over hoe robots, Chinezen, de blockchain en veel meer de toekomst van retail grondig hertekenen?
