Hoewel de Sint pas op 6 december aankomt, is er in tal van supermarkten en speelgoedwinkels niet meer naast te kijken. Wettelijk is daar niets op tegen, maar kinderpsychiaters en consumentenorganisaties zijn toch kritisch.
Enkel een gedragscode
Begin deze maand doken de eerste Sinterklaasfiguren in chocolade en speculaas op in bepaalde winkels: voor onder meer Delhaize het sein om er vol voor te gaan: “Wij bieden deze producten inderdaad sinds een week aan”, zegt woordvoerder Roel Dekelver in Le Soir, “omdat andere handelaars het Sinterklaasseizoen begin deze maand op gang hebben geschoten. Onze concurrenten starten almaar vroeger. Gezien ons marktaandeel van 25% voelen wij ons verplicht die trend te volgen teneinde in te spelen op de vraag van onze klanten.”
Concurrent Carrefour wacht nog even af en trekt vooralsnog de kaart van Halloween, klinkt het bij Baptiste Van Outryve: “Wij hebben onze Sinterklaasacties nog niet officieel gelanceerd.”
Wettelijk gezien is er geen enkel probleem. Anders dan bijvoorbeeld de zomer- of wintersolden gelden hier geen officiële beperkingen. In 2000 kwam de Raad voor het Verbruik wel met een soort van ‘gedragscode’, die adviseerde om geen reclame te maken voor of met de Sint vóór 1 november, maar die gedragscode slaat niet op producten in de winkel zelf.
“Commercialisering geen goede zaak voor het kind”
Professor Jean-Marie Gauthier, kinderpsychiater aan de ULg (Luik) vreest dat “kinderen hun ijkpunten in de tijd verliezen”, zo zegt hij in Le Soir. “Feesten hebben een link met de weersomstandigheden: Allerheiligen, dat is het vallen van de bladeren; Sinterklaas luidt het begin van de vriesperiode in. Die feestdagen geven de kinderen een plaats in de evolutie van de seizoenen en de natuur.” Te vroeg uitpakken met Sinterklaas “ontmenselijkt en commercialiseert de verhouding die het kind heeft met zijn omgeving”, aldus nog de kinderpsychiater, die bovendien vindt dat “supermarkten moeten stoppen te beweren dat ze gewoon de vraag volgen. Ze creëren eerst de vraag en gaan ze pas dan volgen.”
Test-Aankoop heeft het dan weer over “handelspraktijken met een duidelijke motivatie: de handelaars, die als de dood zijn voor dalperioden, stellen vast dat Halloween op de terugweg is. En dus keren ze terug naar de vaste waarde, Sinterklaas, en pakken er almaar vroeger mee uit. Wij eisen meer redelijkheid van de winkeliers.”