Staken tot de finish is zelden een goed idee om van de directie iets gedaan te krijgen bij een sociaal conflict. Dat is de opmerkelijke conclusie van een studie die UCL-econoom Michel Capron maakte over de recente sociale conflicten bij drie multinationals in ons land: supermarktketen Carrefour, bierbrouwer AB InBev en bewakingsfirma Brink’s. Trends kon de studie inkijken.
Goed gekozen prikacties zijn doeltreffender
Volgens de professor volstaan kleine maar goed gekozen prikacties om de directie rond de onderhandelingstafel te krijgen. Bij AB InBev blokkeerden de vakbonden bijvoorbeeld de uitgang van de opslagplaats, waardoor alle leveringen letterlijk droogvielen. Bij Carrefour kozen de actievoerders voor prikacties tijdens dagen dat de verkoop normaal hoge toppen scheert (vooral zaterdagen en dan nog vaak voor een verlengd weekend).
Onderhandelingsmarge is een must
Michel Capron, overigens zelf afkomstig uit de christelijke vakbond, benadrukt voorts dat sociale onderhandelingen met behulp van een bemiddelaar slechts kans op slagen hebben als er genoeg onderhandelingsmarge is voor zowel de vakbonden als de directie. Dat heeft bij Carrefour geleid tot een sociaal plan dat uiteindelijk door iedereen aanvaard werd, ondanks de pijnlijke sluitingen en afdankingen. Bij Brink’s lukte dat totaal niet omdat de Belgische directie geen enkele manoeuvreerruimte had als gevolg van dictaten vanuit de Amerikaanse directie “die ons stelsel van sociaal overleg compleet negeerde”, aldus nog Capron.
Naar de rechtbank trekken werkt averechts
De economieprofessor van de UCL ziet ook geen heil in strategieën van bedrijven die hun gelijk proberen te halen via een eenzijdig verzoekschrift bij de rechtbank of die hun toevlucht nemen tot een lock-out (de medewerkers krijgen dan geen toegang meer tot het bedrijf). Dat probeerde de directie van de Leuvense bierbrouwer eventjes uit, maar tevergeefs. Dergelijke initiatieven hebben volgens Capron alleen maar een averechts effect: ze versterken de vastberadenheid van de vakbonden en hypothekeren bij voorbaat elke oplossing.