Volgens een gelekt rapport van de expertgroep die de exitstrategie uit de lockdown voorbereidt, zou een flink aantal winkels vanaf 4 mei weer de deuren mogen openen. De experts zeggen inmiddels echter dat het slechts een voorlopige versie was, en sowieso valt de beslissing daarover pas vrijdag op de Nationale Veiligheidsraad.
Herlancering in fasen
De tien experten bereiden momenteel een rapport voor, dat pleit voor een exitplan in fasen. Het gaat om een advies, dat eerst aan premier Sophie Wilmès zal worden voorgelegd. Le Soir kon het document al inkijken en meldt dat er een gedeeltelijke herlancering van de economie zou komen vanaf 4 mei. Dan zou ook minstens een deel van de winkels kunnen openen, op voorwaarde uiteraard dat ze de strikte coronamaatregelen naleven.
Om welke winkels het precies gaat, is niet helemaal duidelijk, maar er is onder andere sprake van fietsenwinkels, autogarages, verdelers van bouwmaterialen en winkels die producten verkopen die nodig zijn voor de fabricatie van mondmaskers. Ook het afhalen van online bestellingen zou mogelijk worden. In een tweede fase, vanaf 18 mei, zouden dan de scholen en ook de andere bedrijven en winkels de activiteiten weer opnemen. De horeca en de attractieparken moeten wachten op een derde fase, waarvoor nog geen timing is bepaald.
Het advies biedt dus enig perspectief, maar lijkt niet volledig in te gaan op de vragen van de retailsector. Handelsfederatie Comeos stelde al dat heropenen per sector geen goed idee is omdat de overheid dan oneerlijke concurrentie organiseert. Het enige criterium is volgens de retailfederatie het strikt naleven van de maatregelen die vandaag al gelden in de supermarkten en de doe-het-zelfzaken, om zo de gezondheid van de medewerkers en de klanten te verzekeren.
In een veel gelezen opiniestuk had ook RetailDetail-oprichter Jorg Snoeck daar al voor gepleit, en Unizo heeft zich in dezelfde zin uitgesproken: “Alle bedrijven die de opgelegde veiligheidsmaatregelen ter voorkoming van coronabesmetting kunnen naleven, moeten ten laatste op 4 mei opnieuw kunnen opstarten, als ze dat willen”, vindt gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche. Op Twitter uit ondernemer Wouter Torfs zijn ongenoegen omdat modewinkels volgens de geruchten nog niet zouden mogen openen op 4 mei.
“Nood aan ‘entrance’-strategie”
Winkeliers die hun zaak willen heropenen, moeten overwegen of een herstart op rendabele manier kan, zegt Vlerick-docent Yannick Dillen in een reactie aan RetailDetail. “Eens de winkeldeuren weer openen, zijn de kosten daar immers opnieuw. Om winstgevend te ondernemen moet de omzet uiteraard hoger zijn dan de kosten. De hamvraag is of dit meteen na de heropening mogelijk zal zijn. Zal het aantal klanten vergelijkbaar zijn met de aantallen die men gewoon was voor de verplichte sluiting? Dit valt sterk te betwijfelen. Naast een mogelijke angst bij de consument om zich tussen andere mensen te begeven, kan er voor winkeliers een beperking worden opgelegd op het maximum aantal toegelaten klanten in het pand. Een omzetdaling zal het gevolg zijn.”
Hij adviseert om de verwachte omzet te relateren aan de kosten: “Als hier een structureel onevenwicht is waarbij de omzet onder het kostenniveau valt, snijdt men in eigen vel. Er kan op korte termijn een liquiditeitsprobleem ontstaan een mogelijk faillissement als gevolg. Naast een duidelijke ‘exit’-strategie die door de overheid wordt doorgevoerd, maken winkeliers zelf best een ‘entrance’-strategie om een dergelijk onevenwicht te vermijden. Het niet op volle kracht opstarten kan een onderdeel van die strategie zijn. Door de kat even uit de boom te kijken en trachten met minder personeel en met een minder uitgebreid aanbod te beginnen. Zo stijgt de kans gevoelig dat er alsnog meer omzet dan kosten worden gemaakt en men rendabel kan ondernemen.”