De overheid blijft verwarring zaaien, de banken lijken niet happig om winkeliers de broodnodige overbruggingskredieten te geven en de vakbonden hebben bloed geroken. Waar zijn we eigenlijk mee bezig: moet de retailsector er écht finaal aan?
Urgentie dringt niet door
Mogen retailers nu wel of niet heropenen op 11 mei? Geen 24 uur na een late en lang uitgesponnen persconferentie vrijdag was de verwarring daarover alweer compleet. Het zal afhangen van de statistieken, beslissen de experten. En de regering? Die zit erbij en kijkt ernaar. Leiderschap is ver te zoeken. Intussen tikt de klok ongenadig verder: straks zijn er geen winkels meer om te heropenen, schreef ik een week geleden. Die urgentie lijkt maar niet door te dringen tot onze beleidsmakers. Nochtans hebben de supermarktketens vorige week nog bevestigd dat er amper besmettingen zijn bij winkelmedewerkers: het kán dus veilig.
Het gezondheidsdrama wordt ook een economische ramp. Twee weken geleden schreef ik al dat de banken in deze coronacrisis scherprechter zullen zijn, omdat cash cruciaal is voor retailers die deze periode willen overleven. De zakenbanken die na de vorige financiële crisis vooral bank bleken te zijn, moeten de moedigen nu aanmoedigen, of een bloedbad dreigt. Zij bepalen vandaag of de duim omhoog of omlaag gaat. Welnu, op dat vlak ziet het er ook al niet goed uit…
Banken laten het afweten
Retailers hebben nood aan werkkapitaal. Ze gaan dit jaar allemaal in het rood. Laten we realistisch zijn: met een coronakrediet voor 12 maanden geraken we er niet! Die termijn is te kort. Een verlenging tot drie jaar is nodig, en juist daar wringt het schoentje: echo’s uit de markt vertellen ons dat banken niet geneigd zijn om de uitpuilende stocks te financieren. Ze stellen zich vragen bij de restwaarde van seizoensvoorraden. De “zakenbanken voor 12 maanden” durven het risico niet aan en vervellen alweer snel tot gewone banken.
Als dit niet gauw verandert, voorspel ik een ongeziene ‘last dance’: de moedigen zullen afgeslacht worden, en de winkelstraten zullen na de coronacrisis nog doodser worden dan ze nu al zijn. Vooral de tussensteden en de B-locaties gaan de negatieve spiraal in: geen winkels, geen horeca, geen passage. De actie zal zich verplaatsen naar de weinige steden waar wel nog leven is. En naar online: bpost kreunt nu al onder de druk. Maar de online winnaars zijn wereldspelers die hier geen tewerkstelling garanderen en geen belasting betalen. Willen we dat?
Een beetje respect, graag
En dan lezen we in de kranten dat de Beste Werkgever van Europa door de vakbonden onder druk wordt gezet, omdat het bedrijf, dat meer dan 60% omzetverlies lijdt, 24 van de 700 medewerkers laat gaan. “Een beperkte herstructurering om het geheel te vrijwaren”, noemt Wouter Torfs het. En de vakbond? Die roeptoetert dat het bedrijf enkel de ontslagkosten wil afwentelen op de staat.
Ik zal even een droom uiteen laten spatten, beste vakbond. Willen winkelketens overleven, dan moeten ze snijden in de kosten: de tewerkstelling en de winkelportefeuille. De kaspositie beschermen is cruciaal. Alle investeringen gaan op nul, iedereen zit in overlevingsmodus. De laatste jaren was het meeste vet er al afgesneden, nu moet er ook delen vlees af. En ja, dat doet pijn.
Wouter Torfs zal zich zijn verjaardag totaal anders ingebeeld hebben. Ik wed dat de man badend in het zweet heeft wakker gelegen van deze beslissing. Als je dan keihard aangepakt wordt voor een zogenaamd “voordeel” van twee maanden… Er zijn er die voor minder de handdoek zouden gooien. Ik pleit voor wederzijds respect!
Machtsconcentratie dreigt
We gaan toch geen Russische roulette spelen in de winkelstraat? Willen we écht de laatste Belgische winkelketens ook kopje onder duwen? Het houdt immers niet op: de coronamaatregelen op de winkelvloer veroorzaken een gigantische vertraging op de rotaties per vierkante meter. De kosten gaan intussen wél omhoog: retailers moeten extra medewerkers inzetten om mandjes en karren te ontsmetten, bijvoorbeeld. Het zakenmodel is daar niet op berekend… Laten we ze dan maar failliet gaan, zodat ze goedkoop in handen vallen van internationale groepen en durfkapitalisten? Zo dreigt machtsconcentratie. De groten worden groter.
Als we de vakbond volgen, gaan we afscheid moeten nemen van nog meer lokale ketens die hier werk verschaffen en belasting betalen. Ik hoop dat minister van economie Nathalie Muylle zich na de soldenklucht niet opnieuw laat leiden door verkeerde inzichten en naïeve oproepen. We hebben solidariteit nodig om te redden wat er te redden valt.
Retail is geslachtofferd voor onze gezondheid
Beste overheid, banken, vakbonden en andere stakeholders: we moeten hier samen door! Zoals Rik Vera me terecht zei: “De retailsector heeft zijn verantwoordelijk genomen en is geslachtofferd voor onze gezondheid, maar kampt daardoor nu zelf met gezondheidsproblemen. Het is logisch dat de gemeenschap deze sector overeind houdt.” Dit mogen we niet zien als overheidssteun: het is solidariteitssteun voor de inspanning die retailers geleverd hebben. We hebben een solidariteitsfonds nodig.
Laten we er samen voor zorgen dat we geen spooksteden creëren, want dat is nefast voor de samenleving. Laat onze lokale retailers niet aan hun lot over. De overheid mag niet aarzelen: we eisen een krachtdadig optreden, in de vorm van een snelle heropening én financiële steun. Kijk naar Nederland, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk… De economie, die nu stilstaat, moet weer ‘fast forward’. Enkel op die manier geraken we erdoor.
RetailDetail blijft in deze moeilijke corona-tijden niet aan de zijlijn staan. Met de website webshopsvanbijons.be, die alle lokale webwinkels op één plek bundelt, steunen we winkeliers die gedwongen de deuren moesten sluiten als gevolg van de maatregelen tegen het coronavirus.
En om ervoor te zorgen dat retailers veilig kunnen heropenen in mei, groeperen we relevante corona-oplossingen van betrouwbare partners op één website. Ontsmettende handgels, desinfectiezuilen, mondmaskers, of digitale ‘social distancing’ oplossingen? Je vindt de beste ideeën voor virusvrij winkelen in één handige ‘one stop webshop’. |