De leegstand begint na jaren oplopen eindelijk te dalen in België. Na een piek in mei 2021 staan vandaag voor het eerst minder winkels leeg. Wel is de leegstand nog bijna dubbel zo hoog als in Nederland.
De piek voorbij
Eind 2022 stond in België 11,3% van de winkelpanden leeg. Dat is nog beduidend hoger dan in Luxemburg (9,2%) en Nederland (6%), maar veel lager dan in het Verenigd Koninkrijk (14,1%). Toch betekent het vooral een belangrijke trendbreuk: voor het eerst sinds 2008 neemt de leegstand af.
In 2008 stond nog 5,1% van alle handelspanden leeg, maar dat steeg sindsdien jaar na jaar… tot 2021. Toen bereikte de leegstand een (voorlopig) hoogtepunt van 11,9%. Ondanks de uitdagingen bleef de positieve trend vorig jaar ingezet: het aantal leegstaande handelspanden daalde met 848 naar 22.557. Het aantal vierkante meters dat leegstaat, bleef wel gelijk: 2,7 miljoen vierkante handelsmeters hebben geen invulling.
Tekenen van stabilisatie
Waar de plotse verbetering vandaan komt? Er komt sinds 2020 geen winkeloppervlakte meer bij. Dat betekent natuurlijk niet dat er geen nieuwe winkelpanden meer worden gebouwd, maar wel dat elders panden verdwijnen. In Nederland bleek dat al een beproefde strategie om de leegstand terug te dringen: overtollige winkels krijgen er een andere functie of worden omgevormd. Ook in België blijkt het zijn effect te hebben.
Bovendien ziet onderzoeksbureau Locatus “de eerste tekenen van stabilisatie” na de vlucht naar online. Met name bij speelgoed, juweliers en boeken – allemaal branches waar veel omzet naar online is verhuisd – is voor het eerst sinds jaren een stabilisatie van het aantal winkels.
Vooral in Wallonië daalde de leegstand, al blijft het percentage (12,7%) daar wel het hoogst. Ook de centra van grotere steden kampen opvallend genoeg met een veel hogere leegstand. Zeker in Verviers en Charleroi hebben nieuwbouwprojecten buiten de stad voor heel wat leegstandproblemen in de centra gezorgd. Zo staat in Verviers bijna een op twee winkels leeg, in Charleroi een op drie. In overdekte winkelcentra is er beduidend minder leegstand (6%).