De bijdrage die de handelssector levert aan de totale Belgische economie is de laatste tien jaar met meer dan 7% teruggevallen. De boosdoeners: veranderend consumptiegedrag en buitenlandse concurrentie.
Relatieve terugval
Dat het aandeel van de handel in het bruto binnenlands product (bbp) afneemt, blijkt uit cijfers van handelsfederatie Comeos. De handelssector vertegenwoordigt ongeveer 11% van het bbp. In de periode van 2008-2018 daalde het aandeel van de handel in de Belgische economie met ruim 7%.
Een vergelijking met de buurlanden levert eeen gemengd beeld op. In Nederland is de handel sterk toegenomen(+6%). Ook in Frankrijk is er sprake van een (weliswaar lichte) toename, terwijl het aandeel van de handel in Duitsland de voorbije jaren lichtjes achteruitging.
Buitenlandse spelers
Volgens Comeos is de relatieve terugval van de handel te wijten aan diverse factoren. Er zijn om te beginnen de toenemende grensaankopen door Belgen, met name in Nederland en Frankrijk. Hoe groot dit ‘probleem’ is, valt natuurlijk moeilijk te becijferen.
Verder is er ook de opkomende e-commerce. Buitenlandse webshops zoals Coolblue, Zalando en bol.com hebben een belangrijk deel van die markt in België ingepalmd. “Het is geen toeval dat de Nederlandse handel het goed doet. Kijk naar hun sterke online positie”, zegt Comeos-topman Dominique Michel in De Standaard.
Ander consumptiegedrag
Michel wijst ook op een veranderd consumptiegedrag, vooral in de voedingsmarkt. Sinds 2016 verminderen de voedingsaankopen in de winkels per capita. “Dat komt voor een stuk door de grensaankopen, maar ook door de komst van nieuwe spelers die maaltijden aan huis bezorgen, zoals Deliveroo.”
Comeos noemt de toestand zorgwekkend, omdat ook de marges onder druk staan. Het veranderd consumptiegedrag beperkt zich niet tot voeding alleen, zo blijkt uit cijfers van De Nationale Bank van België. Tussen 1995 en 2018 is het globale bbp met de helft toegenomen, terwijl de private consumptie in dezelfde periode met slechts 36% steeg.