De ‘last mile’ is het laatste deel van de reis die een product aflegt tot de consument het in handen krijgt. Garanderen dat de aflevering soepel en snel gebeurt, is belangrijker dan ooit, want die laatste stap is cruciaal voor de beleving van de consument. De manier waarop een pakje bij de consument terechtkomt, kan dus echt een verschil maken.
Groene kilometers
De toenemende behoefte van consumenten aan snellere en frequentere leveringen is zonder meer onmiskenbaar. Daar staat een steeds grotere bewustwording tegenover van de impact die allerlei vormen van transport op het milieu hebben. Hoe zijn die twee uiteenlopende trends met elkaar te verzoenen? Is optimalisatie de oplossing? Of is automatisering de heilige graal?
“Het huidige model, waarin te veel vrachtwagens te veel lucht de steden in voeren, kan niet gehandhaafd blijven”, vindt Sylvie Arts van bpost. “De logistieke sector kan een grote rol spelen bij het verminderen van verkeerscongestie, uitstoot van broeikasgassen, e-commerce-afval en het leefbaarder maken van onze steden. Met bpost moeten we werken aan concepten die het in de toekomst mogelijk maken de exponentiële groei van e-commerce op duurzame wijze aan te kunnen.”
Zo heeft bpost bijvoorbeeld beslist om zijn dieselvoertuigen geleidelijk in te ruilen voor elektrische alternatieven. “Vandaag legt bpost heel wat groene kilometers af met meer dan 2000 elektrische fietsen, 300 elektrische driewielers en 40 elektrische bestelwagens”, licht Arts toe, “en we testen voortdurend nieuwe alternatieven op de markt. Daarnaast zijn we ook gestart met het testen van herbruikbare verpakkingen.” Kortom: de uitdaging is om last mile delivery duurzaam te optimaliseren zónder in te leveren op winstgevendheid.
De optimale mix
Optimalisatie is een sleutelbegrip. “In Antwerpen hebben we een uniek stadsnetwerk,” vertelt Filip Goossens van ASX: “We ondersteunen retailers met tweeuursleveringen. Waar mogelijk doen we die met de fiets, anders met CNG-voertuigen. Bovendien hebben we een service om al de zendingen op te halen, en vervolgens te verbinden met de efficiëntste nationale en internationale netwerken. On Time kiest het meest geschikte netwerk in functie van urgentie, bestemming, gewicht én afmeting.”
Automatisering kan daarbij behulpzaam zijn. “On Time Logistics is nog in volle expansie en investeert op tal van vlakken”, verduidelijkt Goossens. “Volgend jaar verdrievoudigen we ons distributiecentrum in Kortrijk en vergroenen we onze sorteeroperaties. In september introduceren we nieuwe scansoftware om gedetailleerder met klanten te communiceren. We blijven ook inzetten op de vergroening van onze vloot. We zoeken de optimale mix tussen cargofietsen en bestelwagens. Bovendien testen we ook met elektrische voertuigen.”
Efficiëntiewinst
Voor een Duits DHL Customer Solutions and Innovations-team is last mile-automatisering een hoofdbezigheid. Koen Van Tulder van DHL Express België geeft een voorbeeld: “We testen een nieuwe tool voor optimalisatie van de koerierroute, de digital delivery graph. Die houdt rekening met allerlei data in een stad, om de routeplanning flexibel aan te passen. Eerste tests geven een efficiëntiewinst van tussen 8 en 20%.”
Naast de verdere uitrol van de CubiCycle-fietskoeriers (elektrisch aangedreven ligfietsen met achteraan een laadbak die tot 250 kg kan vervoeren) test DHL een elektrische StreetScooter en waterstofvoertuigen als de eCrafter. “In Leuven hebben we onlangs de TRIPL getest, een elektrische bakscooter met een 100 km autonomie, die tot 45 km/u haalt en 750 liter of 200 kg kan meenemen. We doen die investeringen om tegen 2025 70% minder CO2 uit te stoten en tegen 2050 helemaal CO2-vrij te zijn.”
Oog voor rentabiliteit
Bij PostNL wint de term ‘automatisering’ eveneens aan belang. “De klantenwens, zowel in B2B als in B2C, wordt steeds gedetailleerder”, onderkent Rogier Havelaar. “Hoe meer we die in kaart kunnen brengen en kunnen voorspellen, hoe meer we door datakoppelingen kunnen gaan automatiseren. Één uniform en veilig platform voor alle steden is handig voor de grotere spelers. PostNL heeft ook een managementsysteem ontwikkeld voor de routering van de voertuigen, steeds aangepast in functie van de omgeving en van het doeladres. Zo kunnen in historische stadscentra cargofietsen busjes komen vervangen.”
Cargo Velo bekijkt duurzaamheid op verschillende niveaus. Sander Vandenberghe: “Naast leveringen per fiets, wat het stedelijk weefsel ten goede komt, zit duurzaamheid ook nog in duurzaam omspringen met personeel en het zit hem ook in financiële duurzaamheid: we willen geen bubble creëren, met subsidies bijvoorbeeld of met enorme potten risicokapitaal. Het werk dat we verzetten, ook op kleinere schaal, moet geld opbrengen. Onze filosofie: u vraagt, wij draaien, zolang er maar voor betaald wordt.”
Duurzame communicatie
Kirsten Van Praet van Bringme haalt een leuke toepassing aan op communicatief vlak. “Bij iFixers, een winkel die onder meer smartphones repareert, kunnen mensen die een Bringme Box in hun bedrijf hebben staan, hun defecte smartphone erin leggen, waarna iFixers een melding krijgt en het toestel ophaalt. Na de reparatie legt iFixers de smartphone terug in de box en de werknemer kan hem ophalen wanneer het hem uitkomt. Hij kan ook elke stap in het proces online opvolgen via de Bringme-app.”
Collectique wil het sluiten van samenwerkingen tussen on- en offline retailers automatiseren, zodat ze gemakkelijk zelf nieuwe samenwerkingen kunnen sluiten. Claire Tobback legt uit: “Dat moet allemaal snel en automatisch verlopen, net zoals de salesadministratie achteraf. Voor winkels die al een deel van de collectie van de online retailer in voorraad hebben, zal Collectique ook de mogelijkheid bieden om de online bestelde items, indien gewenst, aan de kant te leggen. In dat geval hoeft er zelfs geen verzending plaats te vinden.”
Of… zelf ophalen!
Collectique stelt immers vast dat een veel klanten het ophalen van hun online aankopen graag combineren met een winkelbezoek. “De klanten slaan zo twee vliegen in één klap: ze weten dat de online bestelling klaarligt, én ze kunnen in de winkel een andere boodschap doen, de outfit vervolledigen of ter plaatse iets drinken. Bij Host Concept Store in Berchem zijn er zo al verschillende pakjes via Collectique geleverd, gepast en opgehaald. Bovendien is Host Concept Store ook een winkel met duurzame producten.”
Dat sluit mooi aan bij de filosofie van Collectique, dat een duurzaam alternatief biedt voor thuislevering, die ook nog eens voordelig is voor lokale handelaars. “Ook wanneer reguliere klanten vragen naar een bepaald item dat niet (meer) in voorraad is, kan de winkel voorstellen om het op de webshop van het merk te bestellen en het vervolgens via Collectique in de winkel te laten leveren. Daar verdient de winkelier ook iets aan”, besluit Tobback.