Koop Belgisch, roepen enkele Belgische retailkleppers in hun ‘kerstboodschap’. Zo zorg je voor je eigen land en buurt, klinkt het. Al nuanceren anderen, zoals Media Markt-CEO Sven Degezelle, dat meteen.
“Draag zorg voor eigen buurt”
Naar aanleiding van een ranglijst van webshops waar Belgen het meest kopen publiceren vijf CEO’s van Belgische retail- en FMCG-bedrijven een open brief met een oproep om meer Belgisch te kopen. In de rangschikking van vakblad Twinkle is de volledige top-5 immers buitenlands. Pas vanaf plaats zes staan een aantal Belgische ondernemingen, met name Vente Exclusive, Colruyt Group, Unigro en het tot voor kort Belgische Vanden Borre. Ze vertegenwoordigen slechts 20% van de omzet van de top 10, berekende Twinkle.
“Van alle bestellingen op buitenlandse sites blijft geen of nauwelijks toegevoegde waarde in ons land: geen vennootschapsbelasting, geen tewerkstelling onder goede sociale omstandigheden en geen investeringen die onze economie doen draaien”, stellen Wouter Torfs (Schoenen Torfs), Luc Van Mol (ZEB), Bart Claes (JBC), Frans Colruyt (Colruyt Group) en Grete Remen (Damhert) in hun gezamenlijke brief.
Ze roepen daarom op om deze keer de kerstcadeautjes bewust te kopen “op Belgische sites van Belgische bedrijven, uiteraard aan een concurrentiële prijs”. “Wie bij Belgische webwinkels bestelt, draagt eigenlijk zorg voor zijn eigen buurt“, voegt Torfs in Het Nieuwsblad toe. “Je creëert tewerkstelling in België en het is nog ecologisch ook. Want de pakjes moeten niet uit Duitsland of Nederland komen.”
Ook buitenlandse ketens met Belgische verankering
Media Markt, op nummer drie in de e-commercetop van Twinkle, reageert echter meteen. De Belgische tak van de elektronicaketen gaat prat op zijn Belgische verankering, klinkt het. Elk pakje dat bij Mediamarkt.be wordt besteld, vertrekt vanuit Puurs in het voorziene logistieke platform voor online. Van het nationale assortiment bij Media Markt wordt ook 90% in België gekocht bij Belgische bedrijven met een Belgisch BTW-nummer, merkt de country manager op. Op het Belgisch resultaat worden bovendien alle belastingen hier betaald, voegt hij nog fijntjes toe.
Toch valt niet te ontkennen dat het wegvloeien van retailomzet naar het buitenland een doorn in het oog van de handelssector is. Handelsfederatie Comeos berekende dat vier miljard euro, goed voor bijna 54% van de online handelsomzet in België, naar het buitenland gaat. Ons land loopt zo een miljard euro aan btw-inkomsten en 13.739 jobs mis, aldus Comeos-woordvoerder Hans Cardyn in Het Nieuwsblad. Het buitenlandse aandeel blijft overigens jaarlijks stijgen.
“Gebrek aan een historisch sterke Belgische e-commercespeler”
Vraag is echter of dat aan de consument of aan de ondernemers ligt. Een aantal jaren geleden klonk de vraag nog om meer fysiek te winkelen en niet alle omzet naar online concurrenten weg te laten vloeien. Nu de Belgische retailers op de omnichannelkar zijn gesprongen, richten ze hun pijlen op de concurrenten in het buitenland. Uit liefde voor het vaderland, welteverstaan.
Dat de Belgische winkelstraten overspoeld werden met buitenlandse formules, hebben Belgische retailers ook nooit kunnen tegenhouden. Consumenten willen niet per se in het buitenland kopen, ze kopen gewoon waar hen dat het beste uitkomt; qua prijs, qua aanbod of qua gemak. Sven Degezelle ziet nog een andere oorzaak: “De e-commerce-achterstand op buurlanden wordt kleiner, met fantastische, innovatieve Belgische initiatieven, maar het gebrek aan een historisch sterke Belgische e-commercespeler met ‘full market place’-funtionaliteit, die andere Belgische spelers meetrekt, speelt België hier parten.”
Buitenlandse platformen ook populair bij Belgische retailers zelf
Die ‘full market place’ is er wel in Nederland, bij Bol.com, en heel wat Belgische retailers hebben hun weg er al naar gevonden. Zo ook de initiatiefnemers van de open brief: JBC verkoopt zijn kinderkleding al enkele jaren op het platform van Bol.com Plaza en ook Schoenen Torfs biedt er zijn accessoirecollecties aan. Liefst 2.000 Belgische bedrijven bieden hun producten aan via Bol.com, dat naar eigen zeggen in België naar eigen zeggen in ieder geval “gewoon btw” betaalt en ervoor zorgt “dat alles afgedragen wordt aan België wat afgedragen moet worden”.
JBC is met een beperkt assortiment ook nog op Zalando te vinden, schrijft De Standaard in een reactie op de open brief. Al moet opgemerkt worden dat de Belgische bedrijven dit ook kunnen doen om Nederlandse consumenten te bereiken, niet per se enkel om Belgen via buitenlandse platformen bij hen te laten kopen.