De Franse minister van Economie Bruno Le Maire dreigt nu al een eventuele overnamedeal tussen Carrefour en het Canadese Couche-Tard te torpederen onder het mom van ‘voedingssoevereiniteit’.
Minister van Economie op de barricades
De toenadering tussen Carrefour en Couche-Tard is nog pril. Maar beide bedrijven erkenden al dat er ‘verkennende gesprekken’ aan de gang zijn en vooralsnog verlopen die op vriendschappelijke basis. Die laatste term is niet zo onschuldig. Als Couche-Tard een deal weet uit te dokteren met Carrefour-CEO Alexandre Bompard, vergroot dat de kansen dat het echt tot een overname komt. Indien Bompard zich verzet, kan Couche-Tard zich nog steeds rechtstreeks tot de aandeelhouders van Carrefour wenden met een vijandig overnamebod, maar vaak drijft zo’n scenario de overnameprijs de hoogte in zonder garantie op succes.
Maar het lijkt erop dat Couche-Tard minder werk zal hebben met Bompard dan met de Franse regering. Die is altijd al bijzonder prikkelbaar wanneer een buitenlandse overnemer opdaagt voor een van de vaandeldragers van de Franse economie. In 1999 begeleidde de Franse regering al de samensmelting tussen Carrefour en Promodès uit angst dat die laatste in handen zou vallen van een buitenlandse speler als Walmart. Carrefour is een oerfrans merk, en dat zien ze in Parijs liever niet verdwijnen. En dus is minister van Economie Bruno Le Maire op de barricades geklommen.
Carrefour als ‘essentiële schakel’
Le Maire schuwt daarbij de hyperbolen niet. “Carrefour is een essentiële schakel in de voedingszekerheid van de Fransen en de voedingssoevereiniteit”, verklaarde hij op televisiezender France 5. Toch wel een bijzonder krasse uitspraak. Andere Franse supermarkticonen als Auchan, E. Leclerc en Système U zullen het om te beginnen al niet zo graag horen. Maar ook: indien Couche-Tard erin slaagt om Carrefour in te lijven, hebben de Canadezen er alle belang bij dat de winkelrekken in de super- en hypermarkten goed gevuld blijven zodat de klanten blijven komen.
Een redenering die blijkbaar volledig aan Le Maire voorbij gaat, want in hetzelfde interview ging hij nog een paar stappen verder. “De dag dat u bij Carrefour, of zelfs Auchan, gaat en er is geen pasta of rijst meer, wat gaat u dan doen?”, klonk het nog. Maar ondanks de absurditeit van die uitspraken, doet Couche-Tard er best aan om snel de onrust bij Le Maire weg te nemen. Sinds begin dit jaar is hij als minister van Economie ook bevoegd voor de ‘voedselzekerheid’ in dit land, en vanuit die bevoegdheid kan hij een eventuele overname wel degelijk afblokken.
Bernard Arnault
Le Maire beseft hoe groot de inzet is. Carrefour is de grootste private werkgever van Frankrijk. Dat zijn heel wat ongeruste werknemers, met hun gezinnen, voor wie Le Maire nu kan optreden als beschermheer. De vraag is of hij zal slagen in zijn opzet. Om te beginnen is er de grootaandeelhouder van Carrefour, Bernard Arnault. Die stapte in 2007 in het kapitaal van Carrefour, en probeert sindsdien vruchteloos meerwaarde uit die investering te halen. Het aandeel Carrefour schommelde in 2007 nog rond de 50 euro per stuk, vandaag is dat nog zo’n 15 euro. Een deal met Couche-Tard lijkt dan ook de snelste weg naar een recuperatie van minstens een deel van zijn belegging.
Ook politieke dekking krijgen zal geen evidentie zijn voor Le Maire, nu president Emmanuel Macron zijn land in de eerste plaats door de coronacrisis moet geloodst krijgen. Het is dus niet echt een goed moment om een kruistocht te beginnen tegen een deal tussen twee privébedrijven. Zeker in het geval van Macron zou dat bijzonder hypocriet overkomen. Hij heeft een verleden bij zakenbank Rothschild waar hij flink verdiende aan het begeleiden van fusies en overnames.