De regels voor avondwerk in e-commerce worden versoepeld en medewerkers van bezorgplatformen kunnen vaker als werknemer aan de slag. De retailsector reageert dan ook gematigd positief op de arbeidsdeal die de Belgische regering vannacht sloot.
Bescherming voor fietskoeriers
De Belgische regering heeft een akkoord bereikt over een hervorming van de arbeidsmarkt, die ervoor moet zorgen dat meer mensen aan het werk kunnen. Retailers keken uit naar de arbeidsdeal, omwille van twee belangrijke knelpunten: de regels inzake e-commerce en het statuut van de platformmedewerkers – voornamelijk fietskoeriers van bezorgdiensten als Deliveroo. Daarover is nu meer duidelijkheid.
Er komt een betere bescherming voor de maaltijdbezorgers: die werken vaak als (schijn)zelfstandigen met weinig sociale bescherming, omdat de bezorgdiensten zo veel mogelijk flexibiliteit willen behouden. De regering definieert een lijst van acht criteria die moeten duidelijk maken of een koerier zelfstandige is of werknemer. Bovendien krijgen alle platformmedewerkers een verzekering tegen arbeidsongevallen.
Flexibiliteit in e-commerce
Webwinkels zullen hun werknemers in de e-commercedistributiecentra makkelijker tot middernacht kunnen inzetten, zonder dat de uren na 20u als nachtarbeid gelden: daarvoor is enkel het akkoord nodig van één vakbond. Een gelijkaardige regeling was al eens tijdelijk van kracht in 2018-2019. De regeling zal na twee jaar wel geëvalueerd worden door de Nationale Arbeidsraad. Tegelijk mogen bedrijven proefprojecten opzetten met vrijwilligers, voor een nog soepeler regime: zo kunnen ze nieuwe arbeidsorganisaties en uurroosters uittesten.
Retailfederatie Comeos reageert opgelucht en noemt het akkoord over e-commerce een belangrijke stap in de goede richting, nu het “iets minder moeilijk” wordt om avondwerk te organiseren. “Al onze leden hebben een digitale strategie, maar het ontbrak hen aan flexibiliteit in de arbeidsorganisatie om een goed alternatief te bieden voor de e-commerce die vanuit het buitenland werd georganiseerd”, zegt CEO Dominique Michel.
Vrij ondernemerschap
De organisatie is ook tevreden dat bezorgplatformen zowel met werknemers als zelfstandigen kunnen blijven werken. “Ook in de horeca zien we dat online en offline steeds meer met elkaar verweven zijn. Deliveryplatformen bieden heel wat toegevoegde waarde voor kmo’s in de horeca. Het is goed dat de regels verduidelijkt maar niet overboord gegooid worden.” Maaltijdbezorgdienst Deliveroo sluit zich daarbij aan: “Het akkoord sluit in elk geval niet uit dat onze koeriers zelfstandigen kunnen zijn. Dat is iets wat wij zeker verwelkomen”, aldus woordvoerder Rodolphe Van Nuffel tegenover Belga.
Zelfstandigenorganisatie Unizo is teleurgesteld. Vooral de oplossing voor de maaltijdkoeriers valt slecht: straks moet elke zelfstandige die via een platform werkt, bewijzen dat hij daadwerkelijk zelfstandige en geen werknemer is, vreest gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche: “Voor Unizo is het fundamenteel dat de individuele keuzevrijheid gewaarborgd blijft om als zelfstandig ondernemer te kunnen werken. Dit raakt de kern van het vrij ondernemerschap.”