De Europese Unie is van plan om e-commerceplatforms als Temu, Shein en Amazon zelf verantwoordelijk te stellen voor wat ze Europa binnenbrengen. Zo hoopt de EU de toevloed van Chinese spullen beter te controleren en reguleren.
Marktplaatsen moeten declareren
Europa werkt aan een wetsvoorstel om de douaneregels aan te passen, gezien de groeiende zorgen over gevaarlijke en namaakproducten die rechtstreeks vanuit Azië naar Europese consumenten worden verzonden. Momenteel wordt iedere individuele koper in de EU als importeur beschouwd, maar de voorgestelde hervorming zou die verantwoordelijkheid doorschuiven naar de onlineplatformen.
Nog voor goederen in de EU aankomen, zouden de onlineplatforms hun gegevens moeten doorgeven. Zo kunnen ambtenaren de grote toestroom aan pakjes hopelijk efficiënter controleren. Ook zullen de marktplaatsen zelf de douanerechten en btw moeten innen en garanderen dat de producten aan de EU-voorschriften voldoen.
Centrale Europese douanedienst
De huidige vrijstelling voor goederen onder de 150 euro zou ook worden geschrapt, wat betekent dat alle producten onderhevig worden aan douanecontroles. Het conceptvoorstel, dat de Financial Times kon inzien, noemt de hervorming “noodzakelijk” aangezien de toename van onveilige producten en namaakspullen een serieuze bedreiging vormt voor de volksgezondheid, het milieu en eerlijke concurrentie.
De douanes van de lidstaten kreunen echter nu al onder capaciteitstekorten en onderbemanning. Het voorstel voorziet daarom in de oprichting van een centraal EU-douaneagentschap (EUCA). Dit agentschap zou douanegegevens van de 27 nationale autoriteiten samenbrengen en risicoanalyses uitvoeren om verdachte goederen al voor transport of aankomst in de EU te identificeren.
Onderzoek naar Shein en Amazon
Parallel aan de douanehervormingen voert de Europese Commissie onderzoek naar Shein en Amazon rond de verkoop van namaak of onveilige producten. Er lopen al gelijkaardige procedures tegen AliExpress en Temu, die volgens de EU niet genoeg maatregelen zouden nemen om illegale of gevaarlijke producten te voorkomen. Alleen voor deze productcategorieën zijn grote platformen zelf aansprakelijk.
De EU importeerde in 2024 maar liefst 4,6 miljard pakketjes met een lage waarde, vier keer zoveel als in 2022. Meer dan 90% van deze pakketten kwam uit China. Namaakproducten kosten de Europese kledingindustrie en de cosmeticasector jaarlijks 5% van hun omzet, voor de speelgoedbranche is dat zelfs bijna 9%.