Ruim 20% van de sectoren groeit sterk in winkelaantallen
“De retailmarkt is vooral erg volatiel. De krantenkoppen kloppen eigenlijk niet: het belangrijkste is niet het grote aantal winkelsluitingen, maar de uitschieters in beide richtingen,” zegt Hans Eysink Smeets, managing partner van het gelijknamige consultingbureau.
Slechts zowat 21% van de Belgische retailsectoren doet het volgens zijn studie, de NoCompromise Index 2013, immers slecht tot heel slecht, met een daling het aantal winkels van minstens 15% in de afgelopen vijf jaar. Daarentegen kende 21% van de sectoren echter een groei van meer dan 15% in winkelaantallen.
Dit alles noopt toch tot een belangrijke nuancering op alle slechtnieuwsberichten, vindt Eysink Smeets, die uit een analyse van de winkelaantallen in België tussen 2008 en 2013 opmaakt dat “het noodzakelijk is om verder te kijken dan food versus non-food en echt per subsector te oordelen.”
95 dalers, 79 groeiers
Zo daalde in 95 sectoren (54%) van de in totaal 176 retailsectoren het aantal winkels in de laatste vijf jaar. Daarvan hebben 32 sectoren (19%) tussen de 5 en 15% van hun winkels verloren en 26 sectoren verloren zelfs minder dan 5% van hun winkels. Bij de sectoren die wél veel vestigingen verliezen zitten videotheken (-54%), verkopers van ijzerwaren en gereedschap (-31%) en elektrospeciaalzaken.
Er zijn echter ook (meer dan) stevige groeiers: van de 176 retailsectoren zijn er 79 in aantal winkels gegroeid in de laatste vijf jaar. Daarvan zijn 19 sectoren gegroeid met 5% à 15% en in liefst 37 sectoren groeiden de winkelaantallen met meer dan 15% – met uitschieters tot honderden procentpunten. Aan de leiding staan verkopers van hoortoestellen en kookwinkels, maar ook bij uithaalshops (+53%), eroticawinkels (+42%) en autopoetsbedrijven (+53%) is de groei opvallend.
“De crisis is niet de schuld van alles”
De redenen voor die grote volatiliteit zijn volgens Hans Eysink Smeets terug te brengen tot vijf grote factoren, die zowel de groei als de dalingen in winkelaantallen verklaren: “De crisis is niet de schuld van alles. De digitalisering ook niet. Wel spelen ze in elke sector in meer of mindere mate mee, net zoals consumenten-, retailers- en productenbewegingen.”
Zo is het puur de veranderende modes die ervoor zorgen dat tattooshops opgang maken (+35%), maar ook de opkomst van koffie- en theewinkels (+22%) en kookwinkels heeft te maken met nieuwe trends en levensstijlen.
Groeisectoren zijn levensgevaarlijk
Met bewegingen binnen de retail wordt dan weer vooral consolidatie bedoeld, zoals zeker het geval is in de mode-, doe-het-zelf- en interieurbranches, maar ook in de food is het duidelijk dat grote distributiegroepen formats zoals de buurtwinkels meer en meer naar zich toe trekken.
Van zodra je als retailer in een branche zit met uitschieters van 15%, of dat nu in de min of in de plus is, meent Eysink Smeets dat het noodzakelijk is om met een wit vel papier je toekomst opnieuw uit te tekenen. “Want ook als er een groei van tientallen procenten in een sector is, moet je goed opletten of je de snel wisselende groeifactoren nog te pakken krijgt en of je wel kunt winnen op zo’n volatiele markt. Die sectoren zijn levensgevaarlijk.”