Als de consument zelf producent wordt, hoe moeten retailers en fabrikanten dan reageren? Futuroloog Wim J. De Ridder (Universiteit Twente & consultancybureau Futures Studies) is optimistisch en adviseert: “Begin met een wit blad.”
3D-printen wordt groter dan het internet
Technologie evolueert, de maatschappij moet zich aanpassen. Verzet is zinloos, meent Wim de Ridder, die op 18 februari te gast was bij SMA, de Sales Management Association. “Tegenstand tegen disruptie is vaak een kwestie van macht. Het probleem is dat traditionele verdienmodellen maken dat bedrijven niet innoveren, ze zetten louter in op operationele excellentie.”
Nochtans zouden ze beter focussen op hun eindgebruiker. Want: “De consument wordt zelf producent. 3D-printen wordt groter dan het internet! In China print men al hele huizen. Maar er is niet alleen de bouw. Mattel heeft een 3D-printer voor kinderen gelanceerd, Tesla voorziet dat men in de toekomst z’n auto zelf zal kunnen printen.”
De zelf producerende burger is de toekomst, meent Wim de Ridder. De consument die z’n eigen huis onderhoudt, z’n eigen energie opwekt, z’n eigen kleren produceert… “In Almere is er een project waarbij burgers samen een woonwijk bouwen. Collectief bouwheerschap, heet dat.”
Wat kunnen pakweg doe-het-zelfretailers daarmee? “In plaats van producten te verkopen, zouden ze kunnen inzetten op het ontwikkelen van bijkomende diensten voor hun klanten – bijvoorbeeld hen leren omgaan met materialen en toestellen.”
Geavanceerde kennis is vrij beschikbaar
Producten en diensten hoef je als bedrijf vandaag niet langer te laten ontwikkelen door gespecialiseerde in-house teams. Er is zoveel kennis voorhanden die de bedrijven niet gebruiken. Door de opkomst van informatietechnologie beschikken immers veel mensen over geavanceerde knowhow.
“Mobiliseer die passie, bouw daar platforms voor. Voor de ontwikkeling van de Hyperloop van Tesla is niemand betaald… De Samsung Developer Conference kreeg 3000 mensen zo ver dat ze 299 dollar betaalden om voor Samsung nieuwe apps te mogen ontwikkelen.”
Een ander voorbeeld is het Amerikaanse bedrijf Threadless: t-shirts ontworpen door klanten, en de beste drie van de week (gestemd door klanten) komen in de “grote collectie”. Resultaat: 30 miljoen omzet met een marge van maar liefst 30% door de bijzonder lage overhead.
“Ben je een koekjesproducent, dan heb je twee of drie ontwerpers en misschien 500.000 klanten. Nu, die weten alles over koekjes, veel meer dan je eigen mensen. En ze vinden het ontzettend leuk om met jullie mee te doen. Bovendien kost het niks!”
Hou je data uit de handen van Google
Over informatie gesproken: volgens Wim de Ridder is het in tijden van big data van groot belang dat persoonlijke informatie in handen van de burger blijft. Google breidt z’n actieradius almaar uit: het bedrijf koopt Nest, stapt in beveiliging en gezondheidszorg. Is dat wat we willen?
In de preventieve gezondheidszorg bijvoorbeeld wordt supercomputer Watson de toezichthouder van de arts. Maar onze persoonlijke data mogen niet openbaar worden. We moeten ze uit de handen van Google houden, vindt de futuroloog.
Gepersonaliseerde voeding
Voedingsbedrijven moeten zich aangesproken voelen. Gepersonaliseerde voeding – op basis van big data, inderdaad – is de toekomst. Wat met data security? “De voedingssector moet dat nù regelen.” Het kan: de zogenaamde blockchain technologie – een fraudebestendig datatransactiesysteem dat werkt zonder enige tussenkomst van derden – laat toe dat big data in handen van de burger blijft.
Wim de Ridder is pleitbezorger van een “zero management” aanpak. “Begin vanaf een blanco blad. Zero budgeting, zero strategy. Zet ‘strike forces’ in om de problematiek in kaart te brengen. Ga dan de discussie aan. Vergeet wie je bent, maak scenario’s en bekijk hoe je je bestaande businessmodel daar kunt krijgen. Er komt een andere wereld op ons af!”
Binnenkort verschijnt van Wim de Ridder een nieuw boek: Metamorfose – De nieuwe welvaart.