Uitpuilende mailboxen met aanbiedingen en ellenlange reclameblokken op radio en tv boordevol spots: er was dit jaar geen ontsnappen aan. “Black Friday is Golden Friday voor de Belgische handelaar”, klinkt het bij winkelfederatie Comeos.
Records aan diggelen
Betalingsverwerker Worldline had vrijdag om 17.30 uur al 5,6 miljoen elektronische betaaltransacties verwerkt. Dat waren er 10% meer dan vorige vrijdag (toen tot middernacht) en zelfs 19% meer dan op de volledige “Black Friday” vorig jaar. In Het Laatste Nieuws gewaagt woordvoerster Marjolein Verkerk van bol.com zelfs van “de beste verkoopdag in onze geschiedenis”: We stonden versteld van hoeveel bezoekers al kort na middernacht op onze site belandden. We verwerkten honderdduizenden bestellingen, honderden per minuut.”
Volgens Comeos heeft Black Friday 2017 alle verkooprecords verpulverd: “De voorlopige resultaten overtreffen al onze verwachtingen”, zegt topman Dominique Michel. “Het toont ook aan dat het concept veel ruimer is dan de traditionele solden die vooral een verhaal van de fashion zijn. Nu is het een unieke actie, maar dan wel in alle mogelijke sectoren. De consument kan er alleen maar bij winnen.”
Niet enkel webshops en ketens
Uit een telefonische rondvraag van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen bij 208 detailhandelaars die aan Black Friday deelnamen, blijkt dat ook zij hun omzet zagen stijgen: gemiddeld met 14% ten opzichte van een reguliere vrijdag. Bij zelfstandige webwinkels en handelszaken die een fysiek én een online verkooppunt combineren gingen de omzetten respectievelijk 23 en 18% hoger. “Het blijft ongelooflijk hoe Black Friday op een paar jaar tijd van een nichefenomeen naar een gevestigde naam is geëvolueerd”, zegt NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws.
Het kortingfeest is overigens nog niet gedaan: ook vandaag, morgen en maandag (‘Cyber Monday’) blijft het kortingen regenen.
Toch ook kritische stemmen
Toch komen er stilaan ook meer en meer kritische bedenkingen bij het hele fenomeen. “Het is moeilijk om er niet aan mee te doen, maar het kortingfestijn kost winkeliers alleen maar marge”, zo schrijft de Nederlandse zakenkrant FD. “Het is niet duidelijk in hoeverre [Black Friday] extra omzet oplevert of slechts een verschuiving van de omzet. Betrouwbare cijfers ontbreken, maar deskundigen denken dat Black Friday maar beperkt voor extra omzet zorgt. Het is vooral een moment om aan klantenbinding te doen.”
Christine Mattheeuws van het NSZ lijkt die redenering te volgen: “De grote ketens zetten volop in op Black Friday, waardoor ook de kleintjes onder druk staan om mee te doen”, zegt ze in Het Nieuwsblad. “We moeten wel opletten dat we niet overdrijven met die kortingperiodes. Als die te snel op elkaar volgen, zal de consument daar op wachten en kunnen handelaren te weinig tegen honderd procent van de prijs verkopen.” En dan riskeer je misschien wel toestanden zoals in Frankrijk, waar een aantal retailers Black Friday boycot en sommigen hun webshop zelfs voor een dag sluiten.