De Belgische winkelcentra bundelen de krachten voor de heropening op 11 mei: ze nemen gezamenlijke maatregelen, zoals gescheiden in- en uitgangen en het ter beschikking stellen van mondmaskers. Hoe schatten ze de heropening zelf in?
Relanceplan met algemene maatregelen
Ook de winkelcentra mogen op 11 mei weer de deuren openen. Om zich daarvoor klaar te stomen, hebben beheerders Ceusters, AG Real Estate en Wereldhave Belgium de handen in elkaar geslagen en een ‘relanceplan’ uitgetekend. In- en uitgangen zullen gescheiden worden, met telkens één deur voor de toegang en een andere voor de uitgang. Pijlen en grote stickers moeten de weg zowel binnen als buiten duidelijk aanduiden. De regels voor ‘social distancing’ indachtig wordt ook het aantal bezoekers beperkt. Die tellingen gebeuren, afhankelijk van het winkelcentrum, manueel of automatisch.
Zo zal bij het Waasland Shopping Center continu het bezoekersaantal worden gemonitord, zegt manager Toon De Meester, die uitgaat van een sociale afstand van een persoon per 15 m². “De politie geeft aan dat 10 m² per persoon nog druk kan overkomen en we willen vooral het veiligheidsgevoel garanderen. Daarom duiden we bijvoorbeeld ook aan hoeveel tegels en hoeveel treden op de roltrappen anderhalve meter vormen.”
Eensgezindheid in de sector
Aangezien de Nationale Veiligheidsraad verplaatsingen met het openbaar vervoer afraadt, wordt ook het parkeerbeleid een belangrijke factor. Om mensen vlot van de parkings naar binnen te laten gaan en omgekeerd, opent Waasland Shopping Center met name bewust alle toegangs- en uitgangsdeuren, terwijl in bepaalde andere winkelcentra de parkeerruimte mogelijk licht wordt beperkt om bijvoorbeeld telkens een parkeerplaats open te laten. In overleg met de winkels die nu sterk inzetten op afhaalmogelijkheden zoekt Docks Bruxsel dan weer mee naar geschikte parkeerplaatsen om klanten zo dichtbij mogelijk te laten parkeren.
Bovendien voorzien de winkelcentra mondmaskers en handgel bij (al dan niet bemande) ontsmettingszuilen. De beheerders van de winkelcentra hebben een kwart miljoen mondmaskers klaarliggen, die door Ceusters en AG Real Estate gratis ter beschikking worden gesteld. Bij Wereldhave Belgium wordt een bijdrage van maximum twee euro gevraagd, waarvan de opbrengsten worden doorgestort naar een goed doel.
Andere winkelcentra van verschillende eigenaars doen het op eigen houtje, maar nemen gelijkaardige voorzorgen. Dat spreekt vanzelf, aangezien er drie types van coronavoorschriften zijn, merkt Mathias Blot van Docks Bruxsel op: er zijn de dwingende algemene regels van de Nationale Veiligheidsraad, de sectorale afspraken van het Feniks-plan en dan nog individuele maatregelen.
Nog geen handelaars kwijt
De winkelcentra verwachten bij de heropening geen grote toestroom, ook daarover is eensgezindheid. Portus Retail, mede-eigenaar van Docks Bruxsel, ziet in zijn winkelcentra in Denemarken en Duitsland dat de bezoekers respect en begrip tonen voor de regels, en dat ze vooral erg doelgericht naar de winkels gaan, alsof ze een boodschappenlijstje afwerken. Ze spenderen minder tijd en er zijn ook minder bezoekers, maar de mensen die er zijn, kopen wel. “De omzetdaling is kleiner dan de daling in de bezoekersaantallen”, leerde Blot van zijn collega’s in het buitenland.
Amaury De Crombrugghe van AG Real Estate verwacht een stapsgewijze terugkeer: mensen zullen in de eerste dagen wellicht voorzichtig komen kijken, en dan wordt het zaak hen ervan te overtuigen dat hun veiligheid gegarandeerd is. Aangezien de scholen nog niet terug open zijn, rekent De Crombrugghe toch ook een beetje op families en gezinnen: “Mensen moeten ook niet vrezen dat ze niks kunnen eten of drinken: veel horecazaken zijn overgeschakeld naar take-away en er zijn altijd voedingswinkels die geschikt aanbod voor consumptie ter plaatse aanbieden.”
Van nieuwe leegstand is in de gecontacteerde winkelcentra nog geen sprake: alle winkels gaan opnieuw open, op enkelingen na die nog niet alle veiligheidsmateriaal hebben en dus mogelijk pas een paar dagen later van start kunnen gaan. Docks Bruxsel maakt zelfs gewag van enkele aankomende nieuwe winkelopeningen: drie formules die al voor de coronacrisis tekenden, zetten hun plannen door en Blot is momenteel ook in gesprek om pop-upwinkels te verhuren aan merken die onverkochte voorraad alsnog willen verkopen.
“Geen strategie van angst”
Op langere termijn hopen de winkelcentra toch ook weer wat winkelbeleving te brengen: “Zelf willen we meer spreken over ‘entry into’ dan ‘exit out’. De strategie van de angst moet verdwijnen en plaats maken voor iets positiefs, mits het garanderen van veiligheid voor iedereen”, zegt algemeen bestuurder Hans D’Hondt van de Antwerpse Stadsfeestzaal. “Geen strategie van angst, maar het terugwinnen van het vertrouwen van de consument. De Stadsfeestzaal wil binnenstedelijk een voorbeeld zijn van (voorlopig) functioneel shoppen met toch een vleug ‘consumer experience’.”
Hoewel ‘fun shopping’ tijdelijk ‘on hold’ staat, hoopt D’Hondt – samen met andere beheerders van winkelcentra – dat op korte termijn toch een ‘go’ zal worden gegeven aan een gecontroleerde heropening van de horeca. Ook vragen de winkelcentra aan de overheid of ze de openingsuren niet mogen uitbreiden naar ’s avonds en op zondag.
Tot nu toe kreeg de sector nul op het rekest, maar alleen al voor een betere spreiding van de mensenmassa’s zou het wenselijk zijn, klinkt het argument van de sector. Hoewel het contra-intuïtief lijkt, hebben winkelcentra een aantal voordelen ten opzichte van de winkelstraten nu in de coronacrisis, argumenteren ze zowel bij Docks als bij AG Real Estate: ze zouden het aantal mensen beter kunnen controleren en beter ingrijpen indien nodig.