“Nog geen ramp, maar de motor hapert”
Dominique Michel luidde dit weekend de alarmbel in de Franstalige zakenkrant L’Echo, waar hij zich somber uitlaat over de handel in ons land. “Iedereen is zeer nerveus. De eerste helft van het jaar verliep nog relatief stabiel, met een omzetgroei van één à twee procent, maar sinds eind juni stellen we een sterke vertraging vast die nog verder is uitgediept in september en oktober. (…) Het is nog geen ramp, maar de motor hapert.”
Volgens de Comeos-topman zit de klad in bijna alle sectoren. “De modesector (die het de eerste zes maanden vrij goed deed) begint serieus te vertragen, net zoals de sector van de ontspanning (dvd, cd, games, …) en de elektronica, naar het voorbeeld van Photo Hall.” De crisis én de technologische revolutie – Dominique Michel verwijst naar het gebruiksgemak en de lagere prijzen van e-commerce – dwingen zelfs “grote ketens als Media Markt en Fnac volop na te denken over hun businessmodel. Sommige ketens zullen zichzelf helemaal opnieuw moeten uitvinden, zoniet zullen ze verdwijnen.”
Ook de voedingsbranche staat onder druk. “In deze sector heeft men geen keuze: het is investeren of sterven. Aangezien de vaste kosten almaar stijgen, zijn de ketens verplicht hun commerciële oppervlakte te laten groeien om die kosten te kunnen afschrijven”, verwijst Michel naar de recente overname van dertien O’Cool-vestigingen door Carrefour.
Crisis van lange adem
Dat een en ander gevolgen heeft voor de werkgelegenheid, hoeft dan ook niet te verbazen. “Sinds 2009 gaan de marges er constant op achteruit. Dat is een duidelijke trend, ook bij die spelers die tot voor kort sterke resultaten konden neerzetten”, vervolgt Dominique Michel. “Wie dalende marges zegt, zegt meteen ook dalende investeringen in nieuwe winkels, in renovatie van bestaande vestigingen, en dus ook in jobs.”
Volgens Dominique Michel staat de retailwereld dan ook voor moeilijke jaren. “Het is voor het eerst sinds de bankencrisis in 2008 dat we zo’n vertraging meemaken met een rechtstreekse impact op de werkgelegenheid. Zelfs toen kwamen er immers nog altijd jobs bij. Wat me echt zorgen baart, is dat we te maken hebben met een fenomeen van langere adem, dat niet meteen volgend jaar zal zijn opgelost. Als de industrie een cruiseschip is, dan is de retail een transatlantisch cruiseschip, want de grootste werkgever van het land. Zo’n schip is nóg moeilijker te manoeuvreren, laat staan van richting te veranderen.”