Jacob’s Conceptstore groeit pijlsnel: zaterdag opende nog een nieuwe winkel in Mortsel. In vier jaar tijd groeide de keten naar 22 winkels. Het concept, dat een platform wil bieden aan lokale makers, heeft nu het buitenland op het oog. Maar gaat het té hard? Er weerklinken echo’s over de schaduwkant van het succes.
Expansiegolf ingezet
Sinds 2020 maakt Jacob’s Conceptstore een gestage opmars in de Belgische winkelstraten. Oprichter Thomas Nouws bedacht een innovatief concept dat de marktplaats- of platformstrategie naar de fysieke winkel brengt. In de winkels verkopen lokale makers (een 25-tal per winkel) hun geschenken, decoratie, accessoires en andere snuisterijen.
De troeven zijn niet alleen het creatieve aanbod, maar ook het lagekostenmodel: deelnemende makers verbinden zich ertoe minstens een dag per maand de winkel open te houden, terwijl ze ook instaan voor hun eigen bevoorrading. Elke maker heeft een stand met zijn/haar producten, Jacob’s huurt het pand en zorgt voor de inrichting. Hun betaling gebeurt via een commissie op de verkoop.
Schaalbaar? Jazeker: in het eerste jaar openden al vier winkels, vorige zomer deelde Nouws de ambitie mee om elke maand liefst acht nieuwe locaties te openen. Na een eerste vestiging buiten Parijs mikt de ondernemer op verdere expansie in België, Nederland en Frankrijk. Tegelijk worden alle winkels gerenoveerd volgens een nieuwe huisstijl, wil Jacob’s Conceptstore “professionaliseren” en probeert de keten haar pop-upcontracten in te ruilen voor vaste locaties.
Cashflow in het gedrang?
“De komende maanden zullen pittig worden”, deelde Nouws zelf met RetailDetail. Ook voor de deelnemende makers, zo blijkt. De maandelijkse uitbetalingen – normaal begin volgende maand, afhankelijk van de bank maximaal dertig dagen na afloop van de maand – bleven in augustus achter. Tijdelijke cashflowmoeilijkheden, gaf het bedrijf toe in communicatie die de redactie kon inkijken.
Begin dit jaar laten de uitbetalingen opnieuw op zich wachten. Een groeiend aantal makers meldt via sociale media en groepchats aan mede-ondernemers dat ze nog op hun commissies van december te wachten: sommigen op gedeeltelijke, anderen op volledige uitbetalingen. De onrust en het rumoer onder de ondernemers onderling neemt toe, een aantal nam inmiddels een incassobureau onder de arm.
Schoon schip in Wijnegem
Zich luidop uitspreken durven ze echter niet, uit vrees dat de samenwerking wordt opgezegd of omdat ze nog op uitbetaling wachten. “Bij klachten of kritiek wordt de samenwerking bruusk stopgezet”, getuigen meerdere makers op voorwaarde van anonimiteit. Een clausule in het contract stelt immers dat de samenwerking per direct beëindigd kan worden als de ondernemer schade aan de werking of het imago toebrengt, zonder opgave van reden.
Dat de samenwerking soms aan een zijden draadje hangt, blijkt ook uit de brief die de makers in de winkel van Wijnegem recent ontvingen. Die zal enkele maanden sluiten voor renovatie, nadien heropent de shop met een compleet nieuw concept. De huidige aanbieders krijgen er hun plaats niet terug. Toeval of niet: een aantal ondernemers zou er in februari al uit eigen beweging vertrokken zijn, nadat de uitbetaling voor januari uitbleef.
“Willen gerespecteerd worden”
In de geslaagde crowdfunding eind oktober – 139 investeerders financierden samen 343.500 euro – gaf Jacob’s Conceptstore aan “de eigen voorraad wat aan te willen sterken”, terwijl het bedrijf ook eigen artikelen begint te produceren en verdelen via een eigen groothandel. Wil de keten minder afhankelijk worden van zijn platformmodel en de bijhorende makers?
“Op vraag van ontwerpers krijgen we alsmaar meer de vraag om producten aan te bieden zoals rollen inpakpapier of houders voor hun wenskaarten, die klanten graag wensen te kopen en ondersteunend zijn voor hun producten, alsook om hun werking in de winkel te versoepelen”, reageert oprichter Nouws.
Winkels runnen met alleen een roterende poule van vaak semiprofessionele ondernemers (al dan niet in bijberoep) als winkelbedienden blijkt immers ook geen evidentie. De redactie kon een veelvoud aan klachten inkijken over vuil achtergelaten winkels, vestigingen die gesloten blijven wegens afwezigheden en spullen die verdwijnen.
“Het is een ontzettend mooi concept”, zeggen de (ex-)leveranciers unaniem, maar sinds de renovatie- en expansiegolf van dit najaar voelen ze zich niet meer gerespecteerd. “Ondernemers willen gerespecteerd worden. Open en transparante communicatie zou al een heel eind gaan.”