Retail ‘nieuwe stijl’
Trendwatcher Herman Konings zei het al in zijn boek ‘De tafel van 7’: een nieuwe generatie staat te popelen om het heft in eigen handen te nemen, en het is opvallend dat die nieuwe generatie niet – zoals de babyboomers – in de eerste plaats competitief is: zij willen eerder delen en sociaal zijn.
Content is een sprekend voorbeeld van die nieuwe generatie in de retail. De winkel is een eerste initiatief van het denkplatform Leuven Pakt Uit, dat bestaat uit zes jonge wolven met als credo duurzaamheid. Het wordt de allereerste Leuvense winkel waar enkel herbruikbare verpakkingen worden ingezet en waar mensen in een gezellige sfeer lokale producten kunnen kopen of kunnen genieten van een gezond hapje en drankje.
‘Community-building’, sociale economie, crowdfunding, ambachtelijkheid, coöpereren, … Het zijn allemaal hippe woorden, maar voor deze ondernemers staat het voor een concrete visie en dagelijkse realiteit. Initiatiefnemers Sara Vander Auwera en Dries Debie lichten toe.
Jullie openen binnenkort Content in Leuven. Vonden jullie inspiratie bij Robuust in Antwerpen, de eerste verpakkingsvrije winkel van België?
Leuven Pakt Uit: “Toen Robuust in het nieuws kwam met de plannen voor de winkel waren wij ook al volop aan het werken aan dit concept, net zoals enkele mensen in Gent en Brussel. Het was echt iets wat leefde en het was heel fijn te zien dat er aandacht was voor de formule. Natuurlijk was de media-aandacht die Savina Istas van Robuust genoot mooi meegenomen voor alle initiatiefnemers. Een echte samenwerking met de Antwerpse winkel zit er voorlopig weliswaar niet in, omdat zij zich vooral focussen op bio-producten terwijl het bij Content veel breder gaat, maar we hebben natuurlijk wel tips gekregen en ideeën uitgewisseld.”
Wat houdt het concept van Content precies in?
Leuven Pakt Uit: “Content stoelt op drie belangrijke pijlers. Ten eerste is het een winkel waar verpakkingen zoveel als mogelijk worden gemeden en de producten los of in bulk worden verkocht. We proberen mensen daarom te motiveren om zelf hun potjes en draagtassen mee naar de winkel te brengen. De producten die niet in bulk of los kunnen worden verkocht, zoals confituur, worden in herbruikbare potten geleverd.
Aangezien de mensen bij Content kleine hoeveelheden kunnen aankopen, proberen we op die manier ook iets te doen aan de heersende voedselverspilling. De verse goederen die ‘s avonds niet verkocht zijn, laten we verwerken tot gerechten die onze klanten de volgende dag kunnen kopen of ter plaatse kunnen eten.
Dat kadert meteen in de tweede pijler van Content, namelijk het community-idee. We willen een zaak zijn voor en door Leuvenaars, een plek waar mensen graag met vrienden blijven hangen nadat ze inkopen hebben gedaan en waar ze van een gezonde hap kunnen genieten.
De derde en laatste pijler heeft alles te maken met lokale productie. We zorgen voor een basisaanbod van dagelijkse voeding zoals groenten en fruit, brood en gebak, granen en kruiden, en proberen zoveel mogelijk met verse producten van lokale boeren en fabrikanten te werken. Naast de dagelijkse voeding zullen we ook een beperkt aanbod huishoudelijke producten, zoals zeep en douchegel, hebben waar hetzelfde principe geldt dat het onverpakt verkocht wordt en verantwoord geproduceerd werd.”
Hoe breiden jullie je netwerk van lokale fabrikanten uit?
Leuven Pakt Uit: “Dankzij organisaties als Straffe Streek en Steunpunt Hoeveproducten van de KVLV hebben we al een lijst van meer dan twintig lokale boeren en fabrikanten die we ook allemaal een persoonlijk bezoek brengen om te zien hoe zij werken. Onze zoektocht bracht ons ook bij een bio-boerderij, die zorgt voor zelfgekweekte, seizoensgebonden groenten en gebak, en ook de distributie van producten (zuivel, vlees en vleesvervangers, sap, … ) van andere lokale producenten op zich zal nemen voor ons.
Het is veel interessanter om met één distributeur te werken dan twintig verschillende leveranciers aparte bestellingen te laten leveren. Zij willen ook graag met ons samenwerken om te bekijken hoe we in de toekomst minder verpakking kunnen gebruiken.”
Jullie zullen niet enkel bio-producten aanbieden, maar ook andere producten die niet noodzakelijk het bio-label dragen?
Leuven Pakt Uit: “Onze belangrijkste doelstelling is om duurzame producten aan te bieden en we willen ons daarbij niet vastpinnen op labels. Daarom brengen we onze lokale leveranciers een persoonlijk bezoek, waarbij we kunnen vaststellen op welke manier wordt gewerkt. Wanneer een ambachtelijke boer geen bio-label heeft maar toch op een duurzame manier tewerk gaat, dan volstaat dat voor ons om zijn producten op te nemen in ons aanbod. Wanneer we het hebben over producten die niet lokaal worden geproduceerd en waarvoor we met distributeurs moeten samenwerken, dan zorgt het bio-label natuurlijk wel voor een zekere garantie.”
Hoe ziet jullie doelgroep eruit en van waar komen de klanten?
Leuven Pakt Uit: “We willen de drempel zo laag mogelijk houden, zodat iedereen zich welkom voelt bij Content. In Leuven zijn er vandaag al heel wat mensen die het belang van een duurzame productie inzien en die makkelijk de weg naar onze winkel zullen vinden, maar we willen daarnaast ook de gemiddelde shopper aantrekken.
Zelf zijn we natuurlijk al lange tijd intensief bezig met duurzaamheid en we blijven erover nadenken. Bij bepaalde zaken in de winkel zullen we zeker moeten toelichten waarom we ze precies doen zoals we doen, denk maar aan de confituur die toch in glazen potjes zal worden verkocht. Het belangrijkste is dat alles goed doordacht is en helemaal klopt.
Als bedieningszone richten we onze pijlen vooral op Leuven, Kessel-Lo en Heverlee: we hopen natuurlijk dat zoveel mogelijk mensen met de fiets naar onze winkel komen.”
Schatten we het juist in dat jullie prijzen wellicht hoger liggen dan in de gemiddelde supermarkt?
Leuven Pakt Uit: “Over het algemeen zullen we ons qua prijszetting situeren tussen de supermarkt en de bio-winkel. Het zal vanzelfsprekend verschillen van product tot product. Sommige producten kunnen we namelijk in grote hoeveelheden kopen, wat de prijs doet dalen, en het feit dat we kunnen besparen op verpakking zorgt ervoor dat we meestal onder de prijs van de bio-winkel kunnen blijven. Zaken als ambachtelijke koekjes zullen bij ons misschien wel wat duurder zijn.”
Is het jullie bedoeling dat klanten jullie als hoofdleverancier van voedingswaren gaan zien of eerder als aanvullende winkel?
Leuven Pakt Uit: “We hebben een enquête georganiseerd op onze Facebookpagina en daaruit bleek dat de helft van onze fans Content als de winkel ziet voor hun basisaankopen. Dertig procent ziet ons eerder als een aanvullende winkel en de rest denkt bij ons langs te lopen voor de zogenaamde ‘specials’. Die ‘specials’ zijn dan heel specifieke producten die de consument moeilijk elders kan vinden, zoals bepaalde sterke drank die in de streek wordt vervaardigd of olie die we in onze winkel op vat hebben.”
Hoe denken jullie de consument warm te maken voor jullie idee?
Leuven Pakt Uit: “Toen het idee ontstond in maart zijn we meteen ook met mensen gaan praten en vrijwel iedereen was positief over het concept. Het was voor ons een teken dat het onderwerp leeft onder de mensen. Onze Facebookpagina had vanaf de eerste dag 500 fans en heeft er ondertussen al meer dan 1.750, terwijl onze winkel nog niet eens open is. Alles wijst erop dat er een belangrijke mentaliteitswijziging plaatsvindt. Mensen willen vandaag graag eerlijke producten kopen.
Bovendien is ons community-element ook een sterke troef. We gaan zeker niet de hele tijd zitten zeuren over de problemen waar onze planeet mee te kampen heeft, het moet gewoon een gezellige plek worden waar iedereen een fijne tijd kan doorbrengen. Daarom zullen we in de toekomst ook workshops en brunchconcerten organiseren en op die manier een beetje cultuur brengen. Content is gebaseerd op het slowshoppingconcept, je moet je tijd nemen en genieten.”
Jullie vergaren een deel van jullie startkapitaal via crowdfunding. Loopt dat goed?
Leuven Pakt Uit: “Dat loopt tot onze verbazing heel goed. We willen werken als een coöperatieve en onze klanten en leveranciers de kans geven om aandelen te kopen aan de democratische prijs van honderd euro per aandeel. Het zorgt ervoor dat we zelf veel minder moeten gaan lenen en ook niet met investeerders in zee moeten gaan. Zelf hebben we heel wat spaarcenten in het project gestoken, toch zullen we nooit meer dan tien procent stemrecht hebben. Dat is nu precies het principe van de coöperatieve, dat de macht van het kapitaal beperkt wordt.
Dat onze klanten mee aandeelhouder zijn, geeft ons de kans hen heel dicht bij het project te betrekken en te luisteren naar hun ervaringen, suggesties en ideeën. Het is trouwens altijd belangrijk om naar je klanten te luisteren, of ze nu aandeelhouder zijn of niet.”
E-commerce komt vandaag sterk op, is dat iets waar jullie ook werk van willen maken?
Leuven Pakt Uit: “We hebben zeker nog heel wat plannen voor de toekomst en doorlopen nu een groeiproces waarbij we stap voor stap vooruit gaan. E-commerce zal daar zeker deel van uitmaken, maar dat zien we eerder in een later stadium. Na het openen van de winkel willen we met onze bakfiets graag aan huis leveren bij mensen die niet tot bij onze winkel kunnen geraken. Om dat te realiseren, willen we samenwerken op basis van het principe van sociale economie. In een later stadium, pakweg 2016, willen we ook graag aan bedrijven leveren.”
Wat zijn jullie grootste toekomstdromen voor Content?
Leuven Pakt Uit: “Wat we ontzettend ‘cool’ zouden vinden, is dat we op termijn ook andere steden kunnen inspireren met wat we doen en dat we nieuwe coöperaties zouden kunnen begeleiden om hetzelfde concept uit de grond te stampen. Als we de handen in elkaar slaan, kunnen we een veel sterker geheel vormen en ook qua marketing en communicatie de boodschap nog beter naar buiten brengen. De lokale producten van Gent, Brussel of Leuven zijn verschillend. Door samen te werken en samen aankopen te doen, kunnen we al die lokale producten in de verschillende steden krijgen.”
