De Europese Commissie heeft ambitieuze plannen om de hoeveelheid verpakkingsafval terug te dringen. Tegen 2030 – over acht jaar dus – moeten alle verpakkingen recycleerbaar zijn, zodat twintig miljoen ton minder broeikasgassen worden uitgestoten.
Bier in herbruikbare flessen
Tegen 2040 moet de hoeveelheid verpakkingsafval per inwoner met 15% dalen tegenover 2018: dat is de kern van het nieuwe plan van de Europese Commissie dat eurocommissarissen Frans Timmermans en Virginijus Sinkevičius gisteren voorstelden. Om dat te bereiken, zullen ingrijpende maatregelen nodig zijn. Als we zo verder doen, neemt het verpakkingsafval volgens de Europese Unie namelijk met 19% toe, en er zou zelfs 46% plastic afval bijkomen.
De Commissie stelt daarom meteen een reeks concrete maatregelen voor. Zo moeten alle verpakkingen tegen 2030 recycleerbaar zijn. Verpakkingen moeten dan zo veel mogelijk herbruikbaar of navulbaar zijn, maar wat overblijft moet afbreekbaar of recycleerbaar worden. Zo moet 10% van het bier tegen 2030 in hervulbare flessen worden verkocht, in 2040 moet dat zelfs dubbel zo veel zijn. Ook is er sprake van statiegeld op plastic flessen en aluminium drankverpakkingen.
Bovendien moeten plastic verpakkingen dan verplicht deels uit gerecycleerd materiaal bestaan, zoals bij PET-flessen of gerecycleerd karton. Vage beschrijvingen als “bioplastic” of “biologisch afbreekbaar” worden dan ook uit den boze: Europa wil dan uitgedrukt zien hoe lang het duurt vooraleer de verpakking uitdrukt en hoeveel plastic er precies in zit. Er komen ook vereisten voor die afbreektijd: stickers op fruit, theezakjes, koffiecapsules en dunne plastic zakjes moeten binnen de twee jaar vergaan.
Geen fruitbakjes of suikerzakjes meer
Wegwerpverpakkingen in de horeca worden zelfs helemaal verboden, als het van de eurocommissarissen afhangt. Tegen 2040 wil de Commissie dat 80% van de meeneembekers voor bijvoorbeeld herbruikbaar zijn, terwijl de gekende zakjes of cups saus, suiker of koffiemelk worden verboden. Ook wegwerpverpakkingen voor groenten en fruit of kleine shampooflesjes in hotels staan op verdwijnen. Verpakkingen voor bijvoorbeeld onlinebestellingen mogen dan weer maximum 40% lege ruimte bevatten.
Hoewel de maatregelen in eerste instantie extra kosten met zich meebrengen, zijn er op termijn vooral economische voordelen aan verbonden. “We creëren een nieuwe economie voor hergebruik”, beklemtoont Frans Timmermans, die dankzij de recyclage-industrie 600.000 bijkomende jobs voorspelt. De uitstoot van broeikasgassen zou met ruim twintig miljoen ton verminderen, de algemene milieuschade moet tegen 2030 met 6,4 miljard euro kleiner worden.
De voorstellen moeten wel nog langs het Europees Parlement en de lidstaten voor goedkeuring. Vooraleer de maatregelen werkelijk worden ingevoerd, zou er sowieso nog drie jaar overheen gaan.