Steeds meer mensen met een laag inkomen kopen hun eten op krediet. En dus wil Philippe Courard, federaal staatssecretaris voor armoedebestrijding, kredietopeningen verbieden in winkels en warenhuizen. Volgens hem duwen die “kredietkaarten van de supermarkten” kansarmen nog dieper in de armoede. “Alsof je in de supermarkt stiekem krediet zou krijgen van schimmige figuren…” reageert Dominique Michel van Comeos, dat wel volmondig de vraag van de staatssecretaris naar betere kredietinformatie voor de consument bijtreedt.
6 op 10 kansarmen kopen eten op krediet
Uit een onderzoek van de Franstalige denktank Réseau Financement Alternatif moet blijken dat de helft van de mensen met een laag inkomen die al maandelijkse afbetalingen hebben nu ook hun eten met een kredietkaart betalen. Het zijn vooral mensen met een laag inkomen (een OCMW-uitkering van 900 euro per maand bijvoorbeeld), die via dit soort leenformules in de problemen komen. Het onderzoek in opdracht van staatssecretaris voor armoedebestrijding Philippe Courard geeft aan dat 58,3%van de financieel zwakkeren die bij een warenhuis zo’n winkelkrediet aangaat, daar basisproducten als voeding en kleding mee koopt, terwijl nog eens 8,3% er zijn elektriciteit en verwarming mee betaalt.
“Zelfde consumentenbescherming als bij de bank”
“In de supermarkt krijg je geen stiekem krediet van schimmige figuren,” weerlegt Dominique Michel, gedelegeerd bestuurder van Comeos, de kritiek. “Onze leden verstrekken het krediet niet zelf, ze doen daarvoor een beroep op erkende kredietinstellingen. Je krijgt er dezelfde screening en dezelfde consumentenbescherming die je ook in de bank krijgt, vooraleer je daar een krediet krijgt om bijvoorbeeld een nieuwe auto te kopen.”
Comeos is overigens al jarenlang “tevergeefs vragende partij om de Centrale voor Kredieten aan Particulieren om te vormen tot een echte schuldencentrale. Die Centrale moet verplicht geconsulteerd worden door wie een krediet wil verstrekken. Maar de beschikbare informatie is zeer onvolledig. Alleen hypothecaire en consumentenkredieten zijn erin opgenomen, andere schulden niet. Terwijl net die telecom-, energie- of fiscusschulden almaar toenemen.”
“Geen verband tussen wanbetalers en warenhuizen”
Comeos ziet in de studies van staatssecretaris Courard trouwens geen enkel verband tussen lagere inkomens, wanbetalers en warenhuizen. “Alle cijfers waarover wij beschikken – en die we graag aan meneer Courard hadden bezorgd – wijzen er zelfs op dat kredietopeningen géén probleem zijn”, aldus nog Dominique Michel. “Bij leningen op afbetaling heb je 3,9% wanbetalers, bij verkoop op afbetaling 3,4% en bij kredietopeningen slechts 2,5%. We weten ook dat de redenen waarom mensen kredieten of leningen niet langer afbetalen, van externe aard zijn: ziekte, echtscheiding of jobverlies.”
Al kan Comeos niet ontkennen dat het aantal wanbetalingen stijgt. “Maar toch komt bij meer dan één derde van de mensen die hun toevlucht zoeken in de procedure van collectieve schuldbemiddeling geen enkel krediet voor. Andere betalingsmoeilijkheden, zoals achterstallige huur of schulden op gsm- of energiefacturen, winnen wel aan belang. Niettemin ondersteunen we graag de vraag van meneer Courard om de consument beter te informeren, te sensibiliseren, zelfs te leren omgaan met krediet”, voegt de gedelegeerd bestuurder van Comeos er nog aan toe. “Hoewel we dat als een taak van de overheid zien, willen we daar graag bij helpen.”
