Zijn de giganten van de FMCG-industrie immuun voor de crisis, of komen er barstjes in het hoeraverhaal? Moeten we het risico op een shake-out in de foodretail toejuichen? Is champagne te goedkoop en zijn groenten en fruit te duur? Filet Pur beantwoordt uw prangende vragen!
Listig vermomd
Veel van de belangrijkste beslissingen worden genomen door mensen die niet gehinderd worden door ook maar de minste expertise terzake. Politici bijvoorbeeld, die in het beste geval een rechtendiploma hebben en in het ergste geval een diploma economie. Economie is uiteindelijk slechts een soort bijgeloof, listig vermomd als wetenschap. Een amalgaam aan tegengestelde meninkjes waar je niks mee kan aanvangen, waardoor we onvermijdelijk van de ene economische malaise in de andere vallen.
Jammer genoeg heeft ook onze minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke een diploma economie. Meer dan één zelfs, wat het nog erger maakt. Tot overmaat van ramp heeft de man enkel het beste met ons voor. Goede bedoelingen, u weet waar dat toe leidt: tot miserie en doffe ellende. Nu wil de minister dus de btw op groenten en fruit afschaffen, van zes naar nul procent. Omdat mensen gezonder moeten eten.
Ver springen
Op dat laatste punt heeft hij overschot van gelijk, maar zal het helpen? Het korte antwoord luidt: dit slaat werkelijk nergens op. En eigenlijk zegt hij dat zelf ook: een gemiddeld Vlaams gezin besteedt jaarlijks ongeveer 1000 euro aan groenten en fruit. Zes procent van 1000 euro: daar gaan we ver mee springen als we elke maand meer dan 500 euro aan energie moeten betalen.
Bovendien gaan de prijzen voor groenten en fruit wellicht niet dalen na die btw-verlaging. Zo werkt dat immers niet, maar dat kan Vandenbroucke als econoom natuurlijk niet weten. De kans is groot dat de retailers die zes procent gewoon in hun zak steken, ze kunnen het goed gebruiken. Een maatregel die de overheid geld kost, de consument niks opbrengt en de volksgezondheid niet ten goede komt, maar die de minister wél media-aandacht opleverde, wat moeten we daarvan denken?
Geen half werk
Pas op, hij is niet de enige: in andere landen ligt dezelfde sympathieke maatregel op tafel. In het heerlijk heldere Nederland moet een commissie wél eerst wetenschappelijk gaan definiëren wat we precies onder groenten en fruit mogen verstaan. Daar zullen ze minstens een jaar mee bezig zijn. Ik ben erg benieuwd naar de uitkomst. Eindelijk zullen we het weten! Maar kijk: dàt is dus doortastend regeren. Hollanders en half werk, dat matcht nu eenmaal niet.
Dat politici liever belastingen verlagen dan verhogen is niet verwonderlijk. Maar de harde waarheid is dat gezonde voeding niet te duur is. Verre van zelfs. Vraag maar aan de boer. Ongezonde voeding is véél te goedkoop, dàt is het probleem. Zonder nadenken gooien we diepvriespizza’s, potten choco, koekjes, snackrepen, charcuterie, frisdrank, gemengd gehakt en kroketten in onze winkelkar. Kost amper iets, staat vaak in promo en is gewoonweg onweerstaanbaar. Zelfs de champagne is bijna gratis – bij Delhaize dan toch, deze week. Dan zou je wel gek zijn om nog water te drinken, toch?
Volksopstand
Er is uiteraard geen enkele politicus te vinden die het risico wil lopen om een forse prijsverhoging door te duwen op geraffineerde lekkernijen, die op het volksgezondheidsbudget wegen omdat ze van vet, zout en suiker overlopen en verder niet de minste voedingswaarde bevatten. De enige gedragsverandering die je daarmee riskeert, is een volksopstand. En de toorn van de industrie, die zich niet wil laten betuttelen.
Voorlopig gaat het met die industrie overigens bijzonder goed. Na die schitterende resultaten van PepsiCo vorige week – mensen besparen inderdaad niet op die ondanks forse prijsverhogingen nog veel te goedkope chips en frisdrank – kwam deze week ook Nestlé pronken met een meer dan degelijk rapport. Crisis? Niks crisis!
Niet immuun
“We hebben de prijzen met 7,5% kunnen verhogen”, meldden ze trots. Heeft de consument daar één KitKat minder om gegeten? Ging de verkoop van La Laitière-chocomousse ook maar een half procentje naar beneden? Welnee! Het zijn dus “verantwoorde” prijsverhogingen volgens CEO Mark Schneider, die er naar eigen zeggen naar streeft producten betaalbaar te houden, maar wel moet rekening houden met de belangen van àl z’n stakeholders. Lees: toch vooral de beurs.
Blijven die multinationals ermee wegkomen? Het is maar de vraag. Ook Procter & Gamble wist de prijzen met 9% te verhogen, maar daar zagen ze de volumes toch al met 3% dalen. “De consument wordt afgeschrikt door die prijsverhogingen,” klinkt het. En dus worden de vooruitzichten verlaagd. Dat zijn ze ginder in Cincinnati nochtans niet gewend. Het is een eerste signaal dat ook de giganten van de FMCG-industrie niet immuun zijn voor de crisis. Wat hadden ze eigenlijk gedacht?
Doe de shake-out
Al zullen de eerste slachtoffers van de hyperinflatie toch aan de andere kant van de tafel moet worden gezocht: bij de retailers. Niet zozeer bij de hoofdkantoren, die zich opmaken voor het Grote Najaarstornooi Armworstelen dat er nu aankomt. Wel bij hun arme franchisenemers, die net als de gezinnen die bij hen over de vloer komen, de energiefactuur niet meer kunnen betalen. Komt die lang verwachte en eigenlijk ook hoognodige shake-out er dan toch aan?
Het gonst alleszins van de geruchten. Ondernemers die de wanhoop nabij zijn, zouden wel eens geneigd kunnen zijn om snel eieren voor hun geld te kiezen. En er zitten enkele ambitieuze nieuwkomers op vinkenslag om hen uit de nood te helpen. Maar de overnameprijzen gaan wel dalen, is de verwachting.
Warm najaar
Er komen zeker nog een pak overtollige winkels van Mestdagh op de markt ook, weliswaar in de voor Hollanders minder aantrekkelijke Franstalige regio. De Musketiers hebben alvast een meester-saneerder weer aan boord gehaald. Dat belooft. Hij zal werk hebben, want de vakbonden zien een overgang van die geïntegreerde en goed gesyndiceerde Carrefour-filialen naar het bijzonder zelfstandige Intermarché-concept uiteraard niet zitten. Ook van die kant belooft het dus een warm najaar te worden.
Wat enkel goed is voor die energiefactuur, dat dan weer wel. Zo houden we toch nog wat kleingeld over voor een paar flessen van die goedkope bubbels. De hele champagnesector staat op z’n achterste poten, maar daar trekken ze zich in Kobbegem helemaal niks van aan. U wel misschien? Ik ben al onderweg! Tot volgende week!
