Na de coronapandemie betekenen oorlog en inflatie – alweer – slecht nieuws voor de moderetail. Het consumentenvertrouwen keldert, koopgedrag wijzigt ingrijpend: tweedehands en online groeien ten koste van gespecialiseerde modewinkels.
Gevoelig voor recessie
De afgelopen twintig jaar zijn gezinnen een steeds kleiner deel van hun budget aan mode gaan besteden: het aandeel van mode-uitgaven in het huishoudbudget viel in 2020 zelfs terug tot 4% en de omzet van modewinkels is ver onder het niveau van 2019 gedaald. Dat zal voorlopig niet beteren: de oorlog in Oekraïne doet het consumentenvertrouwen zienderogen wegzakken en door stijgende prijzen zien gezinnen hun besteedbaar inkomen terugvallen. Dat zal een impact hebben op het bestedingsgedrag, zegt een nieuw rapport van kredietverzekeraar Allianz Trade.
Mode is immers erg gevoelig voor recessie: het is één van de eerste posten waarop shoppers besparen, waardoor de mode-uitgaven in de EU in 2022 mogelijk zowat 4,85 miljard euro lager zullen uitvallen. Volgens het rapport laat de terugval zich in de eerste plaats voelen bij gespecialiseerde modezaken omdat consumentengedrag is gewijzigd. Shoppers opteren vaker voor online, voor tweedehands en voor vrijetijds- en sportkledij. Formelere kleding valt uit de gratie.
Dalend aantal schoenwinkels
Die veranderende consumententrends zijn niet van voorbijgaande aard, benadrukt de kredietverzekeraar: de modebestedingen per capita blijven dalen en zowat 40% van de modeverkopen vinden nu al plaats buiten het kanaal van de gespecialiseerde modewinkels. Enkel de verkoop in het hoogste luxesegment zit wél boven het niveau van 2019.
Daardoor kunnen modewinkels het steeds minder bolwerken, zegt Johan Geeroms van Allianz Trade. Hij verwijst naar de schoenenbranche: “Je merkt het aan de groeiende verkoop van sportschoenen en sneakers, ten koste van de traditionele leren schoenen.” Volgens de Nederlandse sectororganisatie INretail is het aantal schoenenzaken in Nederland teruggelopen tot onder de duizend winkels. In België waren er in februari 2021 waren nog 1.364 schoenenwinkels, volgens een telling van RetailSonar.
Risico op faillissementen
Tegelijk weegt de inflatie op de winstgevendheid van de moderetailers. De prijzen voor katoen, synthetische vezels en transport blijven hoog, wat druk zet op de brutomarges. De aankoop van goederen is immers goed voor wel 50 à 60% van de operationele kosten van modeketens. Ze zullen de productmix moeten aanpassen, dichter bij huis produceren, focussen op wat prijziger items en minder korting geven. Volgens een rondvraag van McKinsey verwacht 67% van de CEO’s uit de modebranche dat de prijzen dit jaar met meer dan 4% zullen stijgen.
Deze structurele veranderingen in de mode-industrie verhogen het risico op faillissementen: “Dat kunnen ook grote faillissementen zijn. Denk aan ketens. Sinds 2016 zijn er in Europa 78 faillissementen geweest waarbij moderetailers omvielen met een jaaromzet hoger dan 10 miljoen euro. Alles bij elkaar ging daarmee zo’n 14 miljard euro aan omzet verloren.” Overigens, ook de kledingfabrikanten hebben het moeilijk: zij worden geconfronteerd met fabriekssluitingen, materiaaltekorten, hoge containerprijzen en problemen in de toeleveringsketen.
