De kroketburger is het nieuwe koteletje, een winkel heeft managers nodig zoals een vis een fiets, en succesvolle supermarkten volgen best het strakke modernisme van het Bauhaus. Met Filet Pur steek je nog eens wat op.
Kassa kassa!
Zullen we beginnen met de coronastatistieken? Tot de verliezers behoort onder andere Danone: het concern verkocht minder water en babyvoeding maar rekent op een normalisering in de tweede jaarhelft – doen we dat niet allemaal? Mooi initiatief in de marge: de fabrikant vervangt de vermelding ‘te gebruiken tot’ door ‘ten minste houdbaar tot’ omdat zo’n potje yoghurt toch wat langer eetbaar blijft dan je denkt – en omdat Europa talmt met het aanpassen van de regels, die nochtans een verschil kunnen maken in de strijd tegen voedselverspilling. In zak en as zitten ze ook bij Sligro: een omzetdaling van zowat 40%: dat is slikken. Toch kon de grossier z’n marktpositie versterken: de concurrentie kreeg dus nog hardere klappen. Hoog tijd dat de terrasjes heropenen.
Aan winnaars daarentegen geen gebrek. Bij Procter & Gamble kunnen ze gewoon niet volgen, en u weet wat er gebeurt als de vraag het aanbod overstijgt: dan gaan de prijzen omhoog, of de retailers dat nu leuk vinden of niet. Kassa kassa! Grote tevredenheid ook bij Nestlé, waar de Nespressocapsules niet aan te slepen zijn nu mensen hun kopje thuis drinken in plaats van op kantoor. Zelfs de Coca-Cola bruist weer, met dank aan de Chinezen, en ook Heineken hield de verkoop op peil. De Duitse supermarktreus Rewe brak records, net als de Spaanse marktleider Mercadona die z’n beste jaar ooit beleefde. Dat kan niet iedereen zeggen. Voor de gemiddelde foodretailer mogen de terrasjes nog even dicht blijven.
Functioneel design
Ook vanuit Evere hoor je tegenwoordig geen tot weinig klachten: het marktaandeel van Carrefour ging er afgelopen kwartaal alwéér op vooruit. Je vraagt je af van wie ze het blijven afpakken. De mooie cijfers zijn te danken aan de implementatie van nieuwe werkmethodes die de klant en de executie op de winkelvloer centraal plaatsen, zegt topman Bompard. We koesteren een obsessie voor de klant, zegt ook exploitatiedirecteur Hilde Decadt: omzet en marktaandeel zijn slechts een gevolg.
Het bezorgde me een instant ‘back to the future’ gevoel. Een déjà vu als het ware. Want wat was ook alweer de slogan van die goeie ouwe GB supermarkten zo rond 2005? Inderdaad: “De klant eerst”. Recycleren is duurzaam, en het wiel heruitvinden zinloos. Dat bleek ook toen ik alle hoeken te zien kreeg van de zopas vernieuwde Carrefour Market in Etterbeek. Dat winkelconcept 4.0 predikt geen revolutie en mikt niet op schoonheidsprijzen, wel op efficiëntie, leesbaarheid en winkelgemak. De retailer heeft het Bauhaus herontdekt: Die Form folgt der Funktion, zoals de befaamde Walter Gropius al zei. Geen Filet Pur zonder portie cultuur.
Wie managet de manager?
Bezuinigen, besparen, herstructureren: de Nederlandse supermarktketens kunnen er wat van. Tja, dat heb je dan met je race naar de bodem. Eerst Jumbo, vervolgens Makro en nu dus ook Albert Heijn. 7500 managementfuncties weg. Het hakmes bovenhalen wanneer je net recordomzetten hebt gerapporteerd, dat komt evenwel niet sympathiek over. Appie was bepaald niet blij met de berichtgeving, die al door de vakbond was geframed voor het hoofdkantoor de kans had om een officieel communiqué uit te sturen – wellicht omdat eerst nog enkele managers hun fiat moesten geven. Want het gaat dus niet écht om een sanering: de jobs verdwijnen niet maar zullen anders worden ingevuld.
Er valt wat voor te zeggen. Managers, dat zijn de mensen die hun collega’s voortdurend van het échte werk houden door ze op te dragen gedetailleerd over hun taken te rapporteren, zodat zij op basis van de netjes ingevulde Excelwerkbladen een mooie PowerPoint kunnen maken voor het managementcomité, teneinde te schitteren tegenover de directie. Kortom: een winkel heeft managers nodig zoals een vis een fiets.
Strak groeiplan
Soja is de nieuwe biefstuk. Dus koopt een gigantisch Braziliaans vleesconcern het Nederlandse Vivera, producent van plantaardige “kroketburgers” (authentiek!) en de Europese nummer drie op de markt van de vleesvervangers. Tja, overnemer JBS wil naar de beurs en dan moet je beleggers groei kunnen beloven. Groei die niet zal komen van de verkoop van gemengd gehakt of koteletjes, maar wel van groenteballetjes en vegan shoarma. Een verdriedubbeling van de plantaardige omzet tegen 2025 is het strakke plan.
Toch maar opletten tussen welk broodje die kroketburger belandt: de doorsnee bun bevat immers sesam. En sesam heeft een probleem: miljoenen kilo’s werden in India iets te enthousiast behandeld met het pesticidegas ethyleenoxide en kwamen via de Antwerpse haven naar de Europese markt. Al weken moeten retailers product na product uit de handel halen. Die hippe zaadjes zitten echt in alles en nog wat: brood, crackers, tahin, hummus, olie, saus, noem maar op. Het wordt een miljoenenfactuur waarvan een Belgische importeur de dupe dreigt te worden. En het roept vragen op over de effectiviteit van de voedselcontroles, dat ook.
Bende cyberamateurs
Eén van de weinige retailers die geen Vivera in de rekken heeft liggen, is Delhaize. Die stuurde me een mail. Om eerlijk te zijn: ik krijg nogal véél mails van Delhaize, sinds ik me geheel vrijwillig laat aansporen om enkel nog gezonde producten te kopen en van Nutri-Boost kortingen te profiteren (er staat gelukkig geen Nutri-Score op een fles wijn). Maar deze was anders: het ging van “Samen staan we sterker om je gegevens veilig te houden!” Want ja, Delhaizeklanten zijn niet per se slimmer dan Aldiklanten, zo blijkt, en gebruiken dus op elk account hetzelfde simpele paswoord waardoor hackers vrij spel krijgen. Bon, al die moeite om voor ocharme duizend euro aan Superpluspunten te bemachtigen: een stelletje amateurs, die cyberdieven.
Maar daar houdt het criminele gedrag niet op. Winkelbediende is het nieuwste risicoberoep. Heuse vechtpartijen breken uit in de ene supermarkt na de andere: klanten die obstinaat weigeren een mondmasker te dragen, die het vertikken hun winkelwagentje te ontsmetten of die hun onbetrouwbare partner geen seconde alleen willen laten winkelen, beantwoorden de minste opmerking in het beste geval met ongecensureerd verbaal geweld, en anders wel met een welgemikte vuistslag. Bij Colruyt kunnen ze de inschrijvingen voor de opleiding “omgaan met agressie” niet meer bolwerken. “Het winkelpersoneel heeft schrik om klanten aan te spreken, dat kan niet de bedoeling zijn,” zegt de vakbond. “Er treedt vermoeidheid op zowel bij onze klanten als onze medewerkers,” geeft de retailer toe. Bon, u weet wat u te doen staat: gedrààg u alstublieft een beetje wanneer u straks de boodschappen doet. Lezers van Filet Pur zijn geen holbewoners, toch? Welaan dan! Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.
