Foodretailers hebben geen lessen in promiscuïteit nodig: volleerde swingers zijn het, die van partner wisselen als van onderbroek. Er zit in la douce France een geweldige partouze aan te komen, met verstrekkende gevolgen. Is uw nieuwsgierigheid geprikkeld?
Op de barricaden
Zullen we beginnen met een liedje? “You say you want a revolution, well, you know. We all want to change the world.” Dat was namelijk de teneur van een gesprek dat ik eerder deze week had met de nochtans steeds minzame Michel Mersch, baas van Nestlé in ons landje: hij springt op de barricaden en predikt wel degelijk de revolutie. Een stille voedselrevolutie weliswaar, maar toch. Nestlé wil de wereld verbeteren, te beginnen met onze eetgewoonten. Steak is out, soja is in. We bevinden ons op een kantelpunt richting volstrekte klimaatneutraliteit, zelfs. Zijn ze daar hippies geworden? De centjes en percentjes tellen ook, natuurlijk. Een groei van 24 procent voor vleesvervangers: weinig categorieën doen beter.
Mochten onwillige carnivoren toch de helft van hun Sensational Burger op hun bord laten liggen, dan is er nog geen man overboord: de resten worden netjes gerecupereerd door Too Good To Go, dat een coalitie smeedt van wel twaalf Waste Warrior Brands, superhelden die samen voorgoed een einde zullen maken aan voedselverspilling. Mooi zo. Helpen ook een handje in de goede richting: Colruyt – wie anders – en AB InBev. De bakken Jupiler en Leffe worden voortaan per waterstoftruck geleverd. De brouwer moest wel beloven om dat waterstof enkel bij Dats24 te tanken: voor wat, hoort wat. En dan mogen we nog de inspanningen van Aldi niet over het hoofd zien: dat in 2019 geopende DC in Turnhout blijkt zomaar even het vierde duurzaamste industriegebouw ter wereld te zijn. Een bijenhotel maakte het verschil, blijkbaar. Het zit ‘m soms in de kleine dingen, maar om de essentie kunnen we niet heen: de FMCG-sector en niemand anders zal de wereld redden.
Het is ingewikkeld
Van een warm klimaat gesproken: het gaat er heet aan toe in de sector. Vorige week dachten we nog dat het een fait divers was, een meer dan opmerkelijk maar toch min of meer losstaand incident, dat aangekondigd vertrek van Duits marktleider Edeka bij retailalliantie AgeCore. Een dreigement om een groter deel van de koek binnen te halen, mogelijk. Maar nu ook de Musketiers de deur met een knal hebben dichtgegooid, geeft niemand nog een stuiver om het voortbestaan van de Europese groepering. Sic transit gloria mundi. Nu ja, misschien was het zakenmodel ook gewoon op: als je de grootste multinationals één na één het geld uit de zakken hebt geklopt, kan je dan gewoon weer van voor af aan beginnen? Moeilijk.
Nu staat dus alles op losse schroeven. De oorzaak is te vinden in het kluwen van onderlinge verhoudingen op de Franse foodretailmarkt. Ze hebben daar allemaal “het is ingewikkeld” als relatiestatus op hun facebookprofiel staan. Behalve dan Intermarché, het muurbloempje van de Franse retail. Terwijl Carrefour, Système U en Cora elkaar vonden bij Envergure en Auchan met Casino aanpapte binnen Horizon, bleven de Musketiers op hun thuismarkt immers moederziel alleen achter. En ze zijn vastbesloten om dat geen tweede keer te laten gebeuren. Dus knippen ze nu alle banden met wie dan ook door, om het flirten aan te vatten met iedereen die er zin in heeft. Dat gaat me daar nogal een partouze worden! En de aanleiding voor die seriële polyamorie moeten we dan weer gaan zoeken in de Franse overheidsbemoeienissen met de jaarlijkse negotiaties. Maar als ik u dàt moet beginnen uitleggen, wordt het pas écht ingewikkeld.
Leerling-elektriciens
In elk geval veroorzaakten die relationele besognes ook een klein PR-oorlogje in de branche. De verenigde merkfabrikanten zagen hun kans schoon om in een persbericht nog eens uit te halen naar de oneerlijke praktijken van de retailallianties. Dat het maar eens gedaan moest zijn met het uit de rekken flikkeren van onschuldige merken die geen losgeld wensen te betalen, met name. En dat het tijd wordt dat Europa ingrijpt. Tja, dan weet je dat er binnen de kortste keren een reactie in je mailbox valt van de tegenpartij. EuroCommerce, de belangenvereniging van de retailers, zette nog eens de puntjes op de i: als je die snode fabrikanten zomaar laat begaan, zit je voor je het weet met een exponentiële prijscurve waarmee vergeleken de derde golf van dat virus een lachertje is.
Beide partijen beschuldigen elkaar naar hartenlust van machtsmisbruik. Fabrikanten zetten de retailers voor schut met hun territoriale leveringsbeperkingen. Nee, retailers wringen fabrikanten de arm om. Multinationals zijn wereldspelers, retailers slechts kleine lokale garnalen. Ah nee, want retailers hebben huismerken en shopperdata. Enzovoort. Tja. Kan er iemand de knoop doorhakken? We deden een poging om het eens allemaal op een rijtje te zetten in een wat dieper gravende analyse. Conclusie? “De fabrikanten zijn gewoon beter in lobbyen. En de politici en eurocraten die zich hierover moeten uitspreken, snappen er niks van: het zijn net leerling-elektriciens die een kerncentrale inspecteren.” Zegt een gerespecteerde autoriteit – geen kernfysicus, weliswaar. Bon.
Op de rooster
Is het u ook opgevallen? Over de andere inkoopallianties hoor je eigenlijk weinig klachten de laatste tijd. Niet dat ze daar voortdurend cadeautjes uitdelen, maar ze gedragen zich tenminste in hoofdzaak als inkoopcentrales en niet als incassobureaus. Dat scheelt. Maar fabrikanten die hopen dat er door de implosie van AgeCore én de lopende rechtszaken een einde zal komen aan de impact van internationale inkoopcentrales, die hopen beter maar gauw iets anders.
Want wat voorspelt mijn goede vriend en retailexpert Marcel Corstjens tegenover de immer eminente columnist Mike Dawson van LZ? “You ain’t seen nothing yet!” Er komen namelijk nog veel grotere inkoopcombinaties aan. Trans-Atlantische allianties met name, die de pakweg 70 grootste wereldmerken op de rooster gaan leggen zoals ze nooit eerder op de rooster werden gelegd. Enkel en alleen in het belang van de consument, dat spreekt. U heeft een lang Paasweekend de tijd om over de mogelijke gevolgen na te denken. Barbecueën zit er toch niet echt in. Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.