De forse opmars van online shoppen tijdens de corona-lockdowns heeft ook een belangrijke keerzijde. Nooit liepen er bij de overheid zoveel klachten binnen over webshops. Opvallend is dat vooral klachten over Belgische webshops fors stegen.
Op weg naar verdubbeling in België
Dat blijkt uit voorlopige cijfers die De Tijd kon inkijken. Hoewel die cijfers maar tot 21 oktober lopen, is nu al duidelijk dat de grote doorbraak van online shoppen in coronatijden niet zonder de nodige ongelukken verliep.
Het aantal meldingen over buitenlandse webshops steeg tot 7.541, waar dat over heel 2019 5.264 meldingen waren. Maar dat verbleekt bij de toename van de klachten over Belgische webshops. Die zijn op weg naar een verdubbeling op een jaar tijd. In 2019 eindigde de teller op 3.677, op 21 oktober vorig jaar ging het al om 6.345 klachten.
De reden voor die forse stijgingen laat zich makkelijk raden. Omdat de zogenaamde niet-essentiële winkels vaak het eerste slachtoffer waren van de lockdownmaatregelen, konden klanten niet anders dan hun aankopen via webshops te doen. En zo werden die het favoriete jachtterrein van oplichters en fraudeurs.
De grote meerderheid van de klachten gaat dan ook over frauduleuze praktijken. Daarna – en op ruime afstand – volgen gedupeerde klanten die nooit kregen waarvoor ze hadden betaald.
‘Wees waakzaam’
De Economische Inspectie heeft maar beperkte slagkracht om op te treden. Als het gaat om Belgische webshops, krijgen die in eerste instantie een waarschuwing als blijkt dat ze zich niet houden aan de regels over verkoop op afstand. Als daar geen gevolg aan wordt gegeven, volgt een proces-verbaal. Voor buitenlandse webshops liggen de kaarten moeilijker. Daar hangen de Belgische inspecteurs af van de bereidwilligheid van hun collega’s in de betrokken landen.
In De Tijd roept de woordvoerster van de overheidsdienst Economie dan ook op om vooral zelf waakzaam te zijn bij het online shoppen. Ze verwijst door naar de Facebookpagina van de overheidsdienst waar tips en informatie te vinden zijn.
Politiek beweegt er ook een en ander. De bevoegde staatssecretaris, Eva De Bleeker, heeft zich voorgenomen om de verschillende meldpunten en ombudsdiensten die de overheid heeft gecreëerd om de problematiek aan te pakken te centraliseren. ‘Als je de consument optimaal wilt beschermen en helpen, moet je ook denken als een consument. Vandaag wordt te veel gedacht vanuit hoe de overheid zich organiseert en te weinig vanuit de nood van de burger’, klinkt het nog in De Tijd.