Door dat coronavirus worden consumenten vreemd genoeg gezonder, maar bedrijven niet bepaald: het regent winstwaarschuwingen en het waait verdachtmakingen. Gelukkig brengt een stevig gepeperde Filet Pur ons weer op krachten.
Verdachtmakingen
Het is een wat pijnlijke vaststelling: dat coronavirus tast het prijsimago van onze supermarkten aan, en nog geen klein beetje. De week begon immers met slechte pers voor de foodretailsector in het algemeen en voor Colruyt in het bijzonder: dat het algemene prijsniveau met een slordige 2,6% was gestegen en dat minstens 1500 producten zelfs meer dan 10% duurder werden tijdens de lockdown, tja, die bevindingen werden niet op algemeen applaus onthaald en niemand begon te zingen van Walk on through the wind, walk on through the rain…
In tegendeel: de verdachtmakingen lieten niet lang op zich wachten, dat was voorspelbaar: foodretailers zijn vuile profiteurs die misbruik maken van de situatie om hun zakken te vullen – en die prijsvechter in Halle nog het meest van al, dus. Dat was de teneur, in facebookgroepen waar shoppers elkaars kastickets aan nauwgezet onderzoek onderwerpen. Hoogst amusante lectuur, elke dag opnieuw. Enfin, als het Jef Colruyt een troost mag zijn: de collega’s van websuper Ocado kregen in het VK exact dezelfde beschuldigingen voorgeschoteld. Ze zouden meer dan 1000 producten stiekem in prijs hebben verhoogd, en bovendien duizenden promoties hebben geschrapt. De beschuldigde ontkent.
Ruime interpretatie
Tja, het blijft een beetje moeilijk uit te leggen aan argeloze consumenten, hoe zo’n prijsvolgersstrategie precies in elkaar zit. Dus worden de gelukkige houders van een Xtra-kaart weer als vanouds digitaal en op papier om de oren geslagen met kortingen en rode prijzen. Als de concurrentie niet wil uitpakken met promo’s om op te reageren, dan doen ze het gewoon zelf wel. De discounter hanteert een opmerkelijk ruimere interpretatie van het begrip “kortingen die voor 18 maart afgesproken of lopende waren” dan veel collega’s.
Maar goed: binnenkort mag alles weer en kan het promotionele spervuur dus opnieuw volop losbarsten. Niet dat ze daarop hebben gewacht bij Intermarché, waar ze weer als vanouds met spotgoedkoop vlees in het rond smijten dat het een aard heeft. Of bij Albert Heijn, dat uitpakt met ‘mega kleine prijsjes’. Andere tijden na corona? Hmmm… de prijs blijft meer dan ooit op de voorgrond, hoor. Het was, geloof ik, Jeff Bezos die erop wees dat journalisten hem altijd vragen wat er zal veranderen in retail, terwijl ze beter zouden vragen wat er niét zal veranderen: “Mensen gaan me binnen tien jaar echt niet smeken om de prijzen te verhogen.” Exact.
Het glas is leeg
In elk geval is er van groepsimmuniteit tegen dat virus nog lang geen sprake in de FMCG-branche. Ja, Casino kon profiteren van hamstergedrag en een explosieve groei in online boodschappen – en zij konden dus wél volgen: lezen jullie dat, lieve mensen van Collect&Go? En Nestlé houdt als enige multinational nog vast aan z’n eerder gemaakte prognoses. Maar verder is het dus miserie troef. Frisdrankproducent Coca-Cola bijvoorbeeld kan een promotioneel zetje goed gebruiken: de omzet is met een kwart gedaald in coronatijden en de toekomst oogt hoogst onzeker. Nu we voorlopig nog geen terrasjes kunnen doen, moet de omzet ook bij Pernod Ricard in lockdown. Het glas is leeg.
Het regent winstwaarschuwingen en er tekent zich een trend af: als de omzet een oplawaai krijgt, delen management en aandeelhouders in de klappen. Carrefour halveert het dividend en grote baas Bompard geeft het goede voorbeeld door loon in te leveren – en van z’n directiecomité hetzelfde te vragen. Ook bij Heineken moet de directie de tering naar de nering zetten: 20% loonsverlaging en geen bonussen, nu de out-of-home omzet volledig wegvalt. Ze gooiden er nog een verwittiging bovenop: “Het tweede kwartaal wordt nog erger.” Ouch. Pijn doet het ook bij horecagrossier Sligro: het bedrijf verloor al 45 miljoen euro aan corona.
Frisco’s en nepzuivel
Het dividend blijft voorlopig buiten schot bij Unilever, al moet de multinational wel z’n jaarprognoses inslikken: de zeep valt niet aan te slepen maar de frisco’s zakken door het ijs. Je zou denken dat ze bij Danone niet te klagen hebben: mensen eten in lockdown blijkbaar meer zuivel. Ook als dat zuivel eigenlijk nepzuivel is: bij Alpro kan de productie gewoon niet volgen. Toch hoor je topman Emmanuel Faber niet juichen. Die hamsteromzetten zijn al voltooid verleden tijd en de kosten blijven stijgen. Maar dat gezondheid een gewichtig verkoopsargument blijft, dat gelooft hij wel.
Want inderdaad, hoe paradoxaal het ook klinkt, corona maakt ons gezonder. We drinken minder bier, wijn en frisdrank, nu we niet meer buiten mogen. En Belgen gaan volop culinair aan de slag met verse en biologische groentjes en fruit. Mogelijk als compensatie voor de overdaad aan boter- en suikerrijk gebak de afgelopen weken. Die coronakilo’s moeten er weer af. Anderzijds: we worden ook lelijker. Het kan ons niks meer schelen, eigenlijk. Wat zou het, als we ons kot niet uit mogen? Ja, haarkleuringen verkopen nog wél, make-up en scheergerief niet. Trek zelf uw conclusies.
Junkfoodjunkies
Dat het virus ook de smaakpapillen aantast, was al bekend en werd deze week nogmaals bevestigd. Hongerige chauffeurs met holle ogen en ingevallen wangen stonden uren in de file voor een fletse Big Mac met kartonnen frietjes, zodra de drives weer opengingen. Junkfoodjunkies. Er moet dan toch een deel van de bevolking zijn dat z’n eigen kookkunsten na enkele weken al zo hartsgrondig beu is dat alle normen en waarden meteen overboord mogen. Dat belooft voor de verdere exit.
En dan nog dit. Het merkwaardigste persbericht dat deze week in onze redactie-mailbox viel? “5 tips tegen shopverslaving”. Echt waar. Een constructieve bijdrage van VUB-expert consumentengedrag Malaika Brengman. Wonderlijke timing, is het minste wat je kan zeggen. Hey, Malaika: we zijn met z’n allen afgekickt, hoor. Cold turkey gaan was de enige optie. En het heeft gewerkt. Breng ons nu niet opnieuw in de verleiding.
Want dat massaal heropenen van de winkels is nog niet voor morgen: straks kan iedereen weer naar hartelust schieten op die fameuze expertengroep. Welja, die virologen zijn allesbehalve retailexperten, zoveel is duidelijk. Maar dat is dan weer een ander verhaal. Zoals de eminente François de la Rochefoucauld al schreef: “Niemand heeft het vaker verkeerd dan degenen die weigeren toe te geven dat ze het verkeerd hebben.” U heeft een heel weekend om daarover na te denken. Hou het veilig en tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.
