Brengt Ursula von der Leyen de Nutri-Score en robots naar de hele Europese Unie? Duurzaamheid staat hoog op de agenda van de nieuwe Europese voorzitter en haar team, en dat betekent “anders gaan consumeren en handel drijven”.
Klimaat en digitalisering voorop
Sinds 1 december staat de Duitse officieel aan het roer van de Europese Commissie: in de komende vijf jaar zullen zij en haar team hun stempel drukken op het Europese beleid, met als speerpunten het klimaat en de digitalisering. Die dubbele uitdaging vindt ook zijn weg naar de retail en de voedingssector.
Op 11 december maakt Von der Leyen de inhoud van haar Green Deal bekend, die de klimaatdoelstellingen en -plannen van de EU zal bevatten voor een klimaatneutraal Europa tegen 2050. In afwachting daarvan zetten we al even op een rijtje wat we tot nu toe weten over haar standpunten.
Het meest noodzakelijke volgens de voorzitter? “We moeten de manier waarop we produceren, consumeren en handel drijven veranderen”, speechte ze alvast bij haar verkiezing. Daarbij gaat duidelijke aandacht uit naar voeding: Von der Leyen ziet voedselveiligheid als een onderdeel van de inspanningen om de Europese natuurlijke omgeving te bewaren, en noemt het dan ook in een adem met uitdagingen zoals biodiversiteit, klimaatverandering, ontbossing en bodemverarming.
Duurzaam van boer tot bord
“We hebben een duurzame strategie van boerderij tot bord nodig. Van toegang tot kapitaal voor jonge boeren tot het feit dat geïmporteerde voedingswaren van externe landen moeten voldoen aan de milieustandaarden van de EU”, zei Von der Leyen recent.
Ook het Verenigd Koninkrijk wordt zo’n extern land na de Brexit, wat van zowel importerende als exporterende fabrikanten een hele resem aan bijkomende certificaten, verpakkingsaanpassingen en controleprocedures zal vergen. Binnen de al lopende ‘farm to food’-strategie van de Europese Commissie staat bescherming van de gezondheid en voedselveiligheid immers centraal, met een sterke focus op de regulering en de controle van labels, gezondheids- of voedingsclaims, voedselhygiëne en welzijn.
Nutri-Score op alle verpakkingen?
Zo staat de EU ook achter het idee om een wereldwijd gestandaardiseerd systeem van verpakkingslabels te hanteren, die de voedingswaarde van producten moeten aangeven. De kans is volgens FoodNavigator groot dat de Europese Commissie in 2020 de aanzet geeft om de labels in de hele EU te harmoniseren. Wellicht zal daarbij gekozen worden voor de Nutri-Score, aangezien dat systeem al in onder andere België, Frankrijk en Duitsland wordt gebruikt en onder meer de Duitse Minister van Volksgezondheid eerder opriep tot een internationale uitrol.
Op het gebied van nieuwe voeding, wil de EU zich verder meer openstellen voor innovatieve, nieuwe voedingsproducten. Dat gebeurt onder meer via een online registratietool, bredere voedselcategorieën en de mogelijkheid om individuele goedkeuringen voor een periode van vijf jaar te krijgen op basis van beschermde data. Op die manier wil de Europese Commissie een meer open en innovatieve aanpak in de productie en de promotie van voeding stimuleren.
Inhaalslag nodig in B2C
Innovatie vormt ook de rode draad in de pijler rond digitalisering, die de komende vijf jaar opnieuw zal worden overzien door Commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager. Zij maakte in de afgelopen bestuursperiode naam met haar grote rechtszaken tegen mega-multinationals zoals Amazon, Facebook en Google. “We moeten onze interne markt geschikt maken voor het digitale tijdperk, we moeten optimaal gebruik maken van kunstmatige intelligentie en grote hoeveelheden gegevens, we moeten de cyberveiligheid verbeteren en we moeten hard werken aan onze technologische soevereiniteit”, somt Vestager haar nieuwe ambities op.
“Digitalisering heeft een enorme impact op onze manier van leven, werken en communiceren. Op sommige gebieden moet Europa een inhaalslag maken – zoals voor business to consumer – terwijl wij op andere gebieden koplopers zijn – zoals in business to business”, meent de Deense Commissaris.
Dat Ursula von der Leyen daarbij zelfs mogelijkheden ziet voor robotica ter vervanging van menselijke werkkrachten is een opvallende claim: ze wil robots inzetten om mensen te ontlasten van “te repetitief of te zwaar” werk, zodat ze tijd krijgen voor wat computers niet kunnen: empathie en creativiteit. Zet de nieuwe Europese Commissie behalve naar de Nutri-Score ook de deur open naar verregaande automatisatie?
