Het aantal Belgen dat fair trade koopt, groeit bijna niet meer, beweert het TDC: het aantal consumenten dat zich erdoor aangesproken voelt, loopt zelfs terug. Al ziet de sector dat toch enigszins anders.
Amper 3% groei
“Het eerlijke koopgedrag van de Belgen stagneert”: die weinig opbeurende boodschap brengt het Trade for Development Centre (TDC) in De Standaard. Dat is een onderdeel van het ontwikkelingsagentschap Enabel, de overheidsdienst die samen met de grote spelers in de fairtradesector de Week van de Fair Trade (van 3 tot 13 oktober) organiseert.
Vorig jaar besteedden de Belgen gemiddeld 14,77 euro aan eerlijke handel. Dat mag dan al een groei zijn met 3%, vergeleken bij de jaren voordien is die evolutie ‘peanuts’: toen groeiden de jaarlijkse bestedingen met 17 tot 20%. Bovendien blijkt uit een enquête die afgelopen zomer werd afgenomen nog iets verontrustends: het publiek voor eerlijke handel groeit niet langer. “En ook de aankoopfrequentie verandert niet”, zegt Evi Coremans van TDC. Het besluit is dan ook zonneklaar: “Van fairtrade-moeheid zou ik niet spreken, maar het thema is bij de consument niet langer top-of-mind.”
Coremans vermoedt dat bij de consument de twijfel groeit over de werkelijke impact van fair trade bij de boeren in het zuiden. “Tegelijkertijd blijkt uit de enquête duidelijk dat mensen zich meer zorgen maken over een correcte vergoeding voor de boeren hier. Die twee fenomenen hebben waarschijnlijk met elkaar te maken”, zegt ze.
Sector nuanceert
Oxfam Wereldwinkels en Fair Trade Belgium betwisten de vaststelling van TDC dat eerlijke handel nauwelijks nog toeneemt. “Onze indruk is dat er nog altijd stijging is”, zegt Yves Boussen van Oxfam Wereldwinkels. Directeur Nicolas Lambert van Fair Trade Belgium plakt er zelfs een cijfer op: “In volume stellen wij een toename van 10% vast van de kernproducten met het fairtradelabel.”
Dat TDC toch een stagnatie constateert, komt doordat het agentschap kijkt naar omzet, en die kan afwijken van het volume. Ook speelt mee dat de markt van eerlijke handel groter is dan alleen de gecertificeerde producten. Sommige producten voldoen aan alle voorwaarden, maar dragen toch het label niet, klinkt het nog bij beide grote spelers in ons land.