Foodretail is oorlog. Met slinkse ingrepen trachten concurrenten elkaar de loef af te steken, zoals blijkt uit de hoogtepunten van alweer een boeiende week, zorgvuldig voor u geselecteerd door RetailDetail Food!
Zorgelijke blikken
Argeloze bezoekers aan het hoofdkantoor van Colruyt in Halle zal het zijn opgevallen dat bedienden er sinds woensdag met zorgelijke blikken en ingevallen wangen door de gangen dwalen, een beetje wit om de neus ook. In de gezellige kantine moet het keukenpersoneel werkloos toekijken, omdat de eetlust bij de collega’s naar een absoluut dieptepunt is gezakt. Aan de koffiemachine daarentegen staan lange rijen aan te schuiven, bleke schimmen met trillende handen. Wat een schril contrast met de onbezorgd feestelijke sfeer die doorgaans heerst op de site Wilgenveld!
De oorzaak van deze doffe ellende? Een kleurrijke folder die onverwacht in de media verscheen, met een wel erg confronterende boodschap. Want inderdaad, de sympathieke concurrenten van Delhaize bleken het een goed idee te vinden om een keertje simpelweg zowat alle producten gratis weg te geven. Kwestie van hun 150ste verjaardag nog wat extra luister bij te zetten. Een lepe zet met grote gevolgen: als Colruyt z’n laagste prijsbelofte wil blijven waarmaken, moet het nu immers z’n halve assortiment met 50% korting verkopen. Tja, zo gaan de marges er niet op verbeteren natuurlijk, en ze waren al in vrije val, net als de beurskoers.
Bijna solden
Maar zoals een niet onverdienstelijke voetballer ooit beweerde: ‘elk nadeel heb se voordeel’. Van enige neerslachtigheid was de voorbije dagen dan ook geen sprake in het bescheiden kantoor van onze favoriete CEO, Jef Colruyt. “We moeten er het beste van maken, Marc”, sprak de topman die in kleermakerszit bovenop z’n bureau zat te peinzen. “Als niemand onze aandelen nog wil hebben, dan kopen we ze gewoon zelf op. Aan deze koers doen we gouden zaken. Wat een korting, het lijkt wel of de solden al begonnen zijn! Bel die kooporders maar door, en snel!”
Zijn toegewijde CFO keek verschrikt op van een stapel krantenartikels waarin brandhout werd gemaakt van de laagsteprijspolitiek van de discounter. “Het bedrijf van de beurs halen? Zouden we dat nu wel doen, meneer Colruyt? Houden we dat geld niet beter voor een buitenlandse overname of zo?”
“De beurs zal me een rotzorg wezen, Hofman, en het buitenland interesseert me niet. Daar snappen ze toch niks van onze geniale strategie. En stop nu eens met me meneer te noemen. Hier zijn geen meneren, meneer!”
Natuurlijke selectie
Niet alleen Colruyt, ook bakkers, slagers en groentewinkels hebben het moeilijk. Ze kenden over de voorbije 20 jaar een terugval met liefst 40%, ten voordele van de supermarkt, meldt Unizo. De meeste mensen hebben wel wat anders te doen dan winkelen en kopen liever alles in één keer. Toch leidt dit alles zelden tot pijnlijke faillissementen. Het gaat slechts om een proces van natuurlijke selectie, waarbij pensioengerechtigde zaakvoerders de handdoek gooien omdat ze geen opvolgers vinden. De jeugd wil liever apps ontwikkelen.
Mogelijk is die verschuiving ook in het voordeel van de harddiscounters, die immers steeds meer verse producten verkopen en met het grootste plezier een nabijheidsfunctie vervullen. Om de stijgende omzetten te kunnen bolwerken, bouwt Aldi nu in Turnhout een nieuw distributiecentrum met extra koelruimte, een investering van 50 miljoen euro. Het moet daar met de marges toch redelijk goed zitten. Maar Aldi belooft dan ook niet de laagste prijs.
Dat doen ze evenmin bij Ekoplaza. De Nederlandse keten van biologische supermarkten wil met z’n webshop nu ook Vlamingen verleiden en gaat dus de frontale concurrentie aan met Bio-Planet. Lef of zelfoverschatting? Het is soms een dunne lijn.
Hardnekkige vlekken
Even over de grens blikken dan. Geen vrolijk nieuws bij Tesco, dat in totaal meer dan 2.000 banen zal schrappen, ondanks betere resultaten. Gegarandeerd goed voor de beurskoers, zo’n maatregel. Heb je dat gelezen, Jef?
Ook in Shanghai pakken ze de loonkosten drastisch aan: men heeft er een volautomatische mobiele supermarkt gepresenteerd die volstrekt geen medewerkers behoeft en die op eigen houtje naar de klanten kan rijden, aangedreven door zelf opgewekte zonne-energie. Eat that, Amazon!
Altijd leuk om vroegere contacten te volgen in hun verdere internationale loopbaan. Zo verscheen deze week in de vakpers een gedreven manager die ik in het verleden verschillende malen mocht interviewen. De immer kamerbreed glimlachende Fransman Jean-Baptiste Santoul leidde jarenlang de wasmiddelendivisie van Henkel in de Benelux alvorens weer naar z’n geboorteland te verkassen. Nu gooit hij het over een andere boeg en is hij directeur geworden van Ferrero France. Z’n verborgen agenda lijkt me wel duidelijk. Rekening houdend met de hardnekkige vlekken die Nutella achterlaat op kinderkledij, kan hij vanuit z’n nieuwe positie de wasmiddelenindustrie alsnog blijven steunen. Goed gezien!
Neem pen en papier
Flinke tegenwind ondervond deze week de nochtans grote en beursgenoteerde multinationale snackproducent Mondelez (ja, zelfs àls we de juiste toetsencombinatie zouden achterhalen, blijven we het vertikken om dat liggende streepje boven die laatste e te plaatsen). Aan de reeks terneerdrukkende berichten leek maar geen einde te komen. Eerst was er een staking in de fabriek van Rhisnes, in de provincie Namen, waar ze die hemelse Philadelphia roomkaas maken. Een herstructurering bedreigt daar namelijk 50 van de 431 jobs.
Vervolgens bleek het bedrijf slachtoffer van die fameuze cyberaanval, waardoor medewerkers noodgedwongen weer dienden gebruik te maken van pen en papier omdat de laptops het niet meer deden. Back to the future als het ware.
Bovendien kwam aan het licht dat de digitalisering ingrijpende gevolgen heeft voor de verkoop van impulsproducten, de core business van de fabrikant. Dat zit zo: terwijl ze aanschuiven aan de kassa in de supermarkt, hebben shoppers geen oog meer voor de aantrekkelijke displays met snoepgoed die daar staan uitgestald, omdat ze immers gebiologeerd naar het scherm van hun smartphone blijven staren. Gevolg: de verkoop van kauwgom keldert, met dank aan de Facebook-app. Wat nu?
Plechtige belofte
Mondelez is overigens één van de vele ondertekenaars van de hernieuwde ‘Belgian Pledge’, de plechtige belofte van voedingsfabrikanten om af te zien van kinderreclame voor snoepgoed. Een initiatief dat vooral wil voorkomen dat de overheid strikte regels oplegt. Ook Coca-Cola engageert zich, terwijl het internationaal onder vuur wordt genomen door consumentenorganisaties met de dringende vraag om het mierzoete Capri-Sun uit de buurt van kinderen te houden. Beetje onrealistisch: niemand die groter is dan één meter twintig drinkt dat spul, toch?
Dat zoetigheden helemaal uit de gratie zijn, hebben ze eveneens gemerkt bij Nestlé. Activistische aandeelhouders eisen dat het concern zich focust op groeicategorieën zoals babyvoeding en koffie, in plaats van op Smarties en KitKat. Prompt kocht de voedingsgroep voor 20 miljard Zwitserse frank eigen aandelen in. Alsof de problemen daarmee van de baan zijn. Vraag maar aan Colruyt.
Een bijdrage tot de obesitasproblematiek wordt vanaf nu in ons land ook geleverd door Burger King, dat in Antwerpen onder grote belangstelling van start ging en op termijn wel 70 vestigingen ambieert. Of die lange wachtrijen bij de opening nu wijzen op een enorm gat in de markt, of eerder op een slecht georganiseerde keuken, daar zijn we nog niet helemaal uit.
Zelf waren we vanavond maar wàt graag naar Werchter afgezakt om er het verfijnde cateringaanbod aan een kritische inspectieronde te onderwerpen: foodtrucks (Würst!), oesters, de eerste mosselen, wraps, premium burgers, vegetarisch, glutenvrij… zowat alle trends lijken vertegenwoordigd. Jammer maar helaas, wegens andere verplichtingen zal één van m’n favoriete bands het zonder mijn morele steun moeten stellen. Een andere keer dan maar. Tot volgende week!
Elke vrijdag een overzicht van het FMCG-nieuws in uw mailbox? Meld u hier aan voor onze gratis RetailDetail Food Newsletter.