Timing zeer goed gekozen
Op YouTube is een filmpje gepost dat is opgenomen tijdens het stadsfestival Marktrock in Leuven, vorig weekend, waarin een 14-jarig meisje doodleuk aankondigt dat ze een Win for Life gaat kopen aan het kraampje van de Nationale Loterij, sponsor van het muziekfestival. Na wat aanschuiven lukt haar dat zonder al te veel moeite.
Het filmpje komt er niet toevallig in de maand waarin de Loterij zelf minderjarigen op pad stuurt om na te gaan of hun verkooppunten geen loterijproducten aan minderjarigen verkopen en amper enkele dagen nadat in de media – net als vorig jaar trouwens – de eerste verhalen opduiken van dagbladhandelaars die zich gepakt voelen doordat de minderjarige mystery shopper die ze over de vloer kregen er helemaal niet minderjarig uitzag.
“Verwerpelijk” en “hypocriet”
Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen, dat het filmpje gisteren ontving van een “anonieme bron die het goed voor heeft met de krantenverkopers”, heeft de praktijken met loktieners altijd al “verwerpelijk” gevonden en bond de kat meteen de bel aan.
“Nog verwerpelijker en vooral hypocriet is dat uitgerekend de Nationale Loterij zélf in fout gaat door krasbiljetten te verkopen aan minderjarigen op festivals”, zo zegt NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws. “Het ging hier zelf niet over een twijfelgeval maar over een minderjarige met blokjes waarbij elke redelijke persoon inderdaad kan vermoeden dat die effectief 14 jaar is.”
“Het feit dat de Nationale Loterij jobstudenten voor deze verkoop inzet, zoals ze ons heeft bevestigd, is geen excuus”, gaat Mattheeuws voort. “Ook handelaars zetten in deze periode van het jaar soms jobstudenten in. Als die in de fout gaan, moeten de handelaars ook een boete betalen van 10% van de weekomzet bij de eerste overtreding.”
De zelfstandigenorganisatie pleit al langer voor een wetswijziging die de verantwoordelijkheid niet enkel bij de krantenverkopers legt, maar ook bij de Nationale Loterij en zelfs bij de minderjarigen en hun ouders.
Dringend overleg met Loterij nodig
Ook ondernemersorganisatie Unizo en de bij haar aangesloten Vlaamse Federatie van Persverkopers (VFP) hebben deontologische bezwaren tegen het controlesysteem van de Nationale Loterij, waarbij “kinderen worden gebruikt om volwassenen te misleiden“.
Bovendien dragen handelaars, ouders, de Nationale Loterij en de kinderen zelf volgens Unizo en de VFP een gedeelde verantwoordelijkheid: “Winkeliers opzadelen met een breed maatschappelijk probleem is onaanvaardbaar en lost in de praktijk niks op”, zo luidt het.
Alle zelfstandigenorganisaties gaan er wel mee akkoord dat overtreders gesanctioneerd worden. “We moeten samen een controlesysteem vinden om overtredingen te bestraffen met een straf die in verhouding is.” Unizo, VFP en NSZ vragen dan ook dringend overleg met de Nationale Loterij en een grondige evaluatie en bijsturing van het controlesysteem.
Loterij belooft onderzoek maar volhardt
De Nationale Loterij zelf zit “verveeld” met de hele affaire en belooft een grondig onderzoek naar wat zich vorig weekend heeft afgespeeld. De woordvoerder ziet wel vooralsnog geen enkele reden om de hele controleactie stop te zetten.
“We betreuren dit en beseffen maar al te goed dat de naleving van het verkoopverbod een heel moeilijke opdracht is“, maar dat betekent nog niet dat “we onze actie moeten afblazen, gewoon omdat een van onze medewerkers dit weekend in de fout is gegaan”, klinkt het in de media.