Is de Belgische e-commercemarkt nu 5 miljard euro of 9 miljard euro groot? Geen klein verschilletje, maar toch raken de e-commerceverenigingen (BeCommerce en Safeshops.be) er zelf niet uit. Hoe zit dat?
Waar zit het verschil?
De totale omzet van e-commerce in België bedroeg 5,001 miljard euro in 2016, een heel mooi (bijna) rond getal dat goed is voor een groei van 22% ten opzichte van een jaar eerder. Dat is althans waar Safeshops.be en The House of Marketing vandaag mee uitpakten, na een gezamenlijk onderzoek.
BeCommerce beweerde in zijn jaarlijkse BeCommerce Market Monitor samen met GfK een dag eerder nochtans dat er in België 9,1 miljard euro online gespendeerd werd in 2016, een stijging van 10%. Handelsfederatie Comeos houdt de kerk dan weer netjes in het midden: eind januari hadden zij het over 7,43 miljard euro en een stijging van 15% ten opzichte van 2015.
Waar zit het verschil? Eén reuzegroot verschil springt meteen in het oog: Comeos en BeCommerce vetrekken in hun berekeningen vanuit de bestedingen van de consument, terwijl Safeshops.be integendeel de transactiedata van Belgische online handelaren als basis neemt. Safeshops.be berekende dus wat uitgegeven werd IN België, terwijl de andere twee becijferden wat er is uitgegeven DOOR Belgen – ook in het buitenland dus.
Niemand weet wat e-commerce is
Maar dan zijn we er nog niet, want als we inderdaad de buitenlandse uitgaven door Belgen aftrekken van de totalen bij Comeos en BeCommerce komen we aan een veel kleinere binnenlandse e-commercemarkt dan bij Safeshops.be. Volgens Comeos vloeide liefst 53,7% van de 7,43 miljard euro naar het buitenland, wat kortom resulteert in een ‘puur Belgische’ e-commercemarkt die nog veel kleiner is dan de 5 miljard euro die Safeshops.be voorstelt.
Akkoord, bij het cijfer van Safeshops.be is mogelijk nog de fractie buitenlanders die in Belgische webshops winkelen inbegrepen, maar dat zal de som niet maken. Nee, het verschil zit in wat je als e-commerce beschouwt: bij de ene zitten aankopen in de winkel op een internetzuil erbij, bij de ander gaat het enkel over aankopen uit de webshop. Waar de ene ‘online gaming’ erbuiten laat, neemt de ander online abonnementen en licentiediensten mee op.
Wat is e-commerce? En nog erger: wat is Belgische e-commerce? Zelfs de specialisten geraken het er niet over eens.
Een achterhaalde oefening
‘Gelukkig’ is het niet louter een Belgisch probleem: onze noorderburen, die toch al zoveel verder staan met e-commerce, geraken er zelf ook niet uit. Het is ook helemaal niet zo eenduidig, zeker nu de kanalen steeds meer in elkaar overlopen en retail- en marketingexperten ondertussen al jarenlang proclameren dat er überhaupt geen onderscheid meer is tussen e-commerce en ‘gewone’ commerce.
En dat is maar logisch ook, aangezien de consument àltijd geconnecteerd en online is, en het hem ronduit worst zal wezen of iets e-shopping of andere shopping is. “Mijn kinderen gaan gewoon winkelen en dan kruipen ze achter de computer of de mobiel”, zoals Thuiswinkel.org-oprichter Wijnand Jongen het al zei.
Laten we dus vooral hopen dat we volgend jaar tijdens de ‘rapportjestijd’ helemaal géén barometers van “de e-commerce” meer hoeven te lezen en dat iedereen eindelijk beseft dat er alleen maar commerce ‘as such’ is, die we als Belgen maar beter goed leren bedrijven in plaats ons te laten vangen in hokjes.