Sabotage
Comeos deed maandagochtend een rondvraag bij zijn grootste leden. Daaruit blijkt dat in Vlaanderen zo’ n 10% van de winkels dicht bleef, in Wallonië was dat 30%. “De vakbonden slagen er niet in de werknemers achter zich te krijgen”, stelt gedelegeerd bestuurder Dominique Michel. Volgens de Comeos-topman is het vooral de vakbond zelf die staakt: “Ze voeren telkens actie met drie of vier mensen, terwijl het personeel wel wil werken”.
Toch zou de schade voor de sector in de miljoenen lopen, 30 miljoen volgens een eerste schatting: “Vooral in Wallonië is er sprake van sabotage, waarbij sloten worden geblokkeerd”, aldus nog Michel. “Werknemers worden binnengelaten waardoor de directie ze moet betalen, maar daarna kunnen de klanten niet binnen. Tot slot moeten winkels verse producten weggooien en kunnen ze niets verkopen.” Zo wordt de werkgever driemaal op kosten gejaagd, aldus Comeos.
Distributiecentra geblokkeerd
Actievoerders van de socialistische en liberale vakbond hebben maandagochtend van 6 tot 8u30 ook het distributiedepot van Colruyt aan het Dassenveld in Halle geblokkeerd. Zowel de verdeling van verse voeding als van vlees werden hierdoor lamgelegd. De blokkade werd pas opgeheven na tussenkomst van een deurwaarder die door de directie was gevorderd, zegt ABVV-vakbondssecregtaris Florent Vandensteen. Tom Verlinden, directeur sociale relaties bij Colruyt, bevestigt dat er een deurwaarder aanwezig was maar deze zou niet tussenbeide gekomen zijn. Volgens Verlinden was de blokkade het werk van een aantal externen en wilde de overgrote meerderheid van de werknemers aan de slag gaan.
Bij een ander depot van Colruyt, in Gellingen (Henegouwen), ging het er harder aan toe. Daar ontzegde een stakingspost vanaf 5 uur ’s ochtends een 200-tal werkwilligen de toegang tot het distributiecentrum. “Meestal bereiken we een akkoord, maar nu was daar geen sprake van”, zegt Tom Verlinden. Uiteindelijk moest een deurwaarder ter plaatse komen en kon er om 14 uur met halve bezetting gewerkt worden. Ook nu weer verwijst Colruyt naar inmenging van externen. “Metallo’s” dixit Verlinden.
Ook Delhaize meldde wat hinder bij zijn distributiecentra als gevolg van de staking. Zo vertrokken er in Zellik een groot deel van de dag geen vrachtwagens en in Ninove maar een beperkt aantal.
Brusselse en Waalse winkels meer getroffen
Bij de winkels was de toestand lange tijd onduidelijk. De algemene teneur luidde dat ’s ochtends meer vestigingen dicht bleven dan ’s namiddags en dat in Brussel en Wallonië meer gesloten bleef dan in Vlaanderen.
Delhaize meldde ’s ochtends dat in Vlaanderen 7 winkels in eigen beheer gesloten bleven (4 in Antwerpen, 2 in Vlaams-Brabant en 1 in Limburg) en er een zeventigtal open waren. In Wallonië was de toestand net omgekeerd: daar waren enkel de vestigingen van Aarlen, Moeskroen en Recogne open. Tegen de namiddag waren in Vlaanderen winkels in eigen beheer uiteindelijk open; in Wallonië en Brussel bleven ze daarentegen zo goed als allemaal dicht.
Ook bij Colruyt was er in Vlaanderen amper hinder, terwijl in Wallonië en Brussel her en der winkels gesloten bleven. Op sommige plaatsen kregen de vestigingen die open waren wel af te rekenen met filterblokkades. “Vaak zitten externen achter die acties”, vertelde woordvoerder Jan Derom aan Belga. Tegen de namiddag was de toestand aan het normaliseren, ook in het Franstalige landsgedeelte.
Rond de middag waren alle hypermarkten van Carrefour in Brussel en Wallonië gesloten, op die van Malmédy na. In Vlaanderen waren er dan weer veel minder problemen, zo meldde woordvoerster Vera Vermeeren aan Belga: alle supermarkten en franchisewinkels waren wel open; van de hypermarkten waren er 5 dicht en 16 open. Ook bij Carrefour verbeterde de situatie geleidelijk aan in de namiddag.
Bij de vierde grote distributeur, Makro, was de toestand fifty-fifty: Eke, Deurne en Sint-Pieters-Leeuw waren open terwijl de vestigingen van Machelen, Lodelinsart (Luik) en Alleur (Charleroi) gesloten bleven. In de vestigingen die open gingen, werden pamfletten uitgedeeld aan de personeelsingang. In Eke werden klanten ’s ochtends zelfs op koffie en koffiekoeken getrakteerd, zo liet het ABVV weten: kwestie van toch wat goodwill te creëren bij de consument.